Phẫu thuật loại bỏ khối u xơ là phương pháp điều trị khá phổ biến và cho hiệu quả cao trong điều trị bệnh u xơ tử cung. Vậy sau khi mổ u xơ tử cung nên ăn gì và kiêng ăn gì để tốt cho sức khỏe, bệnh nhân nhanh hồi phục?
Tổng quan về phẫu thuật u xơ tử cung
U xơ tử cung là tình trạng tăng sinh lành tính ở lớp cơ trơn và mô liên kết của tử cung, hình thành các khối u tròn, đặc, màu trắng ngà và có kích thước lớn nhỏ khác nhau ở lớp cơ tử cung. Những khối u xơ này có thể xuất hiện ở dưới thanh mạc, dưới niêm mạc hoặc nằm trong cơ tử cung. (1)
Bệnh thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản hoặc phụ nữ bước sang giai đoạn tiền mãn kinh, mãn kinh. Thống kê cho thấy, khoảng 40-60% phụ nữ mắc bệnh ở độ tuổi 35, khoảng 80% phụ nữ mắc bệnh ở tuổi 50.
Tùy vào vị trí, số lượng và kích thước của khối u xơ mà bệnh nhân có thể gặp nhiều triệu chứng khác nhau như trằn đau, xuất huyết tử cung bất thường, chèn ép ở vùng chậu và các cơ quan nội tạng xung quanh.
Khối u xơ dưới niêm mạc có thể gây rong kinh, cường kinh hoặc băng kinh, nếu không được kiểm soát kịp thời có thể dẫn đến tình trạng thiếu máu nghiêm trọng, đe dọa tính mạng bệnh nhân. Đây cũng là nguyên nhân khiến chị em phụ nữ khó mang thai, nếu mang thai lại dễ bị sảy thai, sinh non.
Với khối u xơ dưới thanh mạc, nếu kích thước to lên có thể chèn ép nhiều cơ quan trong ổ bụng và gây ứ nước ở thận, lâu ngày gây ra bệnh suy thận và ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác.
Thông thường, bệnh nhân u xơ tử cung được chỉ định điều trị nội khoa để giải quyết các triệu chứng bệnh phiền toái ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng sống. Tuy nhiên, khi điều trị nội khoa không mang lại hiệu quả, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật loại bỏ khối u xơ ngay lập tức.
Có nhiều cách phẫu thuật u xơ tử cung như bóc tách khối u xơ, cắt bỏ tử cung bán phần hoặc toàn phần bằng hình thức phẫu thuật mở bụng hoặc phẫu thuật nội soi. Tùy vào tình trạng cụ thể như kích thước, vị trí khối u xơ, cũng như nguyện vọng điều trị của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ có tư vấn và chỉ định phù hợp.
Xem thêm: Cách điều trị u xơ tử cung hiệu quả và mới nhất hiện nay
Vai trò của dinh dưỡng trong quá trình phục hồi sau mổ u xơ tử cung
Sau phẫu thuật u xơ tử cung, chế độ dinh dưỡng là một trong những yếu tố quan trọng giúp cải thiện các triệu chứng, bệnh nhân sớm hồi phục. Đồng thời, tăng cường hệ miễn dịch giúp phòng ngừa u xơ tái phát cũng như phòng ngừa nhiều căn bệnh khác.
Chính vì thế, tiêu chí chọn lựa thực phẩm cho bệnh nhân sau mổ u xơ tử cung là:
- Không làm tăng nồng độ Estrogen có trong máu;
- Kiểm soát tốt huyết áp và đường huyết, không để đường huyết tăng cao để ngăn việc kích thích khối u xơ phát triển;
- Nâng cao hệ miễn dịch, tăng sức đề kháng và giúp gan thải độc tốt hơn.
Sau khi mổ u xơ tử cung nên ăn gì?
Tùy vào phương pháp mổ u xơ tử cung là mổ mở bụng hay mổ nội soi cũng như thời gian sau mổ ở mỗi bệnh nhân mà bác sĩ sẽ có tư vấn, hướng dẫn chế độ ăn uống thích hợp. (2)
1. Thức ăn mềm, lỏng
Những ngày đầu sau mổ, lúc vết mổ chưa liền và còn đau, bệnh nhân nên ăn những thức ăn mềm, lỏng như cháo, soup để dễ tiêu hóa và hấp thụ dưỡng chất. Sau khi bệnh nhân đi đại tiện bình thường trở lại thì có thể ăn thức ăn đặc hơn.
