xã hội học xu hướng bà mẹ đơn thân

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (287.47 KB, 8 trang )

NHÓM 3: XU HƯỚNG LÀM MẸ ĐƠN THÂN
THÀNH VIÊN:
-TRỊNH THỊ THANH HOA
-VŨ MINH HIẾU
-BÙI THẾ HÙNG

-NGUYỄN DUY HÙNG
-ĐINH THỊ HUẾ
-LÊ HUY HOÀNG

LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Gia đình là một nhân tố quan trọng trong xã hội và nền văn hóa Việt. Đối với xã
hội Việt, gia đình thực sự là tế bào của xã hội. Trong nền văn hóa Việt, gia đình là
nơi tiềm ẩn nhiều giá trị văn hóa nhất. Gia đình là một phần thiêng liêng trong tâm
thức của mỗi con người Việt. Trong giai đoạn hiện nay, gia đình người Việt đang
có nhiều thay đổi từ mô hình, vai trò đến cách thức tổ chức đời sống. Trong số
những thay đổi đó, sự xuất hiện của mô hình bà mẹ đơn thân là một hiện tượng khá
đặc biệt. Bà mẹ đơn thân là một hiện tượng đã xuất hiện từ khá sớm trong xã hội
nhưng vẫn đang còn khá mới lạ với xã hội Việt. Chính vì thế, nhóm quyết định
chọn đề tài này để tìm hiểu rõ hơn về “xu hướng làm mẹ đơn thân”
1, Khái niệm
Bà mẹ đơn thân là một hiện tượng xã hội không còn mới mẻ đối với thế giới,
nhưng khá lạ lẫm đới với xã hội Việt. Chính vì thế, định nghĩa về “bà mẹ đơn thân”
vẫn còn gây nhiều tranh cãi. “Bà mẹ đơn thân” là kết quả được dịch ra tiếng Việt
của từ “singel mom” trong tiếng Anh.. Theo Mai Huy Bích trong quyển Xã hội gia
đình (2011), gia đình đơn thân (loneparent family) được hiểu là một biến thể của
gia đình hạt nhân, gồm 2 thế hệ cha hoặc mẹ và con cái. Thế hệ thứ nhất ( thế hệ
cha mẹ) chỉ gồm một người hoặc cha hoặc mẹ, do nhiều nguyên nhân khác nhau (li
hôn,góa, chưa kết hôn mà có con,..). Từ đó, có thể hiểu đơn giản, mẹ đơn thân là
khái niệm chỉ người phụ nữ một mình nuôi con. Đây là hiện tượng người phụ nữ tự
nuôi con một mình, có thể là con đẻ hoặc con nuôi, không cần đến người đàn ông

với vai trò là người cha của đứa trẻ. Họ có thể là những người phụ nữ đã từng kết
hôn nhưng hạnh phúc không trọn vẹn hay những cô gái lỡ có thai nhưng người yêu
ruồng bỏ và một bộ phận lớn là những người phụ nữ thích có con nhưng không cần
chồng. Dù xuất phát từ những hoàn cảnh khác nhau, nhưng tựu trung họ đều là
những bà mẹ nuôi con một mình. Một khái niệm cơ bản về hiện tượng này mà
nhóm em tìm hiểu được trong một bài báo : “Bà mẹ đơn thân là một hiện tượng xã
hội, một mô hình tổ chức cuộc sống của một nhóm xã hội. Trong mô hình này, chỉ
tồn tại hai nhân tố là người mẹ và đứa con, hoàn toàn thiếu vắng người cha với tư
cách pháp lí hợp lí. Những vai trò kinh tế, nuôi dạy con cái của người cha có thể
không được thực hiện, hoặc được thực hiện trong một giới hạn hết sức hạn chế”.

Theo thống kê năm 2008 ở Mỹ, số gia đình bố mẹ đơn thân chiếm đến 12%. Ở Úc
còn cao hơn, đến 15,2%. Tại Việt Nam, theo nghiên cứu năm 2007, cũng đã có hơn
2 triệu người phụ nữ tuổi trưởng thành chọn lối sống độc thân, trong đó ¾ chấp
nhận nuôi con một mình. ( theo : Được & mất “single mom”- Thanhnien.com.vn)

2. Nguyên nhân
2.1.Chủ động làm mẹ đơn thân
Đơn thân chủ động là một hiện tượng tương đối mới mẻ trong xã hội hiện
nay. Đó là trường hợp những người phụ nữ không muốn có chồng nhưng muốn có
con và chủ động nuôi con một mình. Họ chủ động trong việc có con và nuôi con.
Đứa trẻ có thể là con đẻ hoặc con nuôi. Những trường hợp chủ động đơn thân như
trên là rất ít. Họ có thể là những người phụ nữ quá lứa lỡ thì hoặc có lí do nào đấy
không thể đảm nhận vai trò làm vợ được, họ quyết định tìm một người con để nuôi
dưỡng cho cuộc sống bớt cô quạnh và nương tựa khi về già. Cũng có nhiều trường
hợp, với khả năng kinh tế độc lập, mức thu nhập cao, nhiều người phụ nữ nghĩ
không cần đàn ông, họ có thể nuôi con một mình và chủ động quyết định trở thành
bà mẹ đơn thân. Một số khác, do chuyện tình cảm không suôn sẻ, bị phản bội và
mất niềm tin vào tình yêu, vào đàn ông mà quyết định trở thành mẹ đơn thân. Một

