Dinh dưỡng tốt cho bà bầu để thai nhi phát triển toàn diện?
Bé phát triển chiều cao từng ngày trong bụng mẹ
Cân nặng của thai nhi tỷ lệ thuận tương đối với cân nặng của mẹ
Dinh dưỡng trong thời kỳ mang thai là tiền đề cho sự phát triển toàn diện của trẻ trong tương lai. Giải đáp băn khoăn dinh dưỡng tốt cho bà bầu giúp mẹ an tâm hơn trên hành trình làm mẹ.
Nhu cầu dinh dưỡng để thai nhi phát triển não bộ
Ngay từ tuần thứ 3 của thai kỳ, não bộ của bé đã hình thành. Đến tuần thứ 8, não bé thực sự phát triển với sự phân nhánh, kết nối của các tế bào thần kinh. Sự gia tăng nhanh chóng của tế bào thần kinh kéo theo sự tăng lên của kích thước não bộ. Khoảng 36 tuần, não bé đã có trọng lượng bằng ¼ não người trưởng thành, chuẩn bị cho sự chào đời.
Để đáp ứng cho sự phát triển mạnh mẽ đó, bé đòi hỏi nguồn dinh dưỡng dồi dào ngay từ những ngày đầu tiên. Thậm chí, nếu có thể chuẩn bị nguồn dinh dưỡng dự trữ trước khi bé đến là một tiền đề vô cùng có lợi.
Các dưỡng chất thiết yếu cho sự phát triển não bộ của thai nhi là:
-
Acid forlic: 600 mg/ngày
-
Cholin: 450 mg/ngày
-
DHA: khuyến nghị 140 mg/ngày
-
Bên cạnh đó là Lipid (đề cập phần sau)
Cân nặng của thai nhi tỷ lệ thuận tương đối với cân nặng của mẹ
Trong tam cá nguyệt đầu tiên (3 tháng đầu mang thai), mẹ có sút 1-2kg do ốm nghén hoặc tăng 1-2kg. Cân nặng của bé chỉ khoảng 14g (*). Bé cần khoảng 2100Kcal/ngày.
Đến tháng thứ 6 của thai kỳ, bé đã nặng khoảng 600g (*), cần 2300Kcal/ngày. Cân nặng của mẹ có thể tăng khoảng 4-6kg.
Tháng thứ 9 của thai kỳ, bé nặng khoảng 2,6-3,5kg (*) cần 2500Kcal/ngày, chuẩn bị cho sự chào đời. Trong khi đó, cân nặng của mẹ cũng tăng thêm khoảng 6kg trở lên.
Để thai nhi tăng cân đúng chuẩn, mẹ cần bổ sung dinh dưỡng để bản thân mình tăng cân hợp lý. Các dưỡng chất thiết yếu cho sự tăng cân của bé trong 3 giai đoạn thai kỳ là:
-
Lipid (chất béo): 47,5-53,5-72g/ngày
-
Glucid (chất đường bột): 327-355-400g/ngày
-
Protid (protein hay đạm): 61-70-91g/ngày
Bé phát triển chiều cao từng ngày trong bụng mẹ
Nếu như cân nặng của bé tỷ lệ thuận với cân nặng của mẹ thì chiều cao của bé cũng tỷ lệ thuận với cân nặng. Theo sự phát triển của thai kỳ, chiều cao (lúc này gọi là chiều dài) của bé cũng tăng lên.
Trong 3 tháng đầu thai kỳ, do bé luôn nằm trong tư thế cuộn tròn nên chiều dài sẽ được đo bằng chiều dài từ đầu đến mông. Lúc này, bé dài khoảng 5,4cm (*).
Trong các giai đoạn sau, chiều dài bé được đo từ đỉnh đầu đến gót chân. Tháng thứ 6 thai kỳ, bé dài khoảng 30cm(*). Tháng thứ 9 của thai kỳ, bé dài khoảng 47,4cm(*). Đến khi chào đời (từ tuần thứ 39) chiều dài bé có thể đạt trên 51cm(*).
Canxi là dưỡng chất thiết yếu nhất, quyết định 90% đến sự phát triển chiều cao của bé trong bụng mẹ. Canxi giúp hình thành hệ xương vững chắc cho bé. Ngoài ra, còn có vitamin D giúp hấp thu canxi, protein. Nhu cầu:
-
Canxi: 800-1500mg/ngày (3 tháng đầu 800mg/ngày; 3 tháng giữa 1000mg/ngày; 3 tháng cuối 1500mg/ngày)
-
Vitamin D (D3): 600IU/ngày
Dinh dưỡng tốt cho bà bầu để thai nhi phát triển toàn diện?
