3.7 (74.12%)
17
votes
Cần phải hiểu rõ thơ đường luật là gì và những luật được sử dụng để mang thể hiểu hơn về thể loại thơ này hoặc làm ra những tác phẩm để đời.
Thơ đường luật là gì?
Thơ đường luật hay còn được gọi với dòng tên là thơ luật đường. Đây là một thể thơ đường với những luật được Open từ thời nhà Đường của Trung Quốc. Là một trong những dạng thơ đường tăng trưởng rất can đảm và mạnh mẽ ko chỉ trên chính quê nhà của nó mà còn nổi tiếng ở một số ít quốc gia phụ cận với tư cách là thể loại thơ tiêu biểu vượt trội nhất của nhà Đường nói riêng và tinh hoa của thi ca Nước Trung Hoa nói chung .Người ta còn gọi thơ Đường luật là thơ cận thể để trái chiều và phân biệt với thể loại thơ cổ thể được sáng tác ko tuân theo những luật đó .Thơ Đường luật mang một mạng lưới hệ thống những quy tắc rất phức tạp, những quy tắc này được bộc lộ ở 5 điều sau : Niêm, Luật, Đối, Vần và Bố cục .Xét về hình thức thì thơ đường luật được chia thành những dạng như ;
- Thất ngôn bát cú : tám câu, mỗi câu sẽ mang 7 chữ. Đây được xem là dạng thông dụng nhất của thể thơ Đường luật .
- Thất ngôn tứ tuyệt : 4 câu, mỗi câu 7 chữ
- Ngũ ngôn bát cú : 8 câu, mỗi câu 5 chữ
- Ngũ ngôn tứ tuyệt : 4 câu, mỗi câu 5 chữ
Ngoài những dạng được kể trên thì còn rất nhiều dạng ko thông dụng khác. Người Nước Ta lúc làm thơ đường luật cũng trọn vẹn tuân theo những nguyên tắc này .
Tìm hiểu về thơ đường luật tại một số quốc gia
Việt Nam
Bởi vì văn học chính thống, mạng lưới hệ thống giáo dục và khoa cử tại Nước Ta thời kỳ trung đại đều sử dụng tiếng Hán nên người Việt cũng sử dụng tiếng Hán và những thể loại thơ của người Trung Quốc để sáng tác thơ văn trong đó mang cả thơ đường Luật .Người tiên phong đưa tiếng Việt vào trong thơ văn của Nước Ta chính là Nguyễn Thuyên, ông đã đặt ra thể thơ Hàn luật. Đây là một thể thơ tích hợp giữa thơ Đường luật cùng với những thể loại thơ của dân tộc bản địa Việt .
Thể loại thơ này của Việt Nam kéo dài từ thời nhà Trần cho tới nửa đầu thế kỷ XX. Sau lúc phong trào thơ mới xuất hiện thì số người sử dụng luật thi đã bị giảm đáng kể.
Nhật Bản
Vào khoảng chừng thế kỷ thứ 5, chữ Hán đã mở màn gia nhập vào Nhật Bản. Lúc thái tử Shotoku ( Thánh Đức ) mở màn nhiếp chính vào năm 593 đã phát hành một hiến pháp “ Thập thất điều ” và gửi rất nhiều phái đoàn sang nhà Đường để du học .Năm 710, Nữ vương Genmei đã rời đô về Nara và đặt tên là Heijo-kyo ( Bình Thành Kinh ). Năm 794 Thiên hoàng Kammu rời đô về Heian và xây dựng kinh đô ( Heian-kyo, Bình An Kinh ). Đây chính là thời kỳ Nhật Bản mô phỏng thời nhà Đường của Trung Quốc từ kiến trúc thành phố, văn hóa truyền thống, nghi tiết tới cả văn học. Thời kỳ này lê dài tối thiểu tới lúc Nhật Bản ngừng cử những phái đoàn sang giao lưu và học tập với đại lục năm 894. Thơ văn chữ Hán trở thành văn học cửa công và đồng nghĩa tương quan với những hoạt động và sinh hoạt cung đình .Thành tựu đáng chú ý quan tâm nhất mà người Nhật Bản đạt được với thể loại thơ Đường luật chính là Kaifuso ( Hoài phong tảo, 751 ). Tập thơ này gồm mang 120 bài thơ được sáng tác bằng chữ Hán của rất nhiều thi sĩ tiêu biểu vượt trội từ nhà vua và những thành viên quý tộc, hoàng tộc cho tới những tăng lữ tới từ Trung Hoa nhập quốc tịch vào Nhật Bản. Những sáng tác phần to được triển khai từ chừng thế kỷ thứ 7 và 8, thể thơ được sử dụng đa phần trong tập thơ này chính là bát cú, tứ tuyệt, ngũ ngôn .
