Nội dung chính
- Tua sen già điều trị viêm xoang mũi
- Tua sen vàng và những công dụng làm thuốc
- Công dụng của gương sen
- Một số bài thuốc kết hợp có dùng gương sen
- Video liên quan
Những sợi râu sen (tua sen) đã già tưởng chừng là thứ bỏ đi lại có thể điều trị viêm mũi. Không chỉ thế, tua nhị sen và gương sen khô cũng là những vị thuốc điều trị các bệnh phụ khoa, nam khoa thường gặp.
Nếu đi theo đường Cờ Đỏ từ quốc lộ 80 đến trung tâm thành phố Cần Thơ, bạn sẽ thấy nhiều ruộng sen, ao sen được trồng hai bên đường và cả những người ngồi bán gương sen, ngó sen và hạt sen lột sẵn. Nếu để ý, bạn cũng sẽ thấy người ta thường đổ gương sen thành một đống gọn gàng để phơi khô. Thỉnh thoảng, có những sạp còn phơi những cọng tua rua già được bứt ra từ đế của gương sen. Đó là những nhị sen còn sót lại, đã già quắt, héo hóp với màu nâu đỏ hun hun và nhìn hơi lùm xùm. Có lẽ vì thế mà người ta gọi nó là râu sen.
Với những sợi râu già ấy, người tách hạt sen cứ thu nhặt mỗi ngày một ít rồi phơi khô dần, bỏ vào bọc và treo lên cột lều hay một nhành cây gần đó (như một dấu hiệu) để những người đi đường ghé ngang lấy về làm thuốc.
Tua sen già điều trị viêm xoang mũi
Theo bà con ở đây thì tua sen già điều trị viêm xoang mũi rất tốt.
Với các cọng tua rua ấy, người ta dùng giấy cuốn lại thành một điếu thuốc, đốt lên một đầu rồi đưa đầu còn lại vào lỗ mũi để hít (y như hút thuốc lá bằng lỗ mũi).
Lưu ý là chỉ hít nhẹ và từ từ, khi cảm thấy khói đã vào tới khoang mũi thì ngưng lại để khói đó “xông mũi”, sau đó thở ra. Cứ mỗi lần xông thì hút khoảng nửa điếu hoặc một điếu như vậy, tùy theo khả năng (mỗi ngày hút hai lần).
- Tham khảo: Lá sen khô giảm béo hiệu quả
Tua sen vàng và những công dụng làm thuốc
Ở những gương sen non bao giờ cũng có rất nhiều nhị sen vàng óng, sợi chỉ mảnh và đính kèm trên đầu một hạt gạo trắng nhỏ. Tuy nhiên, khi dùng làm thuốc, người ta bỏ đi hạt gạo, chỉ lấy những sợi chỉ vàng, gọi là liên tu, tua sen, râu sen, tua nhị sen… rồi phơi khô.
Theo y học cổ truyền, tua sen có vị chát, tính ấm, tốt cho thận và tim. Tua sen có các công dụng như:
- Điều trị băng huyết, bạch đới (huyết trắng).
- Điều trị di tinh, mộng tinh.
- Điều trị tiểu quá nhiều, tiểu dầm ở trẻ em.
- Điều trị thổ huyết, mất ngủ.
Cách dùng: mỗi ngày dùng từ 3 – 10 g tua sen vàng, sắc lấy nước uống (1) (2) (3).
Ngoài các tua sen thì gương sen cũng là một vị thuốc thường dùng trong các toa thuốc Nam. Nhìn chung, gương sen hơi đắng chát nhưng không khó uống.
Công dụng của gương sen
Có thể thấy, hầu như mọi bộ phận của cây sen đều được dùng làm thuốc. Ngay cả những gương sen rỗng, đã tách hạt cũng được phơi khô để điều trị bệnh, gọi là liên phòng. Thường thì người ta dùng kết hợp gương sen cùng các vị thuốc khác, khi dùng chỉ cần xé dọc mỗi gương khô thành 3 – 4 mảnh, không cần xắt nhỏ.
Theo kinh nghiệm dân gian, gương sen có tính mát, giúp cầm máu, tiêu ứ và điều trị các chứng như:
- Huyết trắng, băng huyết, chảy máu tử cung.
- Phụ nữ bị đau bụng dưới do máu ứ.
- Phụ nữ sinh xong nhau thai không ra.
- Tiểu ra máu, đại tiện ra máu, tiểu tiện khó khăn.
- Điều trị cao huyết áp.
Cách dùng: mỗi ngày dùng 10 – 15 g gương sen dưới dạng thuốc sắc (1) (2) (3) (4).
- Tham khảo: Hạt sen, lá sen điều trị suy nhược, mất ngủ, di mộng tinh
Một số bài thuốc kết hợp có dùng gương sen
Với chứng băng huyết sau sinh, bên cạnh cách dùng độc vị, các bệnh nhân có thể dùng kết hợp gương sen (5 gương) với hương phụ (80 g), đốt cháy hai vị trên rồi tán thành bột để uống dần (mỗi ngày uống hai lần, mỗi lần uống từ 4 – 12 g bột) (2).
Ngoài ra, gương sen còn được dùng trong bài thuốc bổ trợ điều trị tiểu đường (bên cạnh thuốc chính), bao gồm hai vị là gương sen và cỏ may (lấy cả gốc cỏ may).