số khác, họ sợ những ràng buộc về gia đình nên quyết định nuôi con một mình
2.2.Bị động làm mẹ đơn thân
Những trường hợp rõ ràng nhất về việc bị động làm mẹ đơn thân là người
phụ nữ có chồng mất, trở thành góa phụ và nuôi con một mình. Góa phụ là hình
thức bà mẹ đơn thân xuất hiện đầu tiên trong xã hội. Ngoài ra, những người phụ nữ
bị chồng ruồng bỏ, li dị, có thai ngoài ý muốn bị bạn trai ruồng bỏ,.. cũng rơi vào
tình trạng mẹ đơn thân bị động. Nhiều bạn trẻ trở thành mẹ đơn thân do thiếu kiến
thức về an toàn tình dục, hoặc có đời sống sinh hoạt không lành mạnh dẫn đến việc
mang thai ngoài ý muốn, cha của đứa trẻ không thừa nhận và chấp nhận trở thành
mẹ đơn thân bị động. Đây là hệ quả tất yếu của việc quan hệ tình dục trước hôn
nhân hiện nay. Họ không chủ động có con, không chủ động muốn sinh con và nuôi
con mà bị bắt phải lựa chọn hoặc bỏ con, hăojc tìm một người chồng khác nào đó
để lừa dối hoặc làm mẹ đơn thân và làm mẹ đơn thân là giải pháp cuối cùng họ lựa
chọn. Bên cạnh đó, có những phụ nữ không chấp nhận người chồng hiện tại hợp
pháp của mình và quyết định li hôn, nuôi con một mình. Việc họ chủ động li hôn là
xuất phát từ sự không thể chịu đựng và níu kéo được nữa. Việc li hôn gần như là

giải pháp cuối cùng họ chọn bởi phụ nữ ai cũng mong muốn có được một gia đình
hạnh phúc, con cái có được sự yêu thương chăm sóc từ cả cha lẫn mẹ. Tỉ lệ phụ nữ
chủ động li hôn và nuooicon một mình hiện nay ngày càng tăng, cho thấy sức cam
chịu của người phụ nữ ngày một giảm đi, họ nhận thức được về quyền được hạnh
phúc của mình và hạnh phúc không nhất thiết có được từ gia đình.
Theo thống kê lý do phổ biến nhất của việc làm mẹ đơn thân là do có thai mà
không thể kết hôn (28,1%); nghèo không thể kết hôn (27,0%), quá lớn tuổi để kết
hôn (22,5%). Những lý do khác cũng khá phổ biến là khuyết tật, không tìm được
người phù hợp, hay muốn sống độc lập. Mức độ phổ biến của những lý do này dao
động từ tỷ lệ trên 10,0% đến dưới 20,0% nhóm người được khảo sát. Thời gian làm
mẹ đơn thân ngắn nhất là 1 năm và dài nhất là 41 năm. Trung bình số năm làm mẹ
đơn thân của phụ nữ làm mẹ đơn thân là 13,5 năm.

3.Thái độ và cách nhìn của xã hội về bà mẹ đơn thân
Nước ta là một nước có chế độ phong kiến tồn tại trong một thời gian dài, vì
vậy, cái nhìn của xã hội về những bà mẹ “không chồng mà có con “ này vẫn còn
khá khắt khe. Đặc biệt là với những người mẹ đơn thân không kết hôn còn trẻ, họ
gặp phải những cái nhìn dè bĩu, dị nghị từ xã hội. Đôi khi, mẹ đơn thân còn chịu
sự xa lánh của mọi người. Tuy nhiên, Định kiến xã hội đối với nhóm phụ nữ làm
mẹ đơn thân ngày càng giảm, từ thái độ coi thường chuyển dần sang thái độ cảm
thông và chia sẻ. Quan niệm của xã hội đối với nhóm phụ nữ làm mẹ đơn thân có
sự thay đổi phụ thuộc và lý do làm mẹ đơn thân. Đối với những phụ nữ làm mẹ
đơn thân mà lý do làm mẹ đơn thân là quá lớn tuổi không thể kết hôn vì hoàn cảnh
gia đình thì nhận được sự quan tâm, chia sẻ của người thân, họ hàng, láng giềng.
Đối với nhóm phụ nữ lý do làm mẹ đơn thân là lỡ mang thai không thể kết hôn thì
có những phụ nữ làm mẹ đơn thân vẫn chịu sự phân biệt đối xử. Hiện nay đã có
rất nhiều các tổ chức, dự án hỗ trợ cho những bà mẹ đơn thân. Ví dụ:
-Dự án Green Hope: Dự án Green Hope tạo ngôi nhà chung cho những bà mẹ
đơn thân sinh hoạt

-Mái ấm Mai Linh (Dòng Nữ Tử Bác Ái
4/805
Lê
Đức
Thọ,
P.
17,
Q.
Gò
Vấp,
Chăm sóc các chị em quyết không phá thai, sinh và nuôi con

