Sữa mẹ đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ chính là nguồn dinh dưỡng quan trọng giúp bé tăng trưởng và phát triển khỏe mạnh. Vì thế các vấn đề thắc mắc của mẹ sau sinh liên quan đến sữa mẹ cũng rất nhiều, như sữa mẹ màu gì? Sữa mẹ đặc hay loãng thì tốt?
Sữa mẹ màu gì?
Khi được hỏi sữa mẹ màu gì? Có nhiều ý kiến cho rằng sữa mẹ chỉ có một màu, nhưng trên thực tế, qua từng giai đoạn nuôi con, thực phẩm mẹ ăn hay loại thuốc mẹ uống cũng đều ảnh hưởng tới màu sắc sữa mẹ. Sữa mẹ sẽ có những màu sắc khác nhau mà chỉ bà mẹ đang cho con bú mới hiểu rõ nhất.
Sữa mẹ có màu vàng, vàng ruộm, vàng đục, cam
Sữa mẹ màu vàng thường gặp ở hầu hết các mẹ lần đầu cho con bú, các chuyên gia đã nhận định rằng sữa mẹ có màu vàng nhạt, vàng ruộm, vàng đục, cam được xác định là sữa non.
Sữa non xuất hiện trong giai đoạn cuối thai kỳ và vài ngày đầu tiên sau khi sinh em bé. Sữa non có màu vàng bởi trong sữa non có chứa nhiều beta-carotene. Tuy sữa non có số lượng ít nhưng lại chứa lượng chất đạm nhiều hơn 10 lần so với sữa trưởng thành và gấp 20 lần so với các loại sữa khác.
Đồng thời trong sữa non còn chứa nhiều kháng thể như IgG, IgA, IgF… hiệu quả tăng hệ miễn dịch và bảo vệ đường tiêu hóa để trẻ tăng cường thể lực, khỏe mạnh và phát triển tối đa.
Ngoài ra, việc sữa mẹ có màu vàng đục còn do mẹ ăn nhiều các thực phẩm có màu vàng, màu cam như cà rốt, bí đỏ, xoài, cam quýt, ngô vàng, cà chua, nghệ…
Sữa mẹ có màu trắng trong, trắng đục, màu nước vo gạo
Sữa mẹ màu trắng trong có tốt không trở thành băn khoăn của nhiều mẹ khi thấy sữa chuyển từ màu vàng sang sữa mẹ màu trắng.
Mẹ không cần quá lo lắng vì sữa mẹ trong như nước gạo là loại sữa được tiết ra trong khoảng từ ngày thứ 10 sau sinh, hay còn gọi là sữa chuyển tiếp, được tiết ra trong suốt quá trình bé bú mẹ.
Sữa chuyển tiếp còn được phân làm 2 loại:
-
Sữa đầu cữ bú: là sữa được tiết ra từ lúc đầu, số lượng nhiều, khá loãng và có màu hơi trong hoặc trắng nhạt. Sữa đầu cữ chủ yếu giúp trẻ hết khát.
-
Sữa cuối cữ bú: có số lượng tiết ra nhiều hơn cả sữa đầu, trong thành phần có nhiều chất béo và vitamin, kết cấu đặc hơn, mùi thơm hơn, màu sắc trắng đục.
Sữa mẹ có màu xanh
Nguyên nhân sữa mẹ có màu xanh là do mẹ ăn nhiều rau có màu xanh đậm hoặc uống các loại thảo mộc. Bé vẫn có thể bú bình thường nếu sữa mẹ chuyển màu xanh.
Sữa mẹ có màu hồng, đỏ
Khi mẹ ăn nhiều các loại thực phẩm có màu hồng, đỏ như củ dền, gấc, cà rốt, cà chua, dưa hấu… sẽ khiến sữa bị biến đổi màu. Mẹ lưu ý không cần ngưng cho bé bú trong trường hợp thấy sữa có màu hồng, đỏ.
Sữa mẹ có màu nâu, màu rỉ sét
Sữa mẹ chuyển màