Kẻ ra đòn che giấu quan điểm hoặc niềm tin của mình bằng cách nói chuyện
úp mở, lập lờ để lừa cho đối tượng phải “lộ chân tướng” trước.
Những cuộc nói chuyện úp mở có mặt khắp mọi nơi trong đời sống công sở,
và kế này là một đặc hữu. Áp lực chính trị xung quanh có thể giúp chúng ta
tránh những rủi ro và những chuyện gây tranh cãi hiện hữu mọi lúc mọi nơi,
khiến chúng ta phải luôn cẩn thận và cảnh giác. Chúng trở thành điểm đáng
chú ý trong phong cách giao tiếp khi sử dụng cách nói nước đôi và chừa
đường thoát hiểm nếu chẳng may tình thế xoay ngược bất lợi cho ta.
Câu chuyện trên đưa ra một dạng ôn nhu của “lửng lơ con cá vàng” khi
Surrinder chỉ nhẹ nhàng hỏi dò Ben xem anh ta có chút trung thành nào với
lão sếp Jerry không. Bà ta rất cẩn thận bày tỏ cả ủng hộ lẫn phản đối Jerry,
nhưng không hề thể hiện trực tiếp điều đó ra. Điều này khiến cho Ben thực
sự lúng túng, và nó cũng chẳng liên quan đến nhiệt tâm mong được làm việc
ngay của anh. Surrinder có vẻ rất hài lòng với kết quả. Ben đã để lỡ mất
phần ý nghĩa của câu chuyện mập mờ này. Tiếc thay!
Người ta sử dùng chước lửng lơ con cá vàng để bóng gió vài gợi ý, đề xuất
và nhận xét “gài bẫy” với hy vọng người đối thoại sẽ đoán được ý mà họ
đang cố tránh nói thẳng ra. Thường thì họ dùng mánh này khi không chắc về
phản ứng của bạn. Bạn có đồng hội đồng thuyền với họ không? Nếu bạn
thẳng thừng phản bác, họ sẽ dễ dàng lấp liếm “Ý tôi không phải thế!”. Khi
họ đã chắc chắn được bạn đang đứng ở đâu, kể cả là đúng như ý họ đi nữa,
còn khuya họ mới khẳng định trực tiếp ý tứ của mình. Không nên nhầm
mánh này với cách cư xử khéo léo và tế nhị chính đáng. Nếu vậy thì lối lấp
lửng đã không che đậy dã tâm dụ dỗ người khác bằng sự màu mè cố ý.
Đây quả là một trò hèn hạ, họ tô vẽ và mập mờ hóa thông điệp muốn chuyển
tải để cảm thấy an toàn. Đó là các suy nghĩ sai lầm và khiến tình hình thêm
trầm trọng, làm niềm tin trong mối quan hệ bị xói mòn. Tất nhiên, chúng ta
cũng cần phải tinh tế về những gì mình thể hiện. Nhưng thời điểm nào nên
lật bài ngửa?
Kinh nghiệm thực tế cho thấy những quản trị cấp cao ưa thích kế “lửng lơ
con cá vàng” này đều mau chóng khiến mọi người mất hết lòng tin vào
những gì họ nói, bi kịch là đến lúc họ thành thật thì không ai còn tin họ nữa.
KẾ BẨN NÀY ĐE DỌA GÌ ĐẾN TỔ CHỨC
Cảnh báo về lợi nhuận – điều này đe dọa thế nào tới lợi ích của tổ chức?
Không ảnh hưởng quá lớn đến những điều cốt yếu, nhưng kết quả cuối cùng
của sự mập mờ mà ngón đòn này mang lại chính là hiệu quả quản lý giảm,
và làm lãng phí các nguồn lực. Các ca “thương vong” chủ yếu là các bài
thuyết trình, các báo cáo, những thông tin cần tập hợp phải làm đi sửa lại vài
lần cho đến khi hoàn toàn chính xác.
Độ mẫn cảm của tổ chức – công ty sẽ điêu đứng ra sao với những hành vi
này?
Thử thách mánh lới này đưa ra chính là làm sao để phân định rạch ròi giữa
cách ứng xử cẩn trọng, tế nhị với những thủ đoạn bịp bợm cố ý. Ở những
công ty mà tình hình chính trị chốn làm việc quá rõ rệt, có những kẻ đã gặp
họa vì vạ miệng, chắc chắn mọi người sẽ đề cao cảnh giác. Và khi nỗi sợ
dâng trào, “lửng lơ con cá vàng” cũng tăng cao.
Đe dọa văn hóa – điều này ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp và tinh
thần nhân viên như thế nào?
Kế này gieo mầm nhập nhằng và làm mất niềm tin. Khi đã được sử dụng,
nhân viên sẽ rất dễ hiểu lầm những thông điệp truyền thông nội bộ, và hậu
quả nghiêm trọng như thế nào, chúng ta có thể thấy ở ví dụ trên đây.
Tỷ lệ rủi ro của kẻ chơi bẩn – mức độ rủi ro và khả năng bị vạch trần là
bao nhiêu?