Như trên, chúng tôi đã đề cập đến vai trò cũng như liều lượng của các dưỡng chất đối với từng sự phát triển của bé. Nhưng những dinh dưỡng nào tốt cho bà bầu ? thực phẩm nào có chứa các dưỡng chất đó? Bổ sung như thế nào để đạt hiệu quả? Dưới đây là những gợi ý:
Các chế phẩm từ sữa
Sữa và các chế phẩm giàu axit folic và canxi (bao gồm cả sữa dinh dưỡng cho bà bầu cung cấp các chất dinh dưỡng một cách tương đối cân bằng).
Sữa nên được uống vào buổi sáng sau ăn sáng 30 phút và buổi tối trước khi đi ngủ 30 phút, mỗi lần 1 ly 100ml. 3 tháng cuối thai kỳ có thể tăng thêm 1 ly vào buổi trưa sau khi ngủ dậy. 1 hộp sữa chua cũng có hàm lượng dinh dưỡng tương đương.
Thịt, thủy sản, trứng, đậu đỗ
Thịt, cá, trứng, đậu là nguồn cung cấp chủ yếu chất đạm, protein cho thai phụ. Ngoài ra, một số loại cá như cá hồi, cá mòi, cá tuyết còn cung cấp lượng DHA nhất định. Lòng đỏ trứng gà bổ sung axit folic và cholin.
Một ngày, một bà bầu nên ăn 4 miếng thịt lợn (mỗi miếng to khoảng 3 ngón tay). Hàm lượng dinh dưỡng này tương đương trong 1 miếng đùi/ức gà; 1 quả trứng ốp la; 1 nửa khúc cá; 10 con tôm đồng to; 3 miếng đậu phụ rán.
Trong 3 tháng sau của thai kỳ, số lượng nên được tăng lên gấp 3 lần trong ngày.
Rau, củ, quả
Rau củ quả cung cấp chất xơ và vitamin. Phụ nữ mang thai nên duy trì bổ sung loại thực phẩm này hàng ngày để giảm nóng trong và táo bón nhất là giai đoạn cuối thai kỳ.
Hàm lượng rau củ cần thiết cho một ngày là 1 bát con/1 đĩa nhỏ. Các loại rau nên bổ sung là rau chân vịt, bông cải xanh, măng tây (giàu cholin tốt cho sự phát triển não bộ). Ngoài ra còn có bí đỏ, bí xanh, đỗ, cà rốt v.v…
Hàm lượng trái cây tối thiểu trong một ngày: 1 quả hồng xiêm; 1 lát cắt xoài chín; 1 múi bưởi; nửa quả bơ; 1 quả cam; nửa chùm nho chín; 1/8 quả dưa hấu v.v…
Ngũ cốc
Ngũ cốc cơ bản như lúa mì, lúa mạch, gạo, ngô cung cấp chất đường bột thiết yếu. Ngoài ra, một số loại ngũ cốc như hạt vừng, hạnh nhân, óc chó, đậu phộng cũng khá giàu axit folic, cholin, DHA.
Hàm lượng tối thiểu của ngũ cốc cơ bản trong 1 ngày của thai phụ là khoảng 1 bát cơm trắng. Hàm lượng này tương đương 1 lát bánh mì sanwich; 1 củ khoai tây; 1 củ khoai lang; nửa bắp ngô, nửa bát bánh phở.
Đến 3 tháng cuối thai kỳ, hàm lượng này nên tăng gấp đôi.
Các thực phẩm khác
Dầu, mỡ, bơ: chỉ cần 1 thìa/ngày
Đường, muối: hạn chế tối đa.
Thực phẩm bổ sung
Trong thời kỳ mang thai, thai phụ nên bổ sung thêm các loại thực phẩm bổ sung như:
-
Viên uống tổng hợp cung cấp các dưỡng chất thiết yếu mà bổ sung bằng đường thực phẩm không đáp ứng đủ như axit folic, sắt, canxi, vitamin…
-
Sữa dinh dưỡng dành cho bà bầu. Đây cũng là một thực phẩm nên bổ sung nhất là đối với các thai phụ ăn kém, ốm nghén kéo dài.
Bà bầu cần chú ý
Không cần thiết phải kiêng khem quá nhiều loại thực phẩm trừ khi có sự căn dặn của bác sĩ. Mẹ bầu nên bổ sung đa dạng thực phẩm để cơ thể khỏe mạnh, thai nhi phát triển tốt.
Ghi chú:
(*) Theo bảng tiêu chuẩn cân nặng thai nhi WHO – 2019./.
**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, bệnh nhân cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.
Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: https://www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/
Đăng ký nhận tư vấn Thai sản trọn gói tại đây: