Điền kinh là môn thể thao lâu đời và được ưa chuộng ở nhiều nước trên thế giới. Với các nội dung thi đấu phong phú đa dạng, môn điền kinh chiếm vị trí rất quan trọng trong chương trình thi đấu của Đại hội thể thao Olympic quốc tế. Trong đó chạy điền kinh 100m là một trong những bộ môn được rất nhiều người quan tâm. Hãy cùng Thế Giới Thể Thao tìm hiểu về nguyên lý kỹ thuật cũng như luật thi đấu của môn điền kinh chạy 100m nhé.
Tổng quan về môn điền kinh
Điền kinh là gì?
Điền kinh là một tập hợp các môn thể thao cạnh tranh bao gồm đi bộ, chạy các cự ly, nhảy cao, nhảy xa, nhảy sào, ném lao, ném đĩa, ném búa, đẩy tạ và nhiều môn phối hợp khác. Với việc cần ít các thiết bị đi kèm và tính đơn giản của các môn này đã khiến điền kinh trở thành các môn thể thao được thi đấu nhiều nhất trên thế giới. Điền kinh chủ yếu là môn thể thao cá nhân, với ngoại lệ là các cuộc đua tiếp sức và các cuộc thi mà kết hợp biểu diễn vận động viên chẳng hạn như chạy băng đồng.
Điền kinh là một trong những bộ môn chủ đạo trong các đại hội thể thao Olympic thế giới.
Quá trình hình thành môn điền kinh
Các cuộc thi đấu điền kinh đã được con người tổ chức vào thời cổ đại Hy Lạp, theo ghi nhận được là vào khoảng năm 776 TCN
- Năm 1837, cuộc thi đấu 2km đầu tiên được tổ chức tại thành phố Legbi, nước Anh
- Từ năm 1851, các chương trình thi đấu tại các trường đại học ở Anh đưa vào một số môn nhảy cao, nhảy xa, chạy vượt chướng ngại vật, chạy nhanh, ném tạ…
- Năm 1880, ra đời liên đoàn điền kinh nghiệp đầu tiên trên thế giới- Liên đoàn Điền kinh nghiệp dư nước Anh
- Trong mười năm sau đó, Bộ môn này phát triển mạnh mẽ ở các nước như Thụy Điển, Na Uy, Đức, Mỹ, Pháp… Cũng vì vậy dẫn tới sự xuất hiện các Liên đoàn điền kinh quốc gia ở phần lớn các châu lục.
- Từ năm 1896, Sự phát triển mạnh của môn điền kinh được đánh dấu bởi sự kiện khôi phục các cuộc thi đấu truyền thống của đại hội thể thao Olympic Aten( 1896- Hy Lạp)
- Năm 1912, thành lập liên đoàn Điền kinh nghiệp dư quốc tế IAAF( International Amateur Athlectic Federration). Đây là tổ chức đứng đầu chỉ đạo phong trào điền kinh thế giới có trụ sở tai Manoca, hiện tại có 209 thành viên liên đoàn điền kinh quốc gia.
Các cự ly chạy ngắn trong môn điền kinh
- Chạy cự ly dài: từ 3000m tới 30.000m, Trong đại hội thể thao Olympic phân chia thành môn chạy nữ (3000m), nam (5000m và 10.000m).
- Chạy cự ly trung bình:Từ 800 đến 1500m
- Chạy cự ly ngắn: gồm có cự ly 100m, 200m, 400m.
Chạy 100m thuộc cự ly chạy nào?
Chạy 100m hay còn gọi là chạy nhanh, một bộ môn phổ biến trong các cuộc thi thể thao, bao gồm các cuộc thi của học sinh, sinh viên. Dưới đây là những quy định về luật thi đấu của chạy cự ly ngắn 100m. Hãy cùng đón đọc để nắm giữ những kiến thức cơ bản, làm chủ các cuộc thi chạy 100m nhé.
Quy định về sân thi đấu
Kích thước sân điền kinh là rất lớn và cần chính xác tới từng cm vì vậy đòi hỏi bạn cần có độ chính xác tuyệt đối. Theo đường băng tiêu chuẩn IAAF: bán kính của đường cong là 36,50 mét, chiều dài của vòng trong là 400 mét, bao gồm 2 đường thẳng và 2 góc. Tổng cộng có 8 rãnh, được gọi là “đường đua bán nguyệt tiêu chuẩn 400 mét.
