Tai biến mạch máu não thường được gọi là đột quỵ, là căn bệnh gây tắc hoặc vỡ thành mạch não và gây nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh. Bệnh thường gặp ở người trung niên và cao tuổi. Đặc biệt ở người cao tuổi thì nguy cơ gây tử vong là rất cao. Do vậy chế độ dinh dưỡng, tập luyện và nghỉ ngơi hợp lý có thể cải thiện sức khỏe và phòng tránh nguy cơ tái phát. Vậy người bệnh tai biến mạch máu não nên ăn gì và kiêng gì? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những gợi ý tốt nhất nhé!
1. Nguyên tắc dinh dưỡng cho người bệnh tai biến mạch máu não
- Người tai biến mạch máu não cần có chế độ ăn khoa học
Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong sự phục hồi của người bệnh tai biến mạch máu não. Chế độ ăn đủ chất dinh dưỡng sẽ giúp người bệnh nhanh lấy lại được sức khỏe và cải thiện được chất lượng cuộc sống sau điều trị. Vậy theo nguyên tắc dinh dưỡng thì bệnh nhân tai biến mạch máu não nên ăn gì, kiêng gì thì tốt? Theo khuyến cáo của WHO thì thực đơn cho người sau tai biến cần cung cấp đầy đủ và cân bằng giữa protein, chất béo và carbohydrate.
Năng lượng trong khẩu phần nên giảm bớt để tránh tăng cân, giảm nhẹ hoạt động cho bộ máy tiêu hóa và tuần hoàn. Mức năng lượng đưa vào cơ thể nên dừng ở 30 – 35 kcal/kg cân nặng/ngày. Nguồn năng lượng nên lấy từ rau củ, khoai, đậu đỗ, cơm, mì, bún, miến.
Nên cho bệnh nhân ăn những thức ăn dễ tiêu hóa, hấp thu ở dạng mềm, lỏng như súp, cháo, sữa. Phân bố cho bệnh nhân ăn đều từ 3-4 bữa/ngày, không nên ăn quá no. Tránh cho bệnh nhân tai biến ăn những thức ăn lên men, gây kích thích như gia vị cay, nóng, rượu, chè, cà phê… bởi đây là những yếu tố nguy cơ gây tai biến mạch máu não thầm lặng.
2. Người bệnh tai biến mạch máu não nên ăn gì?
Với những bệnh nhân bị tai biến, chế độ dinh dưỡng, chăm sóc đóng vai trò rất quan trọng giúp bệnh nhân sớm hồi phục. Nhiều người thường thắc mắc người bệnh tai biến mạch máu não nên ăn gì? Một số loại thực phẩm dưới đây rất tốt cho cả người bị tai biến nhẹ và nặng:
2.1 Các loại cá
- Cá rất tốt cho người bệnh tai biến mạch máu não
Là thực phẩm có hàm lượng các loại acid béo omega 3 cao, rất tốt cho tim mạch, hạn chế hình thành mảng bám trong lòng mạch. Hơn nữa, cá còn là nguồn thực phẩm giàu chất đạm giúp người tai biến sớm hồi phục.
2.2 Rau xanh,trái cây tươi
- Bệnh tai biến mạch máu não nên ăn và kiêng ăn gì?
Các loại rau xanh, đặc biệt là rau xanh lá đậm có hàm lượng acid folic rất cao. Nghiên cứu cũng cho thấy, bổ sung ít nhất 300mcg axit folic mỗi ngày sẽ làm giảm 20% nguy cơ đột quỵ và 13% nguy cơ bệnh tim so với người dùng dưới 136mcg/ngày.
Cam và quả kiwi có chứa nhiều vitamin C và các chất chống oxy hóa khác rất tốt cho những người cao huyết áp. Vitamin C trong cam có tác dụng chống oxy hóa, làm giảm sự xâm hại của các gốc tự do đối với huyết quản, hàm lượng kali phong phú trong nước cam cũng giúp bổ trợ cho việc hạ huyết áp. Thêm vào đó, mỗi ngày ăn 3 quả kiwi sẽ tốt cho bệnh tim mạch hơn.
2.3 Thực phẩm giàu chất xơ:
Chất xơ giúp kiểm soát lượng đường trong máu, thúc đẩy và ngăn ngừa bệnh tiêu hóa và giúp kiểm soát cân nặng, giúp làm giảm các yếu tố nguy cơ của tái phát đột quỵ. Các nguồn tốt nhất chứa chất xơ là các loại trái cây tươi hoặc nấu chín và rau quả, các sản phẩm ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu (ví dụ: đậu khô, đậu lăng, đậu Hà Lan…).
3. Người tai biến mạch máu não nên kiêng ăn gì?
Bên cạnh câu hỏi tai biến mạch máu não nên ăn gì, một số thực phẩm người bị tai biến nên tránh ăn đó là:
3.1 Hạn chế ăn muối
- Bệnh nhân tai biến mạch máu não cần kiêng muối
Ăn quá nhiều natri có thể làm cơ thể giữ nước và làm tăng huyết áp, đây là yếu tố nguy cơ mạnh làm tái phát đột quỵ. Tránh sử dụng gia vị hỗn hợp và hỗn hợp gia vị gồm muối hoặc muối tỏi. Hạn chế dùng những thức ăn từ thực phẩm đã chế biến và đóng hộp, các loại thức ăn nhanh.
Xem thêm
3.2 Bệnh nhân cần kiêng rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích
Một số loại chất kích thích điển hình như bia rượu, cà phê, thuốc lá, thức ăn cay nóng… và chất béo động vật là những chất làm tăng nguy cơ gây nên tình trạng tai biến mạch máu não và gây ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình điều trị. Để có kết quả tốt trong quá trình điều trị người tai biến nên tuyệt đối kiêng những chất này..
3.3 Tránh xa các thực phẩm chứa nhiều chất béo
Mỡ động vật, thịt mỡ và các món xào, đồ chiên rán chứa chất béo no, sữa đặc có đường, bơ, nội tạng động vật như lòng, dồi. là những thực phẩm có hại cho sức khỏe. Khi ăn vào, chúng sẽ tạo điều kiện sản sinh Cholesterol – nguyên nhân gây xơ vữa động mạch hàng đầu. Nếu sử dụng các thực phẩm này thường xuyên sẽ tăng nguy cơ các bệnh tim mạch, đồng thời tăng tỷ lệ tái phát tai biến, rất nguy hiểm.
Trên đây là những giải đáp cho người bệnh về câu hỏi tai biến mạch máu não nên ăn gì, kiêng gì?. Tuân thủ chế độ dinh dưỡng hợp lí sẽ giúp người bệnh mau chóng phục hồi và tăng sức đề kháng.
DS. Nguyễn Thị La