Vinh Sơn)
Tp.
HCM

– các web dành cho các bà mẹ đơn thân: https://singlemum.vn/

4. Tích cực và han chế
Cái gì cũng có 2 mặt, vì vậy, làm mẹ đơn thân cũng có mặc tích cực và mặt
hạn chế
-Tích cực: Làm mẹ đơn thân có thể giúp người phụ nữ tự chủ về nhiều mặt trong
cuộc sống, không bị ràng buộc vào hôn nhân, gia đình, họ có thể vừa làm mẹ, vừa
tự do thể hiện mình trong những lĩnh vực khác nhau của đời sống. Điểm tích cực
nhất ở đây chính là, làm mẹ đơn thân thể hiện bản lĩnh của người phụ nữ vì họ dám
chấp nhận nuôi con một mình, dám tự đối mặt với gia đình và xã hội. Đặc biệt
trong trường hợp lỡ mang thai ngoài ý muốn mà người con trai không chấp nhận
đứa trẻ, họ dám giữ lại đứa bé, nuôi dưỡng, chăm sóc nó một mình
– Hạn chế: Việc nuôi dạy con 1 mình không hề dễ dàng, người phụ nữ phỉa đối
mặt với vô số các áp lực từ dư luận xã hội, và gặp phải vô vàn các vấn đề như là
vấn đề về tài chính,sức khỏe, tâm lí,… Và vấn đề lớn nhất ở đây chính là vấn đề
mà đứa trẻ phải đối mặt. trước hết, đứa trẻ chịu sự soi mói từ bên ngoài, bị bạn bè
bắt nạt, trêu chọc vì không có bố,..
5. Các vấn đề đặt ra đối với bà mẹ đơn thân
5.1.Mẹ đơn thân cần có kinh tế – tài chính vững vàng:
Khó khăn lớn nhất đối với người mẹ đơn thân là tài chính thiếu thốn sẽ
không đảm bảo được cuộc sống đầy đủ cho bản thân và con của bạn.
Nếu bạn muốn có được cuộc sống của người mẹ đơn thân hạnh phúc, bạn cần
chuẩn bị thật kỹ càng về mặt kinh tế – tài chính, do đó, mẹ đơn thân cần có một
công việc với mức thu nhập ổn định để đảm bảo cho đời sống vật chất và tinh thần
của hai mẹ con viên mãn hơn trong tương lai.

5.2.Mẹ đơn thân cần có những mối quan hệ thân thiết để giúp đỡ:

Vì cuộc sống mẹ đơn thân sẽ gặp không ít những chông gai, khó khăn, nên
những người bạn tâm giao, những mối quan hệ thân thiết sẽ rất cần thiết để có thể
giúp đỡ khi cần, cũng như có người bạn để có thể tâm sự, giải tỏa nỗi muộn phiền
khi thấy áp lực, khó nghĩ.
Có thể là bạn bè, hay người thân trong gia đình sẽ là người có thể giúp đỡ, là điểm
tựa vững chãi cho bạn khi cần thiết.
5.3.Mẹ đơn thân cần chuẩn bị tâm lý vững vàng:
Bạn cần có tâm lý vững vàng để đối đầu với những dị nghị của người trong
gia đình chưa đồng thuận với bạn hay mọi người xung quanh, và ngay cả đối với
con bạn sau này.
Khi con bạn lớn hơn, bạn sẽ thường trực gặp các câu hỏi khó của con như: bố con
là ai? Con có bố không mẹ? Bố con đâu?… thì bạn cần chuẩn bị trước phương án
trả lời cho những câu hỏi đó.
Và câu trả lời đó của bạn cần tuyệt đối theo nguyên tắc là: không nói điều gì tiêu
cực, đôi khi không nên nói thật với con, không hứa hẹn điều gì, tôn trọng câu hỏi
của con và trả lời một cách nghiêm túc, luô thể hiện mẹ rất yêu con để con không
thấy thiếu thốn tình cảm.
Đôi khi những câu hỏi của con có thể khiến bạn tủi thân, thương con, khóc một
mình, bạn cần cố gắng giữ bình tĩnh, giữ thái độ vững vàng để con bạn thấy bạn
đang rất tốt và có thể dành mọi tình thương yêu đầy đủ cho con.
5.4.Mẹ đơn thân cần giáo dục giới tính và nhân cách tốt cho con:
Mỗi đứa trẻ dù là trai hay gái cũng đều nhìn coi người cha là hình tượng lớn
nhất để hình thành nên những tính cách, thái độ, cách hành xử với mọi việc trong
cuộc sống. Và với bé trai, bố sẽ người giáo dục giới tính cho bé. Nên khi là mẹ đơn
thân, không có bố, mẹ cần chuẩn bị những bài học để giáo dục nhân cách cho bé,
và giáo dục giới tính một cách tế nhị nhất để đứa tẻ của bạn vẫn trở thành một công
dân tốt. Mẹ có thể cho bé tiếp xúc nhiều hơn với những người thân như bác, chú,

ông và biết cách đan xen các bài học nhân cách để bé được giáo dục tốt nhất
6. Lời khuyên dành cho các bạn trẻ hiện nay
6.1, Lời khuyên dành cho các bạn nam:
Nếu không muốn để lại hậu quả thì nên sử dụng các biện pháp tránh thai khi quan
hệ tình dục, tìm hiểu các biện pháp tránh thai an toàn, tránh để bạn gái mang thai
ngoài ý muốn.
Nếu đã lỡ làm bạn gái có thai cần:
Tìm sự giúp đỡ từ người khác

Quyết định giữ hay bỏ thật sự là điều không dễ dàng. Có thể bạn và bạn gái
cần thêm sự hỗ trợ từ bạn bè, gia đình hoặc các tổ chức bên ngoài để được tư
vấn và giúp đỡ.
•
Việc tham khảo những trường hợp tương tự có thể giúp bạn và cô ấy nhận rõ
hơn những vấn đề có thể xảy ra với hai bạn.
•
Nói hết với bố mẹ của bạn và xin lời khuyên cũng như sự trợ giúp của bố mẹ
Không bỏ rơi cô ấy
•
Người phụ nữ cần sự ủng hộ về mặt tinh thần trong những lúc như thế này.
Những phụ nữ đang tuyệt vọng thường không có những quyết định sáng
suốt.
•
Cô ấy sẽ rơi vào trạng thái hoảng loạn, thất vọng nếu bị bạn bỏ rơi.
Không nên đổ lỗi cho nhau
•
Đã là mang thai ngoài ý muốn thì việc đổ lỗi cho nhau cũng không giải
quyết được gì.
•

Hãy cùng nhau tìm ra tiếng nói chung một cách nhanh chóng bởi nếu cuối
cùng bạn muốn bỏ thai mà khi đó em bé trong bụng đã quá lớn thì cũng rất
khó giải quyết.
Trách nhiệm
•
Nếu bạn đã thuyết phục nhưng cô ấy vẫn quyết tâm giữ lại cái thai, bạn nên
tôn trọng.
•
Đồng thời bạn phải quan tâm, chăm sóc tới cô ấy cũng như đứa trẻ vì bạn
cũng có một phần trách nhiệm trong chuyện này.
•