Đường băng của tám làn rộng từ 9,76 đến 10,00 mét và mỗi làn rộng từ 1,22 đến 1,25 mét (bao gồm cả làn bên phải).
Tất cả các cạnh và làn có cùng chiều rộng và chiều rộng đường 0,05 m.
Vùng an toàn ở hai bên đường băng tối thiểu là 1 m, vùng bắt đầu tối thiểu phải là 3 m và điểm cuối của nước rút tối thiểu là 17 m sau vùng đệm.
Luật điền kinh chạy 100m
Để trở thành một vận động viên chạy điền kinh chuyên nghiệp hay đơn giản là một người yêu thích bộ môn chạy 100m thì những quy định chung trong Luật Điền kinh sau đây là những điều bạn không thể bỏ qua.
Luật điền kinh chạy 100m cấm chất kích thích
Theo hiệp hội Marathon Quốc Tế và Liên đoàn Điền Kinh thành phố, các vận động viên phải tuân theo luật cấm chất kích thích hay thường được gọi là doping. Doping có tác dụng tăng thể lực, sự dẻo dai trong thi đấu. Từ đó, giúp người sử dụng vượt qua thử thách dễ dàng hơn. Chính vì vậy, sử dụng chất kích thích bị cấm hoàn toàn khi thi đấu điền kinh. Bất kỳ ai vi phạm về chất kích thích trong tất cả các giải đấu đều sẽ bị hủy bỏ kết quả thi.
Luật điền kinh chạy 100m về thông tin cá nhân, khám sức khỏe
-
Người tham dự cần cung cấp chính xác và đầy đủ thông tin về bản thân theo mẫu. Và mang số báo danh trong suốt cuộc thi. Những vận động viên không mang số báo danh sẽ bị đưa ra khỏi đường chạy.
- Người tham dự các cuộc thi cần phải tuân theo hướng dẫn của nhân viên đường đua, nhân viên y tế, bộ phận an ninh trong suốt thời gian diễn ra sự kiện.
- Nhân viên y tế có thẩm quyền trong cuộc thi có thể kiểm tra bất kỳ người tham dự nào nếu thấy có dấu hiệu không ổn. Nhằm đảm sức khỏe cũng như tính mạng của chính người tham gia, nhân viên y tế có thể đưa người tham dự ra khỏi cuộc thi nếu việc kiểm tra cho thấy người đó không đủ điều kiện sức khỏe.
- Những người tham dự phải dừng cuộc thi nếu có yêu cầu từ nhân viên sự kiện, nhân viên y tế hay các cơ quan chính quyền.
Luật điền kinh chạy 100m về điểm xuất phát, đường chạy
-
Các vận động viên sẽ được cung cấp điểm chạy của bản thân mình trước khi giải đấu bắt đầu. Chính vì vậy, bất kỳ vận động viên nào chạy vào điểm chạy, đường chạy không phải của mình sẽ bị yêu cầu xuất phát cuối cùng, thậm chí tước bỏ quyền thi đấu.
- Tất cả vận động viên cần đứng phía sau vạch xuất phát trước khi có hiệu lệnh chạy.
- Theo luật điền kinh chạy 100m, người tham dự gian lận về bất cứ thông tin gì trước, trong và sau khi thi đấu sẽ bị loại khỏi cuộc thi.
Luật điền kinh chạy 100m khi đang trong cuộc đua
Theo luật điền kinh môn chạy 100m, sau khi đã rời khỏi đường đua chạy, người tham dự sẽ không được quay trở lại đường đua khi cuộc thi chưa kết thúc để cản trở hay hỗ trợ những người tham gia khác.
Kỹ thuật chạy 100m
Bước chuẩn bị trong kỹ thuật chạy 100m
Chuẩn bị là một phần cực kỳ quan trọng trong bài chạy 100m và cũng là kỹ thuật xuất phát cao và chạy bật được xa hơn.
- Bước 1: Chống hai tay trước vạch xuất phát. Hai tay mở rộng bằng vai. Các ngón tay và ngón cái đặt cách nhau tạo thành một hình vòm hoặc cầu. Điều này sẽ giúp cơ thể ổn định hơn. Đồng thời dễ dàng bật lên khi xuất phát.
- Bước 2: Đặt chân thuận lên phía phía trước, chân còn lại đặt ở phía sau. Lưu ý: Hai mũi chân đều cần phải chạm mặt đường chạy (nếu không sẽ bị phạm quy).