Ngoài ra, bệnh nhân nên uống nhiều nước trong những ngày đầu sau mổ.
2. Trái cây tươi
Bệnh nhân nên tăng cường bổ sung các loại trái cây tươi vào chế độ ăn hàng ngày, đặc biệt là trái cây giàu vitamin C như cam, bưởi, ổi…; trái cây giàu vitamin A như cà rốt, bí ngô, cà chua… Lý do là vitamin C và vitamin A giúp thúc đẩy mô lành phát triển, rất tốt cho sự phục hồi sau mổ u xơ.
3. Rau xanh
Các loại rau có màu xanh đậm như súp lơ xanh, cải bó xôi, rau bồ ngót… giàu chất xơ và vitamin sẽ giúp cân bằng nội tiết tố trong cơ thể, ngăn ngừa và làm chậm sự phát triển của u xơ.
4. Các loại thịt trắng
Người bệnh u xơ tử cung không nên sử dụng thịt đỏ, thay vào đó nên sử dụng các loại thịt trắng như thịt gà, cá… để đảm bảo vẫn cung cấp đủ lượng protein cần thiết cho cơ thể, cải thiện sức khỏe.
5. Ngũ cốc
Ngũ cốc là loại thực phẩm giàu chất xơ, có vai trò quan trọng trong việc loại bỏ lượng Estrogen dư thừa và những độc tố trong cơ thể. Chính vì thế, bệnh nhân nên lựa chọn sử dụng các loại ngũ cốc như yến mạch, gạo lứt… thay vì ăn quá nhiều cơm trắng, tinh bột trắng hàng ngày.
6. Các loại đậu
Một số loại đậu như đậu đen, đậu lăng, đậu nành… không chỉ tốt cho sức khỏe tim mạch mà còn giúp vết mổ mau lành. Tuy nhiên, chỉ nên bổ sung ở mức độ phù hợp để đảm bảo dinh dưỡng cho cơ thể, tránh sử dụng quá nhiều gây phản tác dụng. Bệnh nhân có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn.
7. Trà xanh
Trà xanh nổi tiếng là thức uống chống oxy hóa, ngoài ra trong trà xanh có Epigallocatechin Gallate (EGCG) giúp làm chậm sự phát triển của khối u xơ, cân bằng nội tiết trong cơ thể. Trà xanh cũng giúp cải thiện hiệu quả triệu chứng xuất huyết bất thường hoặc tình trạng thiếu máu do thiếu chất sắt.
Tuy nhiên, bệnh nhân không nên sử dụng trà xanh vào buổi tối bởi có thể gây khó ngủ, mất ngủ. Trường hợp không thích mùi vị của trà xanh, bệnh nhân có thể đổi thành nghệ vàng hoặc giấm táo, hai loại thực phẩm này cũng giúp cải thiện hiệu quả tình trạng u xơ sau mổ.
Sau mổ u xơ tử cung kiêng ăn gì?
Bên cạnh những thực phẩm cần bổ sung, bệnh nhân cũng cần biết mổ u xơ tử cung kiêng ăn gì để không làm ảnh hưởng đến quá trình hồi phục sau mổ. Một số nhóm thực phẩm bệnh nhân nên tránh gồm: (3)
1. Các loại thịt đỏ
Thịt đỏ tương tự như thực phẩm giàu chất béo bão hòa, có khả năng làm tăng nồng độ Estrogen trong cơ thể khiến khối u xơ phát triển. Ngoài ra, thịt đỏ còn gây nên chứng khó tiêu, gây táo bón, ảnh hưởng đến khả năng lành của vết mổ.
Chính vì thế, bệnh nhân nên tránh ăn các loại thịt đỏ như thịt bò, thịt heo, thịt vịt… ít nhất khoảng 2 tuần sau mổ.
2. Thực phẩm có hàm lượng chất béo bão hòa cao
Các loại thực phẩm có hàm lượng chất béo bão hòa cao như thịt hun khói, bơ, lòng đỏ trứng gà.. có thể làm tăng nồng độ Estrogen trong máu, kích thích u xơ phát triển. Do đó bệnh nhân cần tránh sử dụng.
3. Đường
Thực phẩm chứa nhiều đường và carbohydrate như bánh ngọt, nước ngọt, nước ép trái cây có đường,… có thể làm đường huyết tăng cao, kích thích cơ thể sản sinh nhiều insulin làm u xơ phát triển. Vì vậy, bệnh nhân sau mổ u xơ cần kiêng ăn ngọt.