6.2, Lời khuyên dành cho các bạn nữ:
Sử dụng biện pháp tránh thai an toàn khi quan hệ tình dục, tránh để xảy ra
việc có thai ngoài ý muốn
 Trang bị kiến thức về an toàn trong quan hệ tình dục
 Nếu đã lỡ mang thai ngoài ý muốn, cần:
 Trước hết, cần bình tĩnh, nói chuyện với người đã gây ra hậu quả và xem
phản ứng
 Nói mọi chuyện với bố mẹ, bạn thân,… để xin lời khuyên và sự trợ giúp
 Suy nghĩ thật kĩ trước khi đưa ra quyết định cuối cùng
Nếu đã đi đến quyết định phá thai thì cần :
•
Một khi bạn đã có quyết định bỏ thai thì việc thực hiện càng sớm càng tốt sẽ
giảm thiểu được những tác hại cho sức khỏe sinh sản của bạn sau này. Hiện nay,
việc bỏ thai có thể thực hiện bằng nhiều phương pháp khác nhau, tùy vào độ tuổi
của bào thai mà bạn đang mang.
•
Nếu như thai nhỏ, khoảng từ 5 đến 7 tuần tuổi, bạn có thể được xử lý bằng
phương pháp phá thai nội khoa (phá thai bằng thuốc) hoặc hút thai (hay còn gọi

là hút điều hòa kinh nguyệt). Phương pháp này không gây ảnh hưởng nhiều tới


sức khỏe nữ giới, sau khi thực hiện 1 tháng, bạn sẽ có chu kỳ kinh nguyệt trở lại
bình thường.
Phương pháp phá thai bằng thuốc có nhược điểm là nhiều khi không loại bỏ
được hoàn toàn phôi thai ra khỏi tử cung. Khi nó còn sót lại bên trong có thể gây
ra những biến chứng nguy hiểm như u nang buồng trứng, u xơ cổ tử cung, tắc vòi
trứng… nghiêm trọng hơn có thể dẫn đến vô sinh. Vì vậy, nếu phá thai nội khoa,
việc sử dụng loại thuốc gì, liều lượng ra sao cần phải theo chỉ định của bác sĩ
chuyên khoa chứ không thể mua thuốc về nhà tự sử dụng. Và bác sĩ cần theo dõi
được tình trạng của bạn để tiến hành bước loại bỏ hoàn toàn phôi thai nếu có bị
sót lại.
Nhược điểm của phương pháp hút thai cũng là khả năng không hút sạch
được phôi thai ra ngoài nên bác sĩ sẽ phải tiến hành thêm thủ thuật nạo thai.
Phương pháp nạo thai có thể loại bỏ được hoàn toàn phôi thai nhưng nhược điểm
của nó là gây đau đớn vô cùng và nếu nạo quá sâu có thể gây rách và thủng tử
cung.
Nếu như thai lớn hơn, khoảng 12 tuần trở nên, các bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn
về biện pháp bỏ thai cụ thể. Sau khi thực hiện, bạn cần phải tuân thủ việc uống
thuốc nhằm tránh các di chứng viêm nhiễm sau thủ thuật, ảnh hưởng tới khả
năng sinh sản của bạn sau này.

•

•

•



6.3, Lời khuyên dành cho các bà mẹ đơn thân
•

Làm lành với quá khứ

–

Dù có chối bỏ như nào thì quá khứ vẫn luôn là một phần trong cuộc sống
của bạn. Đối với phụ nữ làm mẹ đơn thân, quá khứ của họ là những ký ức
từng rất đẹp, nhưng cũng đầy những đau khổ. Những cảm xúc tiêu cực,
những nỗi buồn khó quên hơn niềm vui rất nhiều. Nhưng bạn không thể sửa
lại những điều đã qua. Vậy thay vì đau buồn những chuyện cũ thì bạn hãy
nhìn nhận đó là một phần của cuộc sống mà bạn phải đi qua để sống tốt hơn.

–

Thay vì dằn vặt mình hay oán hận ai đó vì những chuyện đã rồi, bạn hãy
sống thật ý nghĩa, tạo nên những ký ức tươi đẹp hơn để bù lại những tháng
ngày đó. Hãy để những tổn thương đó làm bạn mạnh mẽ hơn. Khi làm lành
được với quá khứ của chính mình, bạn sẽ thấy nhẹ nhõm, bình yên hơn.

•

Mạnh mẽ hơn

–

Gia đình nhỏ bé của bạn thiếu đi bóng dáng người đàn ông, thì phụ nữ làm

mẹ đơn thân càng cần mạnh mẽ hơn. Làm mẹ đơn thân, chắc chắn sẽ có
những lúc bạn thấy mình đơn độc, yếu đuối. Nhưng đừng quên đứa con bé
bỏng vẫn đang cần bạn dắt đi giữa cuộc đời nhiều sóng gió này.

–

Làm mẹ đơn thân, không phải ai cũng thấu hiểu cho bạn. Vì vậy, bạn cần
mạnh mẽ hơn, để chống lại những hà khắc với phụ nữ làm mẹ đơn thân và
cả với thiên thần nhỏ của bạn.

•

Chờ đợi một bờ vai xứng đáng

–

Dù mạnh mẽ đến đâu thì bạn cũng vẫn là phụ nữ, sâu trong thâm tâm chắc
chắn bạn vẫn cần một bờ vai che chở cho mình. Ngay cả khi bước qua hơn
một lần đổ vỡ thì là phụ nữ, ai cũng từng mong một điểm tựa những lúc yếu
lòng. Làm mẹ đơn thân, sẽ có những lúc bạn thấy đơn độc và mệt mỏi. Tuy
nhiên đừng vì vậy mà “tìm tạm” cho con mình một người cha chưa đủ xứng
đáng.

