Nên học tiếng gì, nên học ngôn ngữ nào trong tương lai hay học tiếng nào dễ xin việc nhất là những thắc mắc phổ biến của các du học sinh tương lai. Ngay sau đây, Hotcourses Vietnam sẽ gợi ý cho bạn các ngôn ngữ nên học và thế mạnh của từng ngôn ngữ theo các tiêu chí phổ biến.
Tiêu chí “được sử dụng rộng rãi”
Có nhiều bạn thắc mắc rằng nên học tiếng Anh hay tiếng Trung vì đây là hai ngôn ngữ có lượng người sử dụng nhiều nhất thế giới. Thật vậy, theo thống kê được cập nhật mới nhất vào năm 2020 của Ethnologue, tiếng Anh là ngôn ngữ có số lượng lớn nhất về lượng người dùng, cũng là ngôn ngữ có số lượng người học như ngôn ngữ thứ hai lớn nhất toàn thế giới. Đứng ở vị trí thứ hai về tổng số lượng người sử dụng chính là tiếng Trung Quốc, tuy tiếng Trung lại là thứ tiếng chỉ đứng ở vị trí thứ 4 về số lượng người học như một ngoại ngữ. Ở những vị trí còn lại trong số 5 ngôn ngữ được nhiều người sử dụng nhất còn có tiếng Hindu, tiếng Tây Ban Nha và tiếng Pháp.
Tuy nhiên, cụm từ “được sử dụng rộng rãi” là một cách nói rất dễ gây hiểu lầm. Một ngôn ngữ được nhiều người nói đôi khi không phải là ngôn ngữ được nhiều người chọn để học nhất, hoặc là một ngôn ngữ được sử dụng tại nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ nhất. Ví dụ điển hình chính là tiếng Trung Quốc. Trong 1,1 tỉ người nói tiếng Trung trên thế giới, có đến hơn 918 triệu người là người bản địa, sinh sống tại những quốc gia có tiếng Trung Quốc là ngôn ngữ chính thức. Nói cách khác, tiếng Trung có số lượng người nói nhiều nhất, đơn giản vì nó được dùng nhiều bởi số lượng đông đảo các công dân người Trung Quốc, hoặc Trung Quốc là quốc gia có dân số đông nhất thế giới.
Chính vì vậy, lời khuyên của Hotcourses Vietnam dành cho những bạn đang phân vân không biết nên học tiếng gì trong tương lai chính là: đừng chỉ cân nhắc yếu tố về số lượng người sử dụng; hãy nghiên cứu cả yếu tố về độ phổ biến mà ngôn ngữ đó được sử dụng tại nhiều quốc gia khác nhau. Chẳng hạn, nếu bạn thông thạo tiếng Trung, bạn có thể giao tiếp được với khoảng 19% dân số trên thế giới, nhưng tiếng Trung chỉ được sử dụng như một ngôn ngữ chính thức tại 5 quốc gia và vùng lãnh thổ, bao gồm Trung Quốc, Đài Loan, Macau, Hồng Kông và Singapore. Trong khi đó, tiếng Pháp lại được sử dụng rộng rãi như một ngôn ngữ chính thức tại nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trải dài trên 5 châu lục. Ngoài ra, tiếng Pháp còn được xếp ở vị trí thứ 2 về số lượng người đăng ký học trên ứng dụng Duolingo. Do đó, nếu bạn là một người có ý định học tập và làm việc tại một trong 88 quốc gia thuộc Cộng đồng Pháp ngữ, thì câu trả lời cho thắc mắc học tiếng gì dễ xin việc chính là tiếng Pháp.
>> 10 lí do du học ngành Ngôn ngữ Anh không hề vô dụng như bạn nghĩ
Tiêu chí được học rộng rãi nhất
Tiếp theo, Hotcourses sẽ đánh giá việc nên học ngoại ngữ nào theo tiêu chí xu hướng học ngoại ngữ trên thế giới. Tại các quốc gia thuộc khối Liên minh Châu Âu (EU), tiếng Anh vẫn là ngôn ngữ được học nhiều nhất, tiếp theo sau là tiếng Pháp, tiếng Đức và tiếng Tây Ban Nha. Theo trang EuroTrad, thứ tự này cũng không có nhiều sự thay đổi, khi lần lượt tiếng Anh, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Trung Quốc, tiếng Ý và tiếng Pháp là những ngôn ngữ được học phổ biến trên thế giới.