Luật
Đối âm (luật bằng trắc)
Luật thơ Đường sẽ địa thế căn cứ dựa trên thanh trắc và thanh bằng, và tiêu dùng những chữ thứ 2-4-6 và 7 trong cùng một câu thơ để kiến thiết xây dựng luật. Thanh bằng gồm mang những chữ ko mang dấu hoặc dấu huyền ; thanh trắc gồm mang tổng thể những dấu còn lại : sắc, hỏi, ngã, nặng .Những bài mang luật bằng là bài sử dụng thanh bằng trong chữ thứ hai của câu tiên phong nếu chữ thứ 2 trong câu tiên phong mà sử dụng thanh sắc thì được gọi là luật trắc. Chữ thứ 2 và chữ thứ 6 trong cùng một câu phải giống nhau về thanh điệu và đồng thời chữ thứ 4 ko được mang thanh điệu giống với 2 chữ kia .Ví dụ nếu chữ thứ 2 và thứ 6 đã sử dụng thanh trắc thì chữ thứ 4 đề nghị phải sử dụng thanh bằng hoặc trái lại. Nếu một câu thơ trong bài thơ đường luật ko sử dụng quy tắc này sẽ được gọi là “ thất luật ” .
Đối ý
Một nguyên tắc nhất thiết và thắt chặt trong một bài thơ được sáng tác theo thể loại đường luật chính là ý nghĩa của câu thứ 3, thứ 4 phải đối nhau và cả 2 câu thứ 5, thứ 6 cũng phải đối nhau .Đối chính là sự tương phản về nghĩa của cả từ đơn, từ láy hoặc từ ghép và nó gồm mang cả sự tương tự trong cách mà tác giả sử dụng từ ngữ. Đối chữ là động từ đối động từ, danh từ với danh từ. Đối cảnh là cảnh đội so với cảnh tĩnh, trên so với dưới …Nếu trong một bài thơ đường luật mà những câu 3, 4 ko đối nhau hoặc những câu 5, 6 ko đối nhau thì được gọi “ thất đối ” .
Một số dạng thơ đường luật
Thất ngôn bát cú
Thơ thất ngôn bát cú chính là một thể loại thơ cổ Open rất sớm ở Nước Trung Hoa, tới thời Đường đã được những thi sĩ đặt lại quy tắc rõ ràng, đơn cử hơn và mở màn tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ từ đó. Đặc điểm của thể loại thơ này chính là mỗi bài thơ sẽ mang 8 câu và mỗi câu mang 7 chữ, đồng thời tuân theo một quy tắc rất ngặt nghèo .
Thất ngôn tứ tuyệt
Thực chất chính là một bài “ thất ngôn bát cú ” nhưng đem bỏ đi 4 câu đầu hoặc 4 câu cuối. Luật bằng trắc và niêm, vần … vẫn được giữ nguyên, tuy nhiên hoàn toàn mang thể bỏ luật đối ở hai câu 3, 4 hoặc 5, 6. Lúc này sẽ trở thành một bài thơ “ 4 câu 3 vần ” mà Nguyễn Du đã sử dụng để viết truyện Kiều .
Ngũ ngôn tứ tuyệt
Thực chất chính là một bài thất ngôn tứ tuyệt nhưng đem bỏ đi 2 chữ đầu ở mỗi câu; những chữ và luật sử dụng còn lại vẫn giữ nguyên luật bằng trắc, niêm và vần.
Ngũ ngôn bát cú
Cũng là biến thể từ bài thất ngôn bát cú nhưng bỏ 2 chữ đầu ở mỗi câu mà thành, vẫn giữ nguyên luật bằng trắc, niêm và vần ở những chữ còn lại .Lúc làm thơ Đường Luật thì tất cả chúng ta phải giữ cho đúng niêm luật. Nếu ko tuân theo đúng quy tắc thì dù nội dung bài thơ của bạn mang hay tới mấy đi nữa thì cũng ko được đồng ý .
vanhocquenha.vn – Văn Chương