–

Thay vì chọn “tạm” một bờ vai để dựa vào, bạn nên kiên trì chờ đợi một
người đàn ông xứng đáng cho mình, có thể đem lại hạnh phúc cho mình. Khi
bạn đã từ bỏ một người không xứng đáng thì bạn cần cân nhắc kĩ với lựa
chọn của mình lúc này. Những khác biệt về văn hóa, cách sống, quan niệm,

suy nghĩ, niềm tin,… có thể khiến cho người đó không phù hợp với bạn.

–

Qua bao nhiêu lần đổ vỡ thì bạn vẫn luôn có quyền mong đợi hạnh phúc đến
với mình. Hãy chờ đợi một bờ vai đủ rộng để bao dung cho bạn, yêu thương
bạn thực sự và có thể làm cha của con bạn. Phụ nữ làm mẹ đơn thân đã là
một thiệt thòi và bạn xứng đáng để được hạnh phúc.

•

Giữ gìn sức khỏe: Cuộc sống trong gia đình trở nên khó khăn hơn khi chỉ
còn một mình. Giờ bạn là trụ cột trong nhà, nếu bạn bị ốm, con nhỏ sẽ không
có ai chăm sóc. Phải luôn biết giữ gìn sức khỏe và tự chăm sóc bản thân,
đừng để mình “ngã bệnh”.

