— Bài mới hơn — Thùy An
Cá rồng đỏ là một loài cá nước ngọt, ở Việt Nam người ta thường biết chúng qua tên gọi là cá rồng. Cá rồng đỏ không những đẹp mà còn mang lại giá trị kinh tế cao. Vậy cá rồng đỏ là cá gì?
Cá rồng đỏ là cá gì?
Cá rồng đỏ là một loài cá nước ngọt, ở Nước Ta người ta thường biết chúng qua tên gọi là cá rồng. Cá rồng đỏ không những đẹp mà còn mang lại giá trị kinh tế tài chính cao. Vậy cá rồng đỏ là cá gì ? Cá rồng đỏ là một loài cá nước ngọt, ở Nước Ta người ta thường biết chúng qua tên gọi là cá rồng. Trong quốc tế cá cảnh, cá rồng châu Á là loại được xếp vào số 1 bởi vẻ đẹp, nét độc lạ và yếu tố tâm linh vì người ta cho rằng : Cá rồng là tượng trưng cho sự như mong muốn, phát lộc lộc, đem lại niềm hạnh phúc và xua đuổi tà ma làm cho tử vi & phong thủy được tốt hơn.
Cá rồng đỏ là cá gì?
Cá rồng là những loài cá nước ngọt sơ khai và không tiến hóa gì nhiều kể từ thời khủng long thời tiền sử còn sống sót trên toàn cầu ! Họ cá rồng Osteoglossidae gồm có hai chi là Osteoglossum ( cá rồng Nam Mỹ ) và Scleropages ( cá rồng châu Á và châu Úc ). Cá rồng có vảy to, thân dẹp và dài, đầu có hình con dao bầu với một cặp râu ở chóp hàm dưới luôn chĩa ra phía trước được cho là có tính năng cảm nhận những dịch chuyển trên mặt nước. Cá rồng thích hợp với thiên nhiên và môi trường ấm cúng, khí hậu nhiệt đới gió mùa, nhiệt độ từ 23 đến 30 độ C, độ pH 6-7 ( 6.5 là thích hợp nhất ). Cấu trúc miệng của chúng cho thấy chúng là loài săn mồi tầng mặt. Cá rồng là loài cá săn mồi can đảm và mạnh mẽ và rất hoạt động giải trí, chúng có năng lực phóng lên khỏi mặt nước để đớp mồi. Cá rồng là loài ấp miệng tức là cá đực hay cái sẽ ngậm và ấp trứng đã thụ tinh vào miệng để ấp cho đến khi trứng nở thành cá con. Cá con vẫn hoàn toàn có thể quay lại trốn trong miệng cá cha mẹ khi gặp nguy hại. Ở cá rồng châu Á và Nam Mỹ, cá đực làm trách nhiệm ấp trứng, trong khi ở cá rồng châu Úc, cá cái làm trách nhiệm này. Quá trình ấp diễn ra từ 4 đến 8 tuần tuỳ loài. Thứ nhất : những loài cá khổng tượng châu Phi ( Heterotis niloticus ) và khổng tượng Nam Mỹ ( Arapaima gigas ) nay được xếp vào một họ riêng – họ cá khổng tượng ( Arapaimidae ). Vì vậy, khi đề cập đến họ cá rồng ( Osteoglossidae ), tất cả chúng ta sẽ không liệt kê những loài cá khổng tượng như vẫn thường làm trước kia. Để phân biệt, chỉ cần nhớ là họ Arapaimidae không có râu như cá rồng. Thứ hai : tác dụng điều tra và nghiên cứu khoa học vào năm 2003 của nhà khoa học Pháp Pouyaud và đồng sự trên những loại cá rồng ở Indonesia đã phân lập 1 số ít loài mới so với loài duy nhất vẫn được biết đến nay là Scleropages formosus. Chúng gồm huyết long, kim long hồng vĩ và thanh long Borneo. Sự phong phú về chủng loại cá rồng trên thị trường cá cảnh là một dẫn chứng cho điều này. Nghiên cứu của Pouyaud và