Không phải Việt Nam không có những món ăn ngon, nhưng yếu tố là tất cả chúng ta không biết cách trình làng, tiếp thị, đưa chúng vươn tầm quốc tế .Theo list 10 nước có đồ ăn ngon nhất quốc tế mà CNN công bố mới gần đây, Xứ sở nụ cười Thái Lan, Nhật Bản, Trung Quốc, Ấn Độ là bốn vương quốc châu Á xuất hiện. Cá nhân tôi là một người suôn sẻ có dịp đến và chiêm ngưỡng và thưởng thức ẩm thực của hầu hết những vương quốc này và nhận thấy một điều rằng thực ra chúng không quá điển hình nổi bật, nếu không muốn nói là không ngon bằng món ăn Việt Nam. Vậy tại sao tất cả chúng ta không có tên trong top 10 vương quốc có đồ ăn ngon nhất quốc tế ?Đánh giá một cách công minh, món ăn Việt Nam không hề thua kém với những nước về độ đa dạng chủng loại cũng nhưng mùi vị. Nhiều tạp chí uy tín về ẩm thực quốc tế đã vinh danh, xếp những món ăn đến từ Việt Nam vào hạng nhất nhì quốc tế từ cách đây nhiều năm. Chuyên gia ẩm thực, đầu bếp nổi tiếng Gordon Ramsey thậm chí còn còn từng nhận xét rằng : ” Trước đây tôi rất thích những món ăn của Xứ sở nụ cười Thái Lan và tôi tin đây là vương quốc có nền ẩm thực ngon nhất Khu vực Đông Nam Á. Nhưng khi tôi đến Việt Nam thì ý nghĩ này đã trọn vẹn biến hóa. Nếu bạn muốn có được những món ăn ngon thì xứ sở của những nụ cười thân thiện vẫn nằm trong list đáng được chọn. Nhưng nếu bạn muốn nếm những món ăn thật sự đỉnh điểm thì Việt Nam mới là lựa chọn ưu tiên cho những người sành ăn ” .
Theo tôi, không phải Việt Nam không có các món ăn ngon. Nhưng vấn đề là chúng ta không biết cách quảng bá các món ăn đó, đưa chúng vươn tầm thế giới, tiếp cận với nhiều bạn bè quốc tế. Nếu hỏi phần lớn những người nước ngoài về món ăn nổi tiếng ở Việt Nam, có lẽ họ sẽ chỉ kể quanh quẩn mấy món phở, bánh mỳ, nem… Thậm chí, họ chỉ biết đến tên gọi chứ chưa thử qua lần nào. Trong khi thực tế chúng ta còn có nhiều món ngon hơn nhiều ở khắp các vùng miền trên cả nước.
Điều này lại tương quan đến câu truyện làm du lịch và quả bá hình ảnh của quốc gia ra quốc tế. Có thể nói, cách làm du lịch, tương hỗ tăng trưởng du lịch của Việt Nam vẫn còn rất kém so với tiềm năng thực sự của tất cả chúng ta. Điều đó dẫn tới những đặc sản nổi tiếng, món ăn, cảnh đẹp, con người Việt Nam thường không được bạn hữu quốc tế nhìn nhận cao. Một phần vì họ không biết, không được ra mắt, thưởng thức một cách thoáng đãng .