với vai trò là người cha của đứa trẻ. Họ có thể là những người phụ nữ đã từng kếthôn nhưng hạnh phúc không trọn vẹn hay những cô gái lỡ có thai nhưng người yêuruồng bỏ và một bộ phận lớn là những người phụ nữ thích có con nhưng không cầnchồng. Dù xuất phát từ những hoàn cảnh khác nhau, nhưng tựu trung họ đều lànhững bà mẹ nuôi con một mình. Một khái niệm cơ bản về hiện tượng này mànhóm em tìm hiểu được trong một bài báo : “Bà mẹ đơn thân là một hiện tượng xãhội, một mô hình tổ chức cuộc sống của một nhóm xã hội. Trong mô hình này, chỉtồn tại hai nhân tố là người mẹ và đứa con, hoàn toàn thiếu vắng người cha với tưcách pháp lí hợp lí. Những vai trò kinh tế, nuôi dạy con cái của người cha có thểkhông được thực hiện, hoặc được thực hiện trong một giới hạn hết sức hạn chế”.Theo thống kê năm 2008 ở Mỹ, số gia đình bố mẹ đơn thân chiếm đến 12%. Ở Úccòn cao hơn, đến 15,2%. Tại Việt Nam, theo nghiên cứu năm 2007, cũng đã có hơn2 triệu người phụ nữ tuổi trưởng thành chọn lối sống độc thân, trong đó ¾ chấpnhận nuôi con một mình. ( theo : Được & mất “single mom”- Thanhnien.com.vn)2. Nguyên nhân2.1.Chủ động làm mẹ đơn thânĐơn thân chủ động là một hiện tượng tương đối mới mẻ trong xã hội hiệnnay. Đó là trường hợp những người phụ nữ không muốn có chồng nhưng muốn cócon và chủ động nuôi con một mình. Họ chủ động trong việc có con và nuôi con.Đứa trẻ có thể là con đẻ hoặc con nuôi. Những trường hợp chủ động đơn thân nhưtrên là rất ít. Họ có thể là những người phụ nữ quá lứa lỡ thì hoặc có lí do nào đấykhông thể đảm nhận vai trò làm vợ được, họ quyết định tìm một người con để nuôidưỡng cho cuộc sống bớt cô quạnh và nương tựa khi về già. Cũng có nhiều trườnghợp, với khả năng kinh tế độc lập, mức thu nhập cao, nhiều người phụ nữ nghĩkhông cần đàn ông, họ có thể nuôi con một mình và chủ động quyết định trở thànhbà mẹ đơn thân. Một số khác, do chuyện tình cảm không suôn sẻ, bị phản bội vàmất niềm tin vào tình yêu, vào đàn ông mà quyết định trở thành mẹ đơn thân. Mộtsố khác, họ sợ những ràng buộc về gia đình nên quyết định nuôi con một mình2.2.Bị động làm mẹ đơn thânNhững trường hợp rõ ràng nhất về việc bị động làm mẹ đơn thân là ngườiphụ nữ có chồng mất, trở thành góa phụ và nuôi con một mình. Góa phụ là hìnhthức bà mẹ đơn thân xuất hiện đầu tiên trong xã hội. Ngoài ra, những người phụ nữbị chồng ruồng bỏ, li dị, có thai ngoài ý muốn bị bạn trai ruồng bỏ,.. cũng rơi vàotình trạng mẹ đơn thân bị động. Nhiều bạn trẻ trở thành mẹ đơn thân do thiếu kiếnthức về an toàn tình dục, hoặc có đời sống sinh hoạt không lành mạnh dẫn đến việcmang thai ngoài ý muốn, cha của đứa trẻ không thừa nhận và chấp nhận trở thànhmẹ đơn thân bị động. Đây là hệ quả tất yếu của việc quan hệ tình dục trước hônnhân hiện nay. Họ không chủ động có con, không chủ động muốn sinh con và nuôicon mà bị bắt phải lựa chọn hoặc bỏ con, hăojc tìm một người chồng khác nào đóđể lừa dối hoặc làm mẹ đơn thân và làm mẹ đơn thân là giải pháp cuối cùng họ lựachọn. Bên cạnh đó, có những phụ nữ không chấp nhận người chồng hiện tại hợppháp của mình và quyết định li hôn, nuôi con một mình. Việc họ chủ động li hôn làxuất phát từ sự không thể chịu đựng và níu kéo được nữa. Việc li hôn gần như làgiải pháp cuối cùng họ chọn bởi phụ nữ ai cũng mong muốn có được một gia đìnhhạnh phúc, con cái có được sự yêu thương chăm sóc từ cả cha lẫn mẹ. Tỉ lệ phụ nữchủ động li hôn và nuooicon một mình hiện nay ngày càng tăng, cho thấy sức camchịu của người phụ nữ ngày một giảm đi, họ nhận thức được về quyền được hạnhphúc của mình và hạnh phúc không nhất thiết có được từ gia đình.Theo thống kê lý do phổ biến nhất của việc làm mẹ đơn thân là do có thai màkhông thể kết hôn (28,1%); nghèo không thể kết hôn (27,0%), quá lớn tuổi để kếthôn (22,5%). Những lý do khác cũng khá phổ biến là khuyết tật, không tìm đượcngười phù hợp, hay muốn sống độc lập. Mức độ phổ biến của những lý do này daođộng từ tỷ lệ trên 10,0% đến dưới 20,0% nhóm người được khảo sát. Thời gian làmmẹ đơn thân ngắn nhất là 1 năm và dài nhất là 41 năm. Trung bình số năm làm mẹđơn thân của phụ nữ làm mẹ đơn thân là 13,5 năm.3.Thái độ và cách nhìn của xã hội về bà mẹ đơn thânNước ta là một nước có chế độ phong kiến tồn tại trong một thời gian dài, vìvậy, cái nhìn của xã hội về những bà mẹ “không chồng mà có con “ này vẫn cònkhá khắt khe. Đặc biệt là với những người mẹ đơn thân không kết hôn còn trẻ, họgặp phải những cái nhìn dè bĩu, dị nghị từ xã hội. Đôi khi, mẹ đơn thân còn chịusự xa lánh của mọi người. Tuy nhiên, Định kiến xã hội đối với nhóm phụ nữ làmmẹ đơn thân ngày càng giảm, từ thái độ coi thường chuyển dần sang thái độ cảmthông và chia sẻ. Quan niệm của xã hội đối với nhóm phụ nữ làm mẹ đơn thân cósự thay đổi phụ thuộc và lý do làm mẹ đơn thân. Đối với những phụ nữ làm mẹđơn thân mà lý do làm mẹ đơn thân là quá lớn tuổi không thể kết hôn vì hoàn cảnhgia đình thì nhận được sự quan tâm, chia sẻ của người thân, họ hàng, láng giềng.