- Bước 3: Hạ đầu gối chân sau xuống đường. Đùi chân sau vuông góc với mặt đường.
Lưng thẳng tự nhiên, không khom, cúi. Đầu thẳng, mắt nhìn về phía trước cách vạch xuất phát khoảng 40 – 50cm. Trọng tâm cơ thể đổ đều trên hai tay, bàn chân trước và đầu gối chân sau.
Xuất phát
Sau hiệu lệnh sẵn sàng, bạn chuyển trọng tâm cơ thể về phía trước. Đồng thời nâng mông lên bằng hoặc cao hơn vai. Hai vai lúc này rướn về phía trước vạch xuất phát từ 5 – 10 cm. Giữ nguyên tư thế này để sẵn sàng xuất phát.
Sau khi nghe lệnh chạy, bạn đạp mạnh hai chân. Đẩy mạnh hai tay rời khởi đường chạy, đẩy hai tay đánh ngược chiều với chân. Đây là một yếu tố quan trọng trong giúp người chạy vừa giữ thăng bằng vừa hỗ trợ lực đạp sau của hai chân.
Cần lưu ý: Chân sau không đạp hết, mà nhanh chóng đưa về trước để hoàn thành bước chạy đầu tiên. Chân trước đạp duỗi thẳng hết các khớp rồi mới rời khỏi bàn đạp, đưa nhanh về trước để thực hiện và hoàn thành bước chạy thứ hai.
Chạy lao trong kỹ thuật chạy 100m
Sau khi hai tay rời khỏi mặt đường bạn sẽ bước vào quãng đường chạy lao. Lúc này, tốc độ chạy tăng, độ ngả thân trên về phía trước giảm dần, lực đánh tay cũng giảm theo. Trong những bước đầu, hai chân đặt trên đường chạy hơi tách rộng ra rồi giảm dần cho tới khi kết thúc quãng đường chạy lao mới ổn định gần thành một đường thẳng.
Tốc độ chạy lao tăng lên chủ yếu là nhờ độ dài bước chạy tăng. Bước sau nên dài hơn bước trước ½ bàn chân và sau 9 – 11 bước thì giữ ở mức ổn định.
Kỹ thuật chạy 100m – Chạy giữa quãng
Tiếp sau chạy lao là chạy giữa quãng. Nhiệm vụ chủ yếu của chạy giữa quãng là duy trì tốc độ cao đã đạt được trong chạy lao. Kỹ thuật chạy bộ trong cách chạy 100m nhanh nhất đoạn giữa quãng có những lưu ý sau:
Chân trước chuyển sang thẳng đứng rồi thành đạp sau. Đồng thời đưa chân lăng về trước. Đùi chân lăng được nâng lên gần song song mặt đất.
Tốc độ chạy giữa quãng chủ yếu phụ thuộc vào hiệu quả của việc đạp sau. Nên động tác này cần phải nhanh, mạnh và đúng hướng. Để hỗ trợ cho đạp sau, chân lăng phải đưa nhanh và đúng hướng. Đùi chân lăng về trước, để không giảm hiệu quả của lực đạp sau.
Ngay khi chân trước chạm mặt đường, vai và hông phải chuyển về trước (giúp cơ thể chuyển nhanh từ chống trước sang đạp sau). Chuyển động của vai với hông cũng so le như tay với chân.
Khi đánh tay, hai tay gập ở khuỷu, đánh so le và phù hợp với nhịp điệu của hai chân. Hai bàn tay nắm hờ (hoặc duỗi các ngón tay).
Kỹ thuật chạy 100m – về đích
Khi cách đích 15 – 20m cần tập trung hết sức để duy trì tốc độ. Nghiêng người về phía trước để tăng hiệu quả của việc đạp sau. Người chạy hoàn thành cự li 100m khi có một bộ phận của thân trên (trừ đầu và tay) chạm vào mặt phẳng thẳng đứng, chứa vạch đích. Chính vì vậy, ở bước cuối cùng, bạn cần gập thân trên về trước để ngực chạm đích hoặc xoay thân để vai chạm đích.
Các vận động viên chia sẻ kinh nghiệm trong cách chạy nhanh 100m không nên nhảy về đích vì sẽ chậm hơn. Bởi khi nhảy lên, cơ thể sẽ chuyển động (bay về trước) theo quán tính, nên tốc độ sẽ chậm dần đều.