đồng sự ( 2003 ) đã phân lập những loài cá rồng ở Indonesia thành những loài riêng không liên quan gì đến nhau gồm huyết long ( Scleropages legendrei ), thanh long Borneo ( Scleropages macrocephalus ) và kim long hồng vĩ ( Scleropages aureus ). Kim long quá bối và thanh long Nami vẫn được xếp chung với thanh long dưới tên Scleropages formosus mặc dầu chúng cũng hoàn toàn có thể là những loài riêng không liên quan gì đến nhau. Thậm chí, trong từng loài cũng hoàn toàn có thể có những dòng khác nhau. Về sắc tố, bên cạnh màu chủ yếu nằm ngoài viền vảy, màu ở TT vảy gọi là màu nền. Ở mỗi loài lại phân ra nền xanh dương “ blue-based ”, nền xanh lá “ green-based ”, nền vàng “ gold-based ”, nền tím “ purple-based ” … Màu nền lan rộng trên mặt vảy làm màu viền hẹp lại là loại vảy bản mỏng mảnh “ thin frame ”, bằng ngược lại màu nền co cụm ở tâm vảy là loại vảy bản dày “ thick frame ”.
Về hình dáng, có dạng đuôi hình thoi “diamond shape” và dạng đuôi hình quạt “fan shape”, có dạng đầu hình muỗng “spoon head” và dạng đầu hình viên đạn “bullet head”, có dạng thân rộng và ngắn, có dạng thân dài và mảnh mai… Việc lai chéo (cross breed) các dòng cá rồng hoang dã ở một loài diễn ra khá phổ biến trong các trang trại cá cảnh ở Thái Lan, Malaysia, Singapore và Indonesia. Do đó, các nghiên cứu khoa học về cá rồng châu Á gặp rất nhiều khó khăn vì phải dựa vào các cá thể hoang dã vốn còn sót lại rất ít.
Huyết long (Scleropages legendrei)
Huyết long ( super red ) là loài cá rồng phân bổ ở thượng lưu sông Kapuas và vùng hồ Sentarum, tỉnh Tây Kalimantan, hòn đảo Borneo, Indonesia. Hồ Sentarum là một tập hợp gồm vô số những hồ nhỏ ăn thông với nhau bằng mạng lưới hệ thống kinh rạch chằng chịt và đổ ra sông Kapuas. Vùng này phủ đầy bùn đất phát sinh từ lá cây và gỗ mục tạo ra môi trường tự nhiên sống hoang dã cho loài cá sơ khai này, dòng nước đen và nguồn thức ăn phong phú có tác động ảnh hưởng tích cực lên sắc tố và hình dạng của chúng. Sự phong phú về môi trường sinh thái này hoàn toàn có thể là nguyên do tạo ra vô số những đặc thù phân hoá ở loài huyết long. Chẳng hạn một số ít thành viên có thân rộng, 1 số ít khác có đầu hình muỗng ( spoon head ), 1 số ít có màu rất đỏ hay 1 số ít lại có màu nền rất sậm. Nghiên cứu của những nhà khoa học ở trường Đại học Quốc gia Nước Singapore vào năm 2005 trên 41 thành viên huyết long hoang dã cho thấy độ độc lạ về gen giữa những thành viên là khá lớn, điều này chứng tỏ sự sống sót của những dòng cá huyết long khác nhau. Tuy nhiên, những nhà khoa học lại không đề cập gì đến đặc thù hình thức bề ngoài của chúng. Việc nghiên cứu và điều tra xa hơn trong tương lai có lẽ rằng sẽ gặp nhiều khó khăn vất vả vì số lượng cá huyết long đang bị suy giảm nghiêm trọng do những biến hóa về thiên nhiên và môi trường mà hầu hết là việc