Đối với nhóm phụ nữ lý do làm mẹ đơn thân là lỡ mang thai không thể kết hôn thìcó những phụ nữ làm mẹ đơn thân vẫn chịu sự phân biệt đối xử. Hiện nay đã córất nhiều các tổ chức, dự án hỗ trợ cho những bà mẹ đơn thân. Ví dụ:-Dự án Green Hope: Dự án Green Hope tạo ngôi nhà chung cho những bà mẹđơn thân sinh hoạt-Mái ấm Mai Linh (Dòng Nữ Tử Bác Ái4/805LêĐứcThọ,P.17,Q.GòVấp,Chăm sóc các chị em quyết không phá thai, sinh và nuôi conVinh Sơn)Tp.HCM- các web dành cho các bà mẹ đơn thân: https://singlemum.vn/4. Tích cực và han chếCái gì cũng có 2 mặt, vì vậy, làm mẹ đơn thân cũng có mặc tích cực và mặthạn chế-Tích cực: Làm mẹ đơn thân có thể giúp người phụ nữ tự chủ về nhiều mặt trongcuộc sống, không bị ràng buộc vào hôn nhân, gia đình, họ có thể vừa làm mẹ, vừatự do thể hiện mình trong những lĩnh vực khác nhau của đời sống. Điểm tích cựcnhất ở đây chính là, làm mẹ đơn thân thể hiện bản lĩnh của người phụ nữ vì họ dámchấp nhận nuôi con một mình, dám tự đối mặt với gia đình và xã hội. Đặc biệttrong trường hợp lỡ mang thai ngoài ý muốn mà người con trai không chấp nhậnđứa trẻ, họ dám giữ lại đứa bé, nuôi dưỡng, chăm sóc nó một mình- Hạn chế: Việc nuôi dạy con 1 mình không hề dễ dàng, người phụ nữ phỉa đốimặt với vô số các áp lực từ dư luận xã hội, và gặp phải vô vàn các vấn đề như làvấn đề về tài chính,sức khỏe, tâm lí,… Và vấn đề lớn nhất ở đây chính là vấn đềmà đứa trẻ phải đối mặt. trước hết, đứa trẻ chịu sự soi mói từ bên ngoài, bị bạn bèbắt nạt, trêu chọc vì không có bố,..5. Các vấn đề đặt ra đối với bà mẹ đơn thân5.1.Mẹ đơn thân cần có kinh tế – tài chính vững vàng:Khó khăn lớn nhất đối với người mẹ đơn thân là tài chính thiếu thốn sẽkhông đảm bảo được cuộc sống đầy đủ cho bản thân và con của bạn.Nếu bạn muốn có được cuộc sống của người mẹ đơn thân hạnh phúc, bạn cầnchuẩn bị thật kỹ càng về mặt kinh tế – tài chính, do đó, mẹ đơn thân cần có mộtcông việc với mức thu nhập ổn định để đảm bảo cho đời sống vật chất và tinh thầncủa hai mẹ con viên mãn hơn trong tương lai.5.2.Mẹ đơn thân cần có những mối quan hệ thân thiết để giúp đỡ:Vì cuộc sống mẹ đơn thân sẽ gặp không ít những chông gai, khó khăn, nênnhững người bạn tâm giao, những mối quan hệ thân thiết sẽ rất cần thiết để có thểgiúp đỡ khi cần, cũng như có người bạn để có thể tâm sự, giải tỏa nỗi muộn phiềnkhi thấy áp lực, khó nghĩ.Có thể là bạn bè, hay người thân trong gia đình sẽ là người có thể giúp đỡ, là điểmtựa vững chãi cho bạn khi cần thiết.5.3.Mẹ đơn thân cần chuẩn bị tâm lý vững vàng:Bạn cần có tâm lý vững vàng để đối đầu với những dị nghị của người tronggia đình chưa đồng thuận với bạn hay mọi người xung quanh, và ngay cả đối vớicon bạn sau này.Khi con bạn lớn hơn, bạn sẽ thường trực gặp các câu hỏi khó của con như: bố conlà ai? Con có bố không mẹ? Bố con đâu?… thì bạn cần chuẩn bị trước phương ántrả lời cho những câu hỏi đó.Và câu trả lời đó của bạn cần tuyệt đối theo nguyên tắc là: không nói điều gì tiêucực, đôi khi không nên nói thật với con, không hứa hẹn điều gì, tôn trọng câu hỏicủa con và trả lời một cách nghiêm túc, luô thể hiện mẹ rất yêu con để con khôngthấy thiếu thốn tình cảm.Đôi khi những câu hỏi của con có thể khiến bạn tủi thân, thương con, khóc mộtmình, bạn cần cố gắng giữ bình tĩnh, giữ thái độ vững vàng để con bạn thấy bạnđang rất tốt và có thể dành mọi tình thương yêu đầy đủ cho con.5.4.Mẹ đơn thân cần giáo dục giới tính và nhân cách tốt cho con:Mỗi đứa trẻ dù là trai hay gái cũng đều nhìn coi người cha là hình tượng lớnnhất để hình thành nên những tính cách, thái độ, cách hành xử với mọi việc trongcuộc sống. Và với bé trai, bố sẽ người giáo dục giới tính cho bé. Nên khi là mẹ đơnthân, không có bố, mẹ cần chuẩn bị những bài học để giáo dục nhân cách cho bé,và giáo dục giới tính một cách tế nhị nhất để đứa tẻ của bạn vẫn trở thành một côngdân tốt. Mẹ có thể cho bé tiếp xúc nhiều hơn với những người thân như bác, chú,ông và biết cách đan xen các bài học nhân cách để bé được giáo dục tốt nhất6. Lời khuyên dành cho các bạn trẻ hiện nay6.1, Lời khuyên dành cho các bạn nam:Nếu không muốn để lại hậu quả thì nên sử dụng các biện pháp tránh thai khi quanhệ tình dục, tìm hiểu các biện pháp tránh thai an toàn, tránh để bạn gái mang thaingoài ý muốn.Nếu đã lỡ làm bạn gái có thai cần:Tìm sự giúp đỡ từ người khácQuyết định giữ hay bỏ thật sự là điều không dễ dàng. Có thể bạn và bạn gáicần thêm sự hỗ trợ từ bạn bè, gia đình hoặc các tổ chức bên ngoài để được tưvấn và giúp đỡ.Việc tham khảo những trường hợp tương tự có thể giúp bạn và cô ấy nhận rõhơn những vấn đề có thể xảy ra với hai bạn.Nói hết với bố mẹ của bạn và xin lời khuyên cũng như sự trợ giúp của bố mẹKhông bỏ rơi cô ấyNgười phụ nữ cần sự ủng hộ về mặt tinh thần trong những lúc như thế này.Những phụ nữ đang tuyệt vọng thường không có những quyết định sángsuốt.Cô ấy sẽ rơi vào trạng thái hoảng loạn, thất vọng nếu bị bạn bỏ rơi.Không nên đổ lỗi cho nhauĐã là mang thai ngoài ý muốn thì việc đổ lỗi cho nhau cũng không giảiquyết được gì.Hãy cùng nhau tìm ra tiếng nói chung một cách nhanh chóng bởi nếu cuốicùng bạn muốn bỏ thai mà khi đó em bé trong bụng đã quá lớn thì cũng rấtkhó giải quyết.Trách nhiệmNếu bạn đã thuyết phục nhưng cô ấy vẫn quyết tâm giữ lại cái thai, bạn nêntôn trọng.