Những kẻ chơi bẩn coi đây là một kế an toàn. Bất chấp những phản ứng, họ
vận “cái lưỡi không xương trăm đường lắt léo” để bao biện và lấp liếm. Rủi
ro thực sự họ có nguy cơ gặp phải chính là bị giảm uy tín và mọi người đánh
mất lòng tin vào họ. Đó mới là hiểm họa về lâu về dài. Điều này cũng thể
hiện sự thiếu tự tin khi họ không dám thể hiện rõ quan điểm và suy nghĩ của
mình.
Cảnh báo về an nguy cho nạn nhân – nạn nhân có thể gặp phải những
rủi ro nào khi kế bẩn được tung ra?
Đã bao nhiêu lần bạn gặp trò bẩn này trước khi đọc cuốn sách? Bạn phải
chịu đựng “cơn đau” của những thông điệp lẫn lộn và sự rối rắm do mánh
này mang lại càng lâu bao nhiêu, thành tích của bạn càng bị ảnh hưởng bấy
nhiêu. Bạn cũng đang gặp phải nguy cơ trở thành chú cừu non ngơ ngác trên
cánh đồng của chính trị nơi công sở dưới mắt mọi người. Chưa kể đến
trường hợp bạn quá mải mê thể hiện quan điểm, bạn có thể bị họ “chơi đẹp”
trên màn kịch mang tên “Ác là đạo chích” nữa kia.
THUỐC GIẢI CHO KẾ BẨN SỐ 7
Do mức độ rủi ro cá nhân cao và những rắc rối có thể nảy sinh khi bị kế bẩn
này “giã”, chúng tôi cần nhấn mạnh với bạn, món thuốc giải này đáng được
bạn lưu tâm đặc biệt.
Để giải độc cho kế bẩn này, đầu tiên, cần phải xác định khi nào là thời điểm
quan trọng để biết chính xác những gì người khác nghĩ và cảm nhận. Sau đó,
nếu nhận được những bình luận vòng vo, những nhận xét mập mờ bóng gió,
chúng tôi khuyên bạn nên nhẹ nhàng, nhưng kiên quyết, hỏi rõ đối tượng
bằng những câu hỏi khôn ngoan.
– Chị muốn nói đến điều gì?
– Tại sao chị không nói thẳng ra điều đang cảm nhận nhỉ?
– Thực sự thì chị nghĩ điều gì sẽ xảy ra?
– Nhận xét này của chị rất dễ bị hiểu sai, chị có thể nói cụ thể hơn không?
– Em không chắc là đã hiểu đúng ý chị, chị có thể giải thích lại được không?
– Có phải ý chị là…?
– Điều gì ngăn chị nói ra đích xác những điều chị thực sự nghĩ vậy?
– Có gì đó nguy hiểm ở đây thì phải. Có phải chuyện này có nghĩa là…?
Trước khi can thiệp vào việc này, nhớ rằng, những đàm luận công sở rất khó
hiểu với những lời vòng vo, bóng gió và bạn cần phải cân nhắc cẩn thận khi
nào ra tay và ra tay như thế nào. Khi đã chọn cách hành động, bạn cần phải
quyết định để khớp chiến lược này với tình huống cụ thể của mình. Bạn hãy
cho họ thấy, bạn có hiểu biết và cũng rành mấy trò chính trị chốn công sở
này rồi. Cơ hội thành công sẽ tăng thêm khi bạn tỏ ra quyết đoán. Kinh
nghiệm của chúng tôi là, có thể bạn không chiến thắng vang dội, nhưng
những kẻ chơi xấu sẽ rút ra được bài học xương máu rằng, họ không thể chơi
trò bẩn này với bạn đâu.
Mẹo vặt
THẲNG THẮN
Cuộc sống công sở vốn tràn ngập những cuộc chuyện trò bóng gió. Người ta
rất ít khi trò chuyện thẳng thắn, rõ ràng và cởi mở về ý nghĩa thực của câu
chuyện. Thay vào đó, họ gửi vào những cuộc chuyện trò các ẩn ý cùng
những lời bóng gió. Phong cách giao tiếp quanh co này mang lại cho phái
Gian hùng một tấm áo choàng để ẩn mình và che đậy những mánh mung xảo
trá. Chọn cách thẳng thắn, đồng thời vẫn lịch sự, cương quyết, là mang lại
một sự vô tư mới mẻ cho chuyện trò công sở. Một người thẳng thắn khiến
mọi người dễ dàng tin tưởng hơn, bởi họ biết chỗ đứng của người đó trong
phạm vi của vấn đề. Chúng ta có thể không đồng ý, nhưng những người khác
có thể được vững lòng nhờ sự phản đối cởi mở và chân thành. Người ta cũng
sẽ tìm đến chúng ta cho những lựa chọn và phản hồi vì họ chắc rằng chúng
ta sẽ thẳng thắn trong một thế giới đầy rẫy những mập mờ, xảo trá.