Cách dùng: lấy 0,5 kg gương sen và 1 kg cỏ may, rửa sạch, sắc lấy nước rồi cô đặc lại thành 1 lít cao lỏng, sau đó pha với 250 ml rượu và để dùng dần. Liều lượng: mỗi ngày uống hai lần, mỗi lần uống khoảng 30 ml cao lỏng trên (3).
Lưu ý
– Đối tượng cần tránh: Những người cơ thể suy nhược hoặc bị táo bón, bí tiểu tiện không nên dùng tua sen (2).
– Kiêng kị: Khi dùng tua sen làm thuốc, không nên kết hợp với địa hoàng. Bên cạnh đó, trong ăn uống cũng không nên dùng hành, tỏi vì tua sen kỵ các vị này (2).
-
TRUNG TÂM CÂY THUỐC QUÝ HÒA BÌNH
- Số 73, K2, Mãn Đức, Tân Lạc, Hòa Bình
- Gọi Viettel:
097878.4411 – 0353.972.191
- Gọi Mobi:
0899.803.835 – 0906.170.058
- GIẤY PHÉP KINH DOANH SỐ : 25.G.001961
- UBND huyện Tân Lạc cấp, ngày 17/6/2014
Gương sen là đế của hoa sen phát triển mang quả, tên thuốc là liên phòng, dùng sống hoặc sao cháy tồn tính. Dược liệu càng lâu năm càng tốt, có thể nhẹ xốp, không mùi, màu đỏ tía, vị đắng, chát, tính ấm, không độc, có tác dụng cầm máu.
Trị cầm máu, ho ra máu bằng gương sen
Tinh vị
Gương sen được xem là có vị đắng/chát, tính ấm, tác dụng vào các kinh mạch thuọc Tỳ, Thận và Can.
Tác dụng cầm máu gia tăng, giúp ngưng ho ra máu nhanh hơn khi được dùng chung với Sinh địa, A giao và Xuyên bối mẫu.
Liều dùng : Từ 9-15 gram dược liệu khô hoặc 30-60 gram dược liệu tươi, dược liệu tốt có nốt sần đậm màu, có rễ nhỏ bám theo. Muốn điều hòa khí huyết nên dùng tươi hay xay thành nước uống, muốn cầm máu thì cần sao tồn tính trước khi dùng.
Đài sen làm tan được máu huyết ứ đọng và cầm máu nhất là trong các trường hợp xuất huyết tử cung và có máu trong nước tiểu
Đài sen giúp an vị, ổn định bào thai, giúp tránh được hư thai. Đài sen cũng phân tán được ‘Nhiệt’ giúp trị nóng, cảm do ‘Hoả vượng, Nhiệt cao’.
Dùng chung với Ích mẫu để trị kinh nguyệt quá nhiều (rong kinh).
Dùng chung với Đương qui, Thục đĩa và Trúc nhự để trị và ngừa hư thai.
Riêng Gương sen có tác dụng cầm máu, bổ huyết, điều kinh. Gương sen là đế của hoa Sen phát triển mang quả (hạt sen) có hình phễu, phía dưới thóp lại, phía trên loe rộng. Để làm thuốc chỉ dùng Gương sen đã gỡ hết hạt, dùng sống hoặc sao cháy tồn tính.
Theo Đông y, Gương sen – tên thuốc là Liên phòng, vị đắng, chát, tính ấm, không độc; có tác dụng tốt trong điều trị các trường hợp chảy máu như chảy máu cam, đại tiện ra máu, rong kinh, băng huyết, sốt xuất huyết… Dưới đây là một số bài thuốc để bạn đọc tham khảo:
– Chữa rong huyết: Gương sen (sao cháy tồn tính) 20g, Kinh giới (sao đen) 20g, Ngải cứu (sao đen) 12g, Cỏ nhọ nồi (để tươi) 12g, Rau má (để tươi) 20g, Bách thảo sương 12g. Sắc uống làm 2 lần trong ngày.
Hoặc dùng bài: Gương sen đốt tồn tính, hoa Phù dung, lượng bằng nhau, tán bột, trộn đều. Ngày uống 2 lần, mỗi lần 8g với nước cơm.
– Chữa tiểu đường: Gương sen 500g, Cỏ may 1.000g, thái nhỏ, sắc với nước thành cao lỏng (lấy 700ml), thêm 300ml rượu. Lắc đều được 1 lít thành phẩm. Ngày uống 2 lần, mỗi lần 20-30ml.
– Chữa tăng huyết áp: Gương sen, Kinh giới tuệ, lượng bằng nhau, đốt tồn tính, tán bột, mỗi lần uống 8g với nước cơm hoặc nước cháo, ngày uống 3 lần.
Hoặc dùng 1 trong 2 bài thuốc sau:
+ Gương sen 2 cái, buồng Cau điếc 40g. 2 vị cắt nhỏ, phơi khô sắc với 400ml nước còn 50ml chia 2 lần, uống trong ngày;
+ Gương sen 2 cái, Hương phụ 80g. 2 vị sao cháy tồn tính, tán nhỏ, ngày uống 2 lần, mỗi lần 8g.
– Chữa đại tiện ra máu: Gương sen 20g, cỏ Seo gà 20g, cỏ bấc 8g, vỏ cây Vải 20g, vỏ Bưởi (bỏ cùi trắng) 15g, Tinh tre 20g, Mộc thông 8g, Hồng hoa 20g. Các vị thuốc thái nhỏ, phơi khô, sắc với 400ml nước, còn 50ml, thêm 15ml mật ong, uống vào lúc đói bụng.
DS. Đỗ Đức Huy