Đồng thời bạn phải quan tâm, chăm sóc tới cô ấy cũng như đứa trẻ vì bạncũng có một phần trách nhiệm trong chuyện này.6.2, Lời khuyên dành cho các bạn nữ:Sử dụng biện pháp tránh thai an toàn khi quan hệ tình dục, tránh để xảy raviệc có thai ngoài ý muốn Trang bị kiến thức về an toàn trong quan hệ tình dục Nếu đã lỡ mang thai ngoài ý muốn, cần: Trước hết, cần bình tĩnh, nói chuyện với người đã gây ra hậu quả và xemphản ứng Nói mọi chuyện với bố mẹ, bạn thân,… để xin lời khuyên và sự trợ giúp Suy nghĩ thật kĩ trước khi đưa ra quyết định cuối cùngNếu đã đi đến quyết định phá thai thì cần :Một khi bạn đã có quyết định bỏ thai thì việc thực hiện càng sớm càng tốt sẽgiảm thiểu được những tác hại cho sức khỏe sinh sản của bạn sau này. Hiện nay,việc bỏ thai có thể thực hiện bằng nhiều phương pháp khác nhau, tùy vào độ tuổicủa bào thai mà bạn đang mang.Nếu như thai nhỏ, khoảng từ 5 đến 7 tuần tuổi, bạn có thể được xử lý bằngphương pháp phá thai nội khoa (phá thai bằng thuốc) hoặc hút thai (hay còn gọilà hút điều hòa kinh nguyệt). Phương pháp này không gây ảnh hưởng nhiều tớisức khỏe nữ giới, sau khi thực hiện 1 tháng, bạn sẽ có chu kỳ kinh nguyệt trở lạibình thường.Phương pháp phá thai bằng thuốc có nhược điểm là nhiều khi không loại bỏđược hoàn toàn phôi thai ra khỏi tử cung. Khi nó còn sót lại bên trong có thể gâyra những biến chứng nguy hiểm như u nang buồng trứng, u xơ cổ tử cung, tắc vòitrứng… nghiêm trọng hơn có thể dẫn đến vô sinh. Vì vậy, nếu phá thai nội khoa,việc sử dụng loại thuốc gì, liều lượng ra sao cần phải theo chỉ định của bác sĩchuyên khoa chứ không thể mua thuốc về nhà tự sử dụng. Và bác sĩ cần theo dõiđược tình trạng của bạn để tiến hành bước loại bỏ hoàn toàn phôi thai nếu có bịsót lại.Nhược điểm của phương pháp hút thai cũng là khả năng không hút sạchđược phôi thai ra ngoài nên bác sĩ sẽ phải tiến hành thêm thủ thuật nạo thai.Phương pháp nạo thai có thể loại bỏ được hoàn toàn phôi thai nhưng nhược điểmcủa nó là gây đau đớn vô cùng và nếu nạo quá sâu có thể gây rách và thủng tửcung.Nếu như thai lớn hơn, khoảng 12 tuần trở nên, các bác sĩ sẽ tư vấn cho bạnvề biện pháp bỏ thai cụ thể. Sau khi thực hiện, bạn cần phải tuân thủ việc uốngthuốc nhằm tránh các di chứng viêm nhiễm sau thủ thuật, ảnh hưởng tới khảnăng sinh sản của bạn sau này.6.3, Lời khuyên dành cho các bà mẹ đơn thânLàm lành với quá khứDù có chối bỏ như nào thì quá khứ vẫn luôn là một phần trong cuộc sốngcủa bạn. Đối với phụ nữ làm mẹ đơn thân, quá khứ của họ là những ký ứctừng rất đẹp, nhưng cũng đầy những đau khổ. Những cảm xúc tiêu cực,những nỗi buồn khó quên hơn niềm vui rất nhiều. Nhưng bạn không thể sửalại những điều đã qua. Vậy thay vì đau buồn những chuyện cũ thì bạn hãynhìn nhận đó là một phần của cuộc sống mà bạn phải đi qua để sống tốt hơn.Thay vì dằn vặt mình hay oán hận ai đó vì những chuyện đã rồi, bạn hãysống thật ý nghĩa, tạo nên những ký ức tươi đẹp hơn để bù lại những thángngày đó. Hãy để những tổn thương đó làm bạn mạnh mẽ hơn. Khi làm lànhđược với quá khứ của chính mình, bạn sẽ thấy nhẹ nhõm, bình yên hơn.Mạnh mẽ hơnGia đình nhỏ bé của bạn thiếu đi bóng dáng người đàn ông, thì phụ nữ làmmẹ đơn thân càng cần mạnh mẽ hơn. Làm mẹ đơn thân, chắc chắn sẽ cónhững lúc bạn thấy mình đơn độc, yếu đuối. Nhưng đừng quên đứa con bébỏng vẫn đang cần bạn dắt đi giữa cuộc đời nhiều sóng gió này.Làm mẹ đơn thân, không phải ai cũng thấu hiểu cho bạn. Vì vậy, bạn cầnmạnh mẽ hơn, để chống lại những hà khắc với phụ nữ làm mẹ đơn thân vàcả với thiên thần nhỏ của bạn.Chờ đợi một bờ vai xứng đángDù mạnh mẽ đến đâu thì bạn cũng vẫn là phụ nữ, sâu trong thâm tâm chắcchắn bạn vẫn cần một bờ vai che chở cho mình. Ngay cả khi bước qua hơnmột lần đổ vỡ thì là phụ nữ, ai cũng từng mong một điểm tựa những lúc yếulòng. Làm mẹ đơn thân, sẽ có những lúc bạn thấy đơn độc và mệt mỏi. Tuynhiên đừng vì vậy mà “tìm tạm” cho con mình một người cha chưa đủ xứngđáng.Thay vì chọn “tạm” một bờ vai để dựa vào, bạn nên kiên trì chờ đợi mộtngười đàn ông xứng đáng cho mình, có thể đem lại hạnh phúc cho mình. Khibạn đã từ bỏ một người không xứng đáng thì bạn cần cân nhắc kĩ với lựachọn của mình lúc này. Những khác biệt về văn hóa, cách sống, quan niệm,suy nghĩ, niềm tin,… có thể khiến cho người đó không phù hợp với bạn.Qua bao nhiêu lần đổ vỡ thì bạn vẫn luôn có quyền mong đợi hạnh phúc đếnvới mình. Hãy chờ đợi một bờ vai đủ rộng để bao dung cho bạn, yêu thươngbạn thực sự và có thể làm cha của con bạn. Phụ nữ làm mẹ đơn thân đã làmột thiệt thòi và bạn xứng đáng để được hạnh phúc.Giữ gìn sức khỏe: Cuộc sống trong gia đình trở nên khó khăn hơn khi chỉcòn một mình. Giờ bạn là trụ cột trong nhà, nếu bạn bị ốm, con nhỏ sẽ khôngcó ai chăm sóc. Phải luôn biết giữ gìn sức khỏe và tự chăm sóc bản thân,đừng để mình “ngã bệnh”.