khai thác rừng. Thực tế, những nhà kinh doanh cá rồng trước đây đã chia huyết long thành hai loại dựa trên sắc tố của chúng, đó là “ chili red ” phân bổ ở vùng phía Nam và “ blood red ” phân bổ ở vùng phía Bắc hồ Sentarum. Loại “ chili red ” có màu đỏ tươi, thân rộng và dày, trong khi “ blood red ” có màu đỏ sậm, thân dài và mảnh. “ Chili red ” dày đều từ đầu cho đến đuôi trong khi “ blood red ” lại thuôn về phía đuôi. Loại “ chili red ” có nền xanh “ green-based ”, đầu hình muỗng ( spoon head ) và đuôi hình thoi trong khi loại “ blood red ” có màu đỏ sậm, nền đen nâu “ dark-based ”, đầu hình viên đạn ( bullet head ) và đuôi hình quạt. Loại “ chili red ” có mắt màu đỏ và to trong khi loại “ blood red ” có mắt nhạt màu và nhỏ hơn. Mắt “ chili red ” lớn đến nỗi có khi viền ngoài của nó “ chạm ” đến đầu và hàm dưới. Đuôi của “ blood red ” hình quạt trông đẹp hơn đuôi hình thoi của “ chili red ”. Đặc điểm này tăng trưởng khi cá còn non giúp tất cả chúng ta hoàn toàn có thể phân biệt được 2 loại cá một cách thuận tiện. Dù có độc lạ, cả hai đều chuyển sang màu đỏ thực thụ khi đến tuổi trưởng thành. “ Chili red ” lên màu chậm hơn 1-2 năm so với “ blood red ” nhưng màu tuyệt đẹp với loại vảy bản mỏng mảnh “ thin frame ”. Quá trình lên màu của cả hai tựa như như nhau. Màu cam thường là màu trung gian trước khi cá chuyển sang màu đỏ. Cá biệt có con đến 8 tuổi mà vẫn nhợt nhạt nhưng bỗng lên màu đỏ rực chỉ trong một thời hạn ngắn làm người nuôi ngỡ ngàng. Việc nhìn nhận về huyết long nhiều lúc gặp nhiều khó khăn vất vả, yên cầu nhiều nỗ lực và kiên trì để phát hiện ra tiềm năng thực sự của một con huyết long non. Cá huyết long chất lượng cao thường có màu vây đỏ sậm và đều ngay từ khi còn nhỏ. Chúng còn có sắc tố điển hình nổi bật và sống lưng thật sậm màu. Những con cá đẹp cũng có nhiều màu ánh kim trên thân. Đặc điểm này hiện rõ khi quan sát cá dưới ánh sáng tự nhiên. Khi cá đạt 25-30 cm, nắp mang và viền vảy phải có màu tím hay đỏ nâu, còn nếu chỉ hanh hao vàng là không đạt. Huyết long loại hai như “ Banjar red ” cũng thường được bán lẫn lộn như huyết long đúng thương hiệu nhưng hoàn toàn có thể nhận ra vì vảy và vây của chúng luôn nhạt màu hơn.
Những loại huyết long thương mại khác như “golden red” và “orange red” cũng là cá lai và không bao giờ đạt đến màu đỏ thực sự. Tuy nhiên, nếu cá kém chất lượng được cho ăn chất lên màu thì rất khó phân biệt vì chúng cũng đỏ rực như huyết long. Người nuôi cá không nên ham rẻ, tốt nhất là mua cá từ nguồn cung cấp uy tín, cá có gắn chip và cấp giấy chứng nhận đàng hoàng.
Ám ảnh mang tên ‘ ngày đèn đỏ ’ thì chỉ có con gái mới hiểu được. Trong ngày đèn đỏ tâm sinh lý của con gái đổi khác thất thường kéo theo những cơn đau nhức body toàn thân mà những đấng mày râu sẽ không khi nào hiểu được. — Bài cũ hơn —