Cật heo hay thận heo là một tạng (cơ quan) trong hệ tiết niệu của heo, có hai quả, có nhiều chức năng. Chúng là một bộ phận quan trọng của hệ tiết niệu heo và cũng có chức năng hằng định nội môi như điều chỉnh các chất điện phân, duy trì sự ổn định axit-bazơ, và điều chỉnh huyết áp. Các quả cật heo đóng vai trò là bộ lọc máu tự nhiên trong cơ thể heo, và các chất thải theo niệu quản được dẫn đến bàng quang để thải ra ngoài. Trong việc tạo ra nước tiểu, các quả cật heo bài tiết các chất thải như urê, acid uric và amoniac; cật heo cũng có nhiệm vụ tái hấp thụ nước, glucose, và các axít amin.
Công dụng
Theo y học cổ truyền, cật heo có vị mặn, tính bình, có chứa thành phần dinh dưỡng như đạm, chất béo và các vitamin; thường được dùng bổ thận ích tinh, chữa đau lưng, di tinh…
- Chữa tình trạng đau mỏi lưng thông thường: Dùng một cái cật heo, rửa sạch, bỏ màng gân, thái lát mỏng, 50 gr hẹ rửa sạch cắt đoạn, đem xào, nêm nếm gia vị, dùng ngay.
- Chữa đau lưng: Dùng một cặp cật heo, 10 gr vị thuốc sơn thù, 15 gr quả óc chó. Cật heo bổ ra, lạng bỏ màng gân, làm sạch, rồi cùng các nguyên liệu, gia vị cho vào túi vải, cột lại, đem nấu chín.
- Chữa thận dương hư gây di tinh, liệt dương, lãnh cảm: Dùng một cặp cật heo, bổ làm đôi, lạng bỏ màng gân, rửa sạch, thêm vào 3 gr vị thuốc phụ tử, dùng giấy quấn hết quả cật bằng nhiều lớp, rồi đem nướng chín bằng than.
- Chủ trị di tinh do thận hư: Dùng một cặp cật heo, 30 gr vị thuốc đỗ trọng, 20 gr quả óc chó. Cật heo làm sạch như trên, rồi cùng nguyên liệu đem nấu chín, nêm nếm gia vị.
- Chủ trị di tinh: Dùng một cặp cật heo, 15 gr vị thuốc đảng sâm, 15 gr câu kỷ tử, 25 gr hoài sơn, 5 gr kê nội kim. Cật heo rửa sạch, lạng bỏ màng gân, thái lát, cùng các vị thuốc thêm nước vừa đủ, nêm nếm gia vị, tiềm chín, chia 2 lần dùng trong ngày.
- Chữa tình trạng di tinh: Dùng 300 gr cật heo, 150 gr bạch quả, hành cắt đoạn, gừng cắt lát, nước tương, muối, đường, giấm, rượu, bột nêm, tiêu, nước dùng, dầu ăn, dầu mè, mỗi thứ vừa đủ. Cách làm: cật heo bổ làm đôi, lạng bỏ màng gân, rửa sạch, để ráo nước, cắt thành lát vuông, cho vào chén, cho gia vị vào ướp. Bạch quả cho vào nồi nước sôi, thêm ít muối, dùng giá khuấy cho tróc vỏ lụa, vớt ra cho vào nước lạnh, rửa sạch để ráo. Bắc chảo dầu lên bếp, cho cật heo vào xào sơ qua, vớt ra để ráo dầu. Chừa ít dầu trong chảo, cho hành, gừng phi thơm, thêm bạch quả, cật heo, rượu xào qua, thêm nước tương, đường, muối, bột nêm, giấm, tiêu, xào thêm một lát.
- Chữa di tinh: Dùng 400 gr cật heo, 20 ml nước xốt, hành, gừng, dầu mè, bột tiêu, bột nêm mỗi thứ vừa đủ, dầu ăn 50 ml. Cật heo làm sạch, thái lát, trụng trong nước sôi, vớt ra, để ráo nước. Đổ dầu vào chảo, cho cật heo vào xào, thêm hành, gừng, rượu, nước xốt, dầu mè thì hoàn tất.
- Chữa di tinh: Dùng 400 gr cật heo, 100 gr gạo. Cật heo lạng bỏ màng gân, rửa sạch, cho vào nồi, đổ nước vừa đủ, nấu sôi. Gạo vo sạch, cho vào nồi cật heo để nấu cháo (nấu bằng lửa nhỏ đến chín), nêm nếm gia vị. Món này giúp bổ ích thận khí. Thích hợp dùng cho chứng tay chân tê mỏi, di tinh, hoạt tinh, liệt dương.
Sử dụng
Cách chọn cật heo tươi ngon
Cật heo tươi ngon sẽ có màu sậm, không lốm đốm vết có màu vàng trắng, quả cật không có mùi lạ và khá săn chắc khi cầm trên tay, không có cảm giác mềm nhũn.
Sơ chế cật heo không có mùi hôi khi ăn
Cắt quả cật làm đôi theo chiều dọc, dùng dao thái thịt lạng bỏ phần mỡ bên trong cho thật sạch để cật không bị hôi.
Rửa sạch cật heo bằng chút nước lạnh pha muối, sau đó cho quả cật đã rửa sạch vào thau nước lạnh có pha chút muối và gừng để tạo độ giòn và khử mùi hiệu quả (bạn có thể thay rượu và gừng bằng dấm nhé), ngâm khoảng 10 phút rồi vớt ra để ráo nước.
Lúc này bạn có thể để nguyên quả cật để luộc hay thái lát mỏng vừa ăn để xào, nấu.
Bí quyết nấu cật heo giòn, thơm, ngon
Đối với món luộc: Bạn để nguyên cả quả cật và luộc trong 7-8 phút là cật đã chín và đạt độ giỏn rồi đấy, khi luộc cật bạn nên cho vào một ít hạt nêm, sả, gừng để tăng thêm vị cho món ăn nhé. Cật heo luộc chín, thái lát ăn kèm với nước mắm gừng và rau mùi sẽ rất ngon đấy;
Đối với món xào thập cẩm: Bạn nên ướp cật heo trước khoảng 10 phút với gia vị và một chút dầu ăn để gia vị thấm đều vào từng miếng cật. Sau đó, bạn xào cật riêng và các loại rau thập cẩm riêng (hành tây, cần tây, cà rốt, thơm, cà chua,…) để đảm bảo độ giòn, tươi, ngon của cật heo và rau rồi mới trộn đều hai thứ với nhau. Khi xào cật bạn nên phi thêm một ít hành, tổi băm nhỏ để tạo độ thơm cho món ăn. Đối với món cật heo xào thì nhất định không được thiếu rau mùi và hạt tiêu đâu nhé.
Nếu bạn sử dụng cật heo để nấu cháo, nếu mì cũng nên ướp cật heo với gia vị trước rồi thả vào khi nước đã sôi, đợi khoảng 5 phút là được nhưng bạn nên nhớ phải cắt lát cật thật mỏng mới ngon.
Nguồn tham khảo
vi.wikipedia.org
www.thanhnien.com.vn
meovat9.com