Cá nhảy ra khỏi mặt nước, là do nguyên nhân không khí trong ao hồ không đủ, nhảy ra khỏi mặt nước là để hít lấy dưỡng khí trong không khí. Hiện tượng này được gọi là “đầu nổi” của cá.
Hiện tượng đầu nổi của cá thường dễ phát sinh nhất vào ban đêm của mùa đông và sau sấm chớp của mùa hè.
Những loài cây xanh chỉ có tác dụng tiến hành quang hợp dưới ánh nắng mặt trời mới có thể toả ra dưỡng khí, nhưng đến ban đêm nó cũng hút dưỡng khí. Thực vật màu xanh ở trong nước cũng như vậy, do đó tạo thành trong ao hồ thiếu dưỡng khí. Khi mùa đông đến, do các vật hữu cơ ở trong nước bị phân giải dưỡng khí, nên nó cũng tiêu hao một số lượng lớn dưỡng khí.
Khi sấm chớp mùa hè, nhiệt độ trên mặt nước thấp, nhiệt độ nước ở dưới đáy ao cao. Khi nhiệt độ cao bốc lên, chất thực vật thối rữa dưới đáy ao cũng theo đó mà bị lật lên. Lúc đó đa số thực vật thối rữa hút mất một lượng dưỡng khí lớn để tăng nhanh tốc độ phân giải, đồng thời còn toả ra một lượng lớn thán khí. Trong nước thiếu dưỡng khí, lại bị pha tạp các chất thán khí và khí chua cho nên phải nổi đầu lên. Khi đầu nổi nghiêm trọng sẽ làm cho cá bị chết.