Sau khi về đích, nên tiếp tục chạy thêm vài bước và giữ thăng bằng để khỏi ngã. Tuyệt đối tránh việc dừng chạy đột ngột và va chạm với những người cùng về đích.
Kỷ lục chạy 100m
Kỷ lục chạy 100m nam nhanh nhất thế giới
Các cuộc thi 100 mét là một cuộc đua chạy nước rút trong điền kinh. Đây là một trong những sự kiện uy tín và nổi tiếng nhất trong môn thể thao điền kinh. Nó đã được tranh tài tại Thế vận hội mùa hè từ năm 1896 cho nam và từ năm 1928 cho nữ. Nhà đương kim vô địch Olympic hoặc thế giới 100m thường được mệnh danh là “người đàn ông hoặc phụ nữ nhanh nhất thế giới”.
- Usain Bolt: Kỷ lục 9.58. Anh là người Jamaica.
- Tyson Gay: Kỷ lục 9,69. Anh là người Hoa Kỳ.
- Yohan Blake: Kỷ lục 9,69. Anh là người Jamaica.
- Asafa Powell: Kỷ lục 9,72. Anh là người Jamaica.
- Justin Gatlin: Kỷ lục 9,74. Anh là người Hoa Kỳ.
- Christian Coleman: Kỷ lục 9,76. Anh là người Hoa Kỳ.
- Nesta Carter. Kỷ lục 9,78. Anh là người Jamaica.
- Maurice Greene. Kỷ lục 9,79. Anh là người Hoa Kỳ.
- Steve Mullings. Kỷ lục 9,80. Anh là người Jamaica.
- Richard Thompson. Kỷ lục 9,82. Anh là người Trinidad và Tobago.
- Donovan Bailey: Kỷ lục 9,84. Anh là người Canada.
- Bruny Surin: Kỷ lục 9,84. Anh là người Canada.
Kỷ lục chạy 100m nữ nhanh nhất thế giới
- Florence Griffith-Joyner. Kỷ lục 10.49. Cô là người Hoa Kỳ.
- Carmelita Jeter: Kỷ lục 10,64. Cô là người Hoa Kỳ.
- Marion Jones: Kỷ lục 10,65. Cô là người Hoa Kỳ.
- Shelly-Ann Fraser-Pryce: Kỷ lục 10,70. Cô là người Jamaica.
- Elaine Thompson: Kỷ lục 10,70. Cô là người Jamaica.
- Christine Arron: Kỷ lục 10,73. Cô là người Pháp.
- Merlene Ottey. Kỷ lục 10,74. Cô là người Jamaica.
- English Gardner. Kỷ lục 10,74. Cô là người Hoa Kỳ.
- Kerron Stewart: Kỷ lục 10,75. Cô là người Jamaica.
- Sha’Carri Richardson: Kỷ lục. Cô là người Hoa Kỳ.
- Evelyn Ashford: Kỷ lục 10,76. Cô là người Hoa Kỳ.
Thông tin khác
Tốc độ chạy 100m của người thường
Tốc độ chạy trung bình là tốc độ vừa đủ để bạn duy trì thời gian chạy một cách dài nhất.
Ngoài ra, bạn cũng có thể đo lường được bằng cách cảm thấy có thể nói chuyện thoải mái với người cùng chạy khác khi chạy mà không phải thở gấp gáp, đó là tốc chạy trung bình để duy trì nhịp chạy bộ của bạn.
Theo tính toán, tốc độ chạy trung bình của người bình thường là 20km/h với đoạn đường ngắn và 10km/h với đoạn đường dài. Bình thường thì người tập luyện không chuyên nên duy trì ở mức chạy 10km/h là vừa phải.
Tốc độ chạy trung bình phụ thuộc vào nhiều yếu tố như việc bạn chạy ở ngoài trời hay trong nhà, tình trạng sức khỏe của bạn ra sao, chế độ tập luyện chạy bộ như thế nào…
Tổng kết:
Trên đây là toàn bộ thông tin cơ bản về môn điền kinh chạy 100m mà Thế Giới Thể Thao xin tổng hợp và chia sẻ thông tin đến bạn đọc. Hy vọng bài viết sẽ đem lại nguồn thông tin hữu ích cho bạn đọc quan tâm về luật cũng như những kỹ thuật chạy 100m. Bạn đọc có đóng góp vui lòng comment bên dưới bài viết để chia sẻ thông tin đến tất cả mọi người.