✔️ Xà bông là gì nà? tại sao xà bông lại gọi là xà bông?
✔️ Xà bông làm từ gì?
✔️ Tại sao xà bông handmade ROSIE lại không khô da như xà bông thông thường?
✔️ Tại sao xà bông handmade lại dễ bị mềm hơn xà bông công nghiệp
✔️ Cơ chế làm sạch của xà bông như thế nào nào?
✔️ Những con số thú vị về xà bông:
? Tại sao xà bông lại được gọi là xà bông?
Cách đây khoảng 5000 năm, ở núi Sapo xứ Babylon, người La Mã cổ đại đã tình cờ phát minh ra xà phòng qua việc thiêu động vật để tế thần linh. Mỡ của những con vật bị tế lễ lẫn với tro tàn có chứa chất kiềm tự nhiên, theo nước mưa trôi xuống sông Tiber. Người dân ở hạ lưu sông đã dùng hỗn hợp này để giặt quần áo thì thấy sạch hơn hẳn các dòng sông khác.
Những người đi biển từ đất nước Tây Ban Nha cổ đại đã biết làm ra loại xà phòng bằng tro của thân cây (chứa nhiều kali) hòa với mỡ dê và đun sôi. Sau khi nước bốc hơi và phần chất rắn nguội đi, hỗn hợp này trở thành một chất rắn giống như sáp: đó chính là xà phòng. Họ bán xà phòng cho người Hy Lạp và người La Mã để rửa hoặc giặt quần áo.
Người Celt ở nước Anh thời cổ xưa cũng làm ra xà phòng từ tro thân cây và mỡ động vật. Họ gọi sản phẩm này là ‘saipo’.
Đó chính là nguồn gốc của từ ‘soap’ (xà phòng) trong tiếng Anh hiện đại này nay. Tiếng Pháp là Savon đều bắt nguồn từ Sapo mà ra. Người Việt ta gọi sản phẩm này là “xà phòng” hoặc ” xà bông ” từ thời Pháp thuộc.
? Không phải xà phòng nào cũng là… xà phòng
Để có được xà phòng, người ta phải tạo ra phản ứng xà phòng hóa. Đó là khi axit béo (trong dầu, mỡ động thực vật) kết hợp với kiềm (lye), tạo thành muối của axit béo và glycerin.
Trên thị trường có rất nhiều sản phẩm tẩy rửa dạng bánh, hay nhiều loại sữa rửa mặt, sữa tắm, dầu gội… chúng có thể là xà phòng, nhưng cũng có thể không phải xà phòng mà là các chất có nguồn gốc tẩy rửa khác.
?Tại sao dùng xà bông handmade thì da lại không khô như những xà bông thông thường?
Glycerin là một sản phẩm phụ tự nhiên của quá trình nấu xà bông. Mặc dù hầu như đa số xà phòng handmade đều có chứa glycerin, nhưng hầu hết các nhà sản xuất xà phòng thương mại đều tách glycerin ra khỏi xà phòng và dùng chúng để tạo ra các sản phẩm khác có giá cao hơn, như kem dưỡng ẩm và kem dưỡng da.
Ngoài ra thì tùy vào bí quyết của người nấu xà bông mà bánh xà bông có thể chứa nhiều dưỡng chất, vitamin nuôi dưỡng làn da.
? Lợi ích của xà bông handmade nếu giữ lại glycerin:
• Xà bông handmade được gọi là xà bông Glycerin nếu không tách glycerin. Xà bông này dịu hơn so với hầu hết các loại xà phòng thương mại. Vì thế nó là một lựa chọn tốt cho những người có làn da khô hoặc nhạy cảm.
• Xà bông này cũng có độ pH thấp hơn so với các loại xà phòng khác, giúp da giữ được độ ẩm tự nhiên. Vì glycerin rất hút ẩm, nó cũng có thể giúp dưỡng ẩm da bằng cách hút nước từ không khí và làm cho da mịn màng và giảm hẳn các vết nhăn không mong muốn.
• Đặc biệt Glycerin trong xà bông handmade được xem là chất lành tính và hầu như không gây kích ứng da nên rất phù hợp để dùng cho những làn da có tính nhạy cảm cao.
? Tại sao xà bông handmade dễ bị mềm?
Như đã nói thì quá trình nấu xà bông còn tạo ra một lượng glycerin. Glycerin có khả năng hút ẩm từ không khí, vì thế nó là một chất dưỡng ẩm cho da. Trong quy trình nấu xà phòng handmade , glycerin được giữ trọn vẹn trong xà phòng, nhờ vậy, bánh xà phòng handmade có khả năng dưỡng ẩm cao. Tuy nhiên nó rất dễ hút ẩm và đọng thành “những giọt mồ hôi” trên bề mặt. Bánh xà phòng cũng dễ mềm ra khi ở trong môi trường ẩm ướt.
Còn ở quy mô công nghiệp thì xà phòng là một sản phẩm đại chúng, về cơ bản, nó chỉ cần đạt được mục đích làm sạch, không nhất thiết phải dưỡng da. Vì thế, glycerin được tách riêng khỏi xà phòng để đưa vào các sản phẩm đắt tiền hơn, như sữa tắm, kem dưỡng… Bánh xà phòng công nghiệp vì vậy rất cứng, rắn rỏi và lâu hao hơn xà phòng handmade.
? Cơ chế tẩy rửa của xà bông:
Xà bông hay chính là muối của axit béo là các phân tử có hai đầu. Một là đầu hiđrocacbon kị nước, còn một đầu là ion kim loại ưa nước. Đối với các vết bẩn, dầu, bám trên mặt da thì đầu kị nước sẽ quay vào trong vết bẩn, đầu ưa nước hướng ra ngoài. Sau đó sẽ tạo thành mixen là một khối dạng cầu có đầu ưa nước quay ra ngoài tách vết bẩn ra khỏi bề mặt cần làm sạch.
? Những con số thú vị về xà bông:
– 5000 năm là lịch sử của xà phòng, kể từ khi sản phẩm xà phòng đầu tiên xuất hiện.
– Số nguyên liệu ít nhất bạn cần để làm ra một mẻ xà phòng, gồm có: dầu/mỡ của một loài động thực vật, lye, và nước.
– 1 – 2 tiếng là thời gian trung bình để bạn có thể tự làm ra một mẻ xà phòng ngay tại nhà. Nhưng để có thể sử dụng được mẻ xà phòng đó, bạn cần chờ thêm 2 – 6 tuần nữa.
– 1/3 lượng xà phòng của thế giới là do người Mỹ sản xuất ra (và sử dụng).
– 3.800 đô la là trị giá của bánh xà phòng đắt nhất thế giới, nó được các nghệ nhân Qatar làm từ bột vàng nguyên chất, mật ong, dầu ô liu và trang trí bằng kim cương.