>> Thảm họa ‘Nữ thần Tự do’ gây ác cảm ở Sa Pa
Một nước rất gần tất cả chúng ta là Xứ sở nụ cười Thái Lan lại có cách làm du lịch trọn vẹn độc lạ. Bản thân tôi cũng như bất kỳ ai từng có dịp đến quốc gia này du lịch, chắc như đinh sẽ bị ấn tượng bởi ẩm thực nơi đây. Người ta hoàn toàn có thể kể ra vô số những món ăn nổi tiếng của Đất nước xinh đẹp Thái Lan, dù về cơ bản nó cũng không quá độc lạ so với ẩm thực Việt. Đó là nhờ tiếp thị, ra mắt du lịch tốt, gây ấn tượng mạnh với hành khách .Trong khi đó, ở Việt Nam, dù có vô vàn những món ngon đường phố, chẳng kém gì Đất nước xinh đẹp Thái Lan, nhưng phần lớn thực khách ăn xong là đi, mà chẳng để lại được chút ấn tượng gì. Điều đó bắt nguồn từ cách Giao hàng, cách ra mắt ý nghĩa món ăn và văn hóa truyền thống địa phương ở ta có vẻ như vẫn chưa được chú trọng. Hệ quả là hành khách đến rồi đi và không quay trở lại nữa .Nếu có dịp qua Mỹ hay những nước châu Âu, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể thấy một tình hình, đó là dù người địa phương rất thích những món ăn Việt Nam nhưng có vẻ như rất khó để người ta hoàn toàn có thể tìm được những nhà hàng quán ăn bán đồ ăn Việt tại những TT. Nhà hàng Việt ở Mỹ tuy có nhưng nhìn chung vẫn nằm rải rác chứ không phân bổ rộng khắp như nhà hàng quán ăn Trung Quốc, Vương Quốc của nụ cười, Nhật Bản … Vì không thuận tiện để tiếp cận món ăn Việt, nên người ta có tạo cảm xúc rằng món ăn Việt không phổ cập. Điều đó cho thấy năng lực giao lưu văn hóa truyền thống và lan rộng ra tầm nhìn, thị trường ẩm thực của tất cả chúng ta vẫn còn nhiều hạn chế .
Trong khi đó, cứ đi dọc những con phố lớn về ẩm thực tại các thành phố lớn ở Việt Nam, chúng ta chẳng khó để bắt gặp các hệ thống nhà hàng Nhật, Hàn, Thái mọc lên như nấm khắp nơi. Người Việt giờ đi ăn món ngoại còn nhiều hơn ăn đồ thuần Việt. Ngay trên sân nhà mà chúng ta còn đi chậm, đi sau quốc tế như vậy, thì không khó hiểu khi đồ ăn Việt bị thất thế trên trường thế giới.
>> ‘Nữ hoàng băng giá’ biến Sa Pa thành nồi lẩu
Một góc nhìn khác cũng góp thêm phần tiếp thị ẩm thực, văn hóa truyền thống quốc gia đó là trải qua điện ảnh, thẩm mỹ và nghệ thuật. Tôi xem phim Hàn, luôn thấy trên bàn ăn của họ có kim chi, mỳ lạnh, mỳ tương đen, tokbokki, rượu sochu … Phim Nhật luôn có sushi, mỳ ramen, ; phim Ấn Độ thì có cà ri ; phim Trung Quốc có lẩu, vịt quay, màn thầu … Những hình ảnh đó khiến người ta nhớ ngay đến ẩm thực của quốc gia. Trong khi đó, xem phim Việt, tôi thấy người ta lấy toàn cảnh quay ở những nhà hàng quán ăn Âu, Á cho sang thay vì đưa những món ngon thuần Việt lên bàn ăn. Khi tất cả chúng ta không cho người xem thấy được món ăn Việt Open trên mâm cơm thường nhật của người Việt, thì làm thế nào hoàn toàn có thể thuyết phục được bạn hữu quốc tế ?Và một điều ở đầu cuối nữa, đó là sự bảo thủ của nhiều người Việt khi mang ẩm thực dân tộc ra trường quốc tế. Tôi còn nhớ, trên YouTube, trong một chương trình nấu ăn, từng có một đầu bếp nổi tiếng quốc tế làm món phở Việt theo cách biến tấu của cá thể. Ngay lập tức, có hàng trăm người Việt lao vào chỉ trích, cho rằng vị đầu bếp kia không hiểu gì, phá nát món ăn … Hình như họ chỉ cố gắng nỗ lực biểu lộ cái tôi của mình, thay vì học cách gật đầu biến hóa, biết tấu sao cho món Việt phụ hợp hơn với khẩu vị của người quốc tế. Vô tình, tất cả chúng ta gây ác cảm cho bạn hữu những nước, khiến họ mất dần tình cảm với món ăn, văn hóa truyền thống và con người Việt Nam .Tóm lại, còn rất nhiều vết gợn trong công cuộc tiếp thị hình ảnh quốc gia, văn hóa truyền thống, ẩm thực, con người Việt Nam ra quốc tế. Nó không chỉ ảnh hương trực tiếp đến thời cơ tăng trưởng của du lịch nước nhà, mà xa hơn còn khiến tất cả chúng ta tụt lại trong cuộc đua hội nhập của thời đại 4.0 .
>> Quan điểm của bạn thế nào? Gửi bài tại đây. Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net.