Cấu
trúc
Nội
dung – Thao tác nghị luận
Mã
hóa câu hỏi
Mở bài
Giới thiệu sự việc, hiện tượng, trích dẫn (nếu đề bài đưa
nhận định hoặc dẫn bản tin…), xác định mức độ, quy mô, tính chất của vấn đề
(phổ biến hay cá biệt, có ý nghĩa như thế nào?…
- Sự việc hiện tượng cần
bàn luận ở đây là gì? - Thái độ của người viết ra sao?
Thân bài
Giải thích nội dung, nêu thực chất của sự việc, hiện tượng,
phân tích nguyên nhân và tác dụng hay hậu quả của sự việc, hiện tượng.
- Sự việc diễn ra như thế nào?
- Nguyên nhân do đâu?
– Nguyên nhân chủ quan: Xuất phát từ nhận thức nào? Từ
tình cảm nào?
– Nguyên nhân khách quan?
(Gia đình, Nhà trường, xã hội…?)
- Ảnh hưởng, tác động của sự việc hiện tượng tới đời sống
xã hội như thế nào? (Lợi hay hại như
thế nào? Tại sao cần đánh giá như thế?… )
Kết bài
Bình luận về sự việc, hiện tượng: nêu nhận xét, đánh giá;
bày tỏ thái độ của mình và phương hướng hành động.
- Sự việc hiện tượng này tốt hay xấu; nên hay không nên…? Ở
chỗ nào? Tại sao? - Cần phải làm gì để phát huy, lan tỏa sự việc hiện tượng
này (nếu tốt)? Cần làm gì để ngăn chặn, loại bỏ sự việc hiện tượng này (nếu xấu)?
Liên hệ bản thân rút ra bài học nhận thức và hành động.
- Em nhận thức được điều gì từ sự việc hiện tượng này?
- Em sẽ hành động ra sao?
Kết bài
Từ sự việc, hiện tượng đời sống vừa bàn bạc đúc kết thành
thông điệp về cách sống, cách ứng xử…
Thông điệp em muốn chuyển tải qua sự việc hiện tượng này
là gì?