Theo Báo cáo Ngôn ngữ của Duolingo, ứng dụng học ngoại ngữ được tải về bởi hơn 500 triệu học viên này thống kê xu hướng học ngoại ngữ trên phạm vi toàn cầu năm 2020 như sau: Bên cạnh tiếng Anh nắm vị trí số 1, tiếng Tây Ban Nha đã vượt lên tiếng Pháp để trở thành ngôn ngữ được học nhiều nhất trên hệ thống. Các vị trí tiếp theo trong top 5 ngôn ngữ nên học là tiếng Pháp, tiếng Đức và tiếng Ý. Hai vị trí thứ 6 và thứ 7 thuộc về tiếng Nhật và tiếng Hàn. Báo cáo của Duolingo lý giải: sự thăng hạn của các ngôn ngữ châu Á là nhờ ảnh hưởng của sự kiện nền điện ảnh Hàn Quốc lần đầu giành giải Oscar với bộ phim “Parasite” và việc Nhật Bản lẽ ra đã là nơi đăng cai Thế Vận Hội Mùa hè 2020 nếu không vì đại dịch Covid-19 làm ảnh hưởng đến việc tổ chức sự kiện.
Như vậy, có thể thấy tiêu chí ngôn ngữ được học rộng rãi nhất sẽ có sự dao động theo xu hướng. Nhưng có một điều chắc chắn rằng nếu một ngôn ngữ được nhiều người theo học rộng rãi, chắc chắn rằng ngôn ngữ ấy sẽ có một cộng đồng những người theo học ở gần bạn, cho phép bạn tiếp cận, kết bạn và trau dồi kiến thức để cùng nhau tiến bộ. Ngoài ra, việc ưu tiên học ngôn ngữ có nhiều người học cũng sẽ đem lại lợi thế khi có nhiều nguồn tài liệu học tập phong phú và sinh động hơn, hỗ trợ bạn tốt hơn trong quá trình mài giũa một ngoại ngữ mới.
Tiêu chí thuận lợi cho công việc
Nếu bạn đang sinh sống, học tập và làm việc ở nước ngoài, việc học ngôn ngữ chính thức của quốc gia ấy nên là sự ưu tiên hàng đầu khi bạn cân nhắc học thêm ngoại ngữ mới. Ngoài ra, hãy tự đặt cho mình những câu hỏi thực tế: học ngoại ngữ nào giúp bổ trợ cho ngành học của tôi, học ngoại ngữ nào dễ xin việc nhất, và nên học ngoại ngữ nào để nâng cao cơ hội định cư và thăng tiến trong sự nghiệp.
Mỗi ngành nghề, hầu như đều có những đặc thù riêng về yêu cầu ngôn ngữ. Chẳng hạn, nếu bạn thắc mắc học luật nên học thêm ngoại ngữ nào, hay bạn quan tâm đến lĩnh vực quan hệ quốc tế, ngoại giao, những ngôn ngữ nên học nhất thuộc nhóm 6 ngôn ngữ chính thức của Liên Hiệp Quốc để thuận tiện cho việc nghiên cứu tài liệu và phát triển sự nghiệp, trong đó bao gồm: tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Nga, tiếng Ả Rập và tiếng Trung.
Hay, trang Construction Placements chuyên về lĩnh vực xây dựng đã đưa ra danh sách những ngôn ngữ có nhu cầu nhân sự cao trong năm 2020, bao gồm tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Đức, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Ý, tiếng Ả Rập. Danh sách này cũng không có nhiều sự khác biệt so với thống kê của trang Language Next, khi trang này cho rằng 5 ngoại ngữ có tầm ảnh hưởng đối với công việc và sự nghiệp nhất chính là tiếng Trung, tiếng Pháp, tiếng Đức, tiếng Tây Ban Nha và tiếng Nhật. Điều này đồng nghĩa với việc nếu bạn đang phân viên không biết nên học ngoại ngữ nào, thì những bí quyết kể trên sẽ giúp bạn có lựa chọn hữu ích cho công việc sau này.