4. Các chất kích thích
Các loại đồ uống chứa chất kích thích như rượu, bia, cà phê, nước tăng lực… có thể làm quá trình viêm nghiêm trọng hơn, khiến vết mổ khó lành. Thêm vào đó, trong cà phê và các loại nước tăng lực có chứa Methyllanthins có thể làm tăng chất hóa sinh trong cơ thể, kích thích hình thành và phát triển nhiều u xơ.
5. Thực phẩm dễ gây dị ứng
Một số thực phẩm dễ gây dị ứng như tôm, cua, thịt bò, thịt gà… có thể gây ngứa vết mổ. Do đó, bệnh nhân sau mổ cần kiêng thực phẩm dễ gây dị ứng ít nhất 1 tháng.
Lưu ý trong ăn uống của bệnh nhân sau mổ u xơ tử cung
Để cơ thể có thể hấp thụ tối đa các chất dinh dưỡng từ chế độ ăn uống hàng ngày, giúp vết thương mau lành, bệnh nhân cần chú ý:
- Nên chia bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày;
- Không ăn những loại thực phẩm khó tiêu gây ra hiện tượng ợ hơi, ợ chua, chướng bụng, táo bón hoặc tiêu chảy;
- Uống nhiều nước, tăng cường bổ sung trái cây và rau xanh. Có thể chế biến trái cây và rau xanh thành nhiều món khác nhau như sinh tố để đa dạng thực đơn, giúp cơ thể dễ tiêu hóa;
- Không vận động mạnh sau khi mới ăn xong, nên hoạt động nhẹ nhàng để không gây tổn thương lên vết mổ.
Một số lưu ý khác trong việc chăm sóc bệnh nhân sau mổ
Bên cạnh chế độ dinh dưỡng, lối sống lành mạnh có tác động rất lớn đến quá trình hồi phục của bệnh nhân sau mổ u xơ. Theo đó, bệnh nhân cần: (4)
- Dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi, hạn chế đi lại quá nhiều hoặc vận động quá mạnh;
- Tập những môn thể dục thể thao nhẹ nhàng, phù hợp với sức khỏe như tập yoga, đi bộ, thiền, hít thở…;
- Giữ tinh thần vui vẻ, tránh căng thẳng, suy nghĩ tiêu cực ảnh hưởng đến sự cân bằng nội tiết trong cơ thể;
- Luôn giữ vết mổ khô ráo, sạch sẽ, thường xuyên thay băng theo hướng dẫn để tránh nhiễm khuẩn;
- Không thụt rửa sâu trong âm đạo bởi có thể làm bệnh trở nên nghiêm trọng;
- Tuân thủ đúng lịch tái khám theo chỉ định của bác sĩ điều trị;
- Đến ngay bệnh viện khi có những triệu chứng bất thường như đau bụng, xuất huyết âm đạo, mất kinh nguyệt…
Chế độ dinh dưỡng góp phần quan trọng đối với sự phục hồi của bệnh nhân sau mổ u xơ tử cung. Tuy nhiên, tùy vào sức khỏe và phương pháp phẫu thuật mà mỗi bệnh nhân có những lưu ý riêng. Do đó, bệnh nhân nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể và bổ sung chính xác nhất.
Trung tâm Sản Phụ khoa Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh quy tụ đội ngũ chuyên gia Sản Phụ khoa giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm điều trị nhiều trường hợp bệnh lý từ cơ bản đến chuyên sâu, phức tạp, tận tâm tận tình sẵn sàng đồng hành cùng bệnh nhân trong thăm khám, chẩn đoán, điều trị và chăm sóc phục hồi sau điều trị.
Để đặt lịch khám và tư vấn với các chuyên gia Sản Phụ khoa giỏi tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, quý khách hàng vui lòng liên hệ đến:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
-
Hà Nội:
-
108 Hoàng Như Tiếp, P.Bồ Đề, Q.Long Biên, TP.Hà Nội
- 1800 6858
Hotline:
-
-
TP.HCM:
-
2B Phổ Quang, P.2, Q.Tân Bình, TP.Hồ Chí Minh
- 0287 102 6789
Hotline:
-
-
Fanpage:
https://www.facebook.com/benhvientamanh
-
Website:
https://tamanhhospital.vn
Hy vọng những thông tin trên đây đã giúp bệnh nhân nắm được sau khi mổ u xơ tử cung nên ăn gì và kiêng gì. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, bệnh nhân có thể liên hệ đến hotline Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh để được các chuyên gia Sản Phụ khoa giỏi hỗ trợ!