Tiêu chí về độ dễ học, dễ tiếp thu
Không thể phủ nhận rằng, học một ngoại ngữ có nhiều nét tương đồng so với tiếng mẹ đẻ sẽ đơn giản hơn nhiều so với việc học những ngôn ngữ có bảng chữ cái hoàn toàn mới. Chẳng hạn, nhiều người bản địa nói tiếng Anh đã lựa chọn tiếng Pháp làm thứ tiếng thứ hai, đơn giản vì tiếng Pháp gần với tiếng Anh và có hơn 10,000 từ tiếng Anh mang nét nghĩa thể hiện từ tiếng Pháp. Ngoài ra, theo trang Babbel, một số ngôn ngữ khác có thể được xem là tương đối dễ học đối với người thông thạo tiếng Anh chính là tiếng Na Uy, tiếng Thụy Điển, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Hà Lan, tiếng Bồ Đào Nha và tiếng Ý.
Trong khi đó, trang Busuu chia sẻ, nếu không xem xét về khía cạnh ngôn ngữ mẹ đẻ của người học, những ngoại ngữ được đông đảo người sử dụng công nhận là dễ học, dễ tiếp thu về mặt chữ viết, phát âm và ngữ pháp sẽ lần lượt là tiếng Tây Ban Nha, tiếng Ý, tiếng Pháp, tiếng Đức và tiếng Bồ Đào Nha. Việc lựa chọn một ngoại ngữ dễ học đối với người Việt chắc chắn sẽ giúp bạn tiết kiệm được khá nhiều thời gian và có thêm động lực để theo đuổi việc học!
Và cuối cùng là tiêu chí về sức hút văn hóa và lựa chọn của trái tim
Quá trình tiếp thu một ngôn ngữ mới không đơn giản chỉ nằm ở việc ghi nhớ từ vựng và học thuộc những quy luật ngữ pháp căn bản. Để có thể áp dụng ngôn ngữ vào thực tiễn cuộc sống hoặc sử dụng ngôn ngữ đúng ngữ cảnh, việc hiểu về văn hóa, con người và vùng đất nơi ngôn ngữ đó bắt nguồn là vô cùng quan trọng. Chính vì vậy, có thể nói hành trình học một ngôn ngữ mới là cơ hội để chiêm nghiệm những nền văn minh có liên quan mật thiết với ngôn ngữ ấy.
Do đó, khi cân nhắc để học một ngoại ngữ, bạn hãy thử tìm hiểu xem mình dành niềm yêu thích đối với nền văn hóa nào, hoặc đâu sẽ là đất nước mình muốn du học. Khi bạn thực sự đam mê với một nền văn hóa nào đó, bạn sẽ có nhiều động lực hơn để bắt đầu học và duy trì quá trình học ngoại ngữ, thậm chí là học tốt 2 ngôn ngữ cùng một lúc.
Cuối cùng, không ai hiểu mình hơn chính bạn, và cũng chính bạn mới hiểu rõ được điều trái tim mình mách bảo. Dẫu cho đó là một ngôn ngữ ít người học, thì bạn cứ tự tin theo đuổi lựa chọn của chính mình. Quá trình ấy có thể sẽ rất khó khăn, nhưng chắc chắn việc biết thêm một thứ ngôn ngữ “độc lạ” sẽ giúp bạn trở nên vượt trội giữa đám đông. Biết đâu ngôn ngữ bạn đang ấp ủ theo học sẽ trở thành ngôn ngữ của ngày mai? Biết đâu đấy, biết đâu!
* Bài viết được cập nhật bởi Đoàn Mai Khanh vào ngày 26/1/2021
* Bài viết được cập nhật bởi Hoàng Thanh Phương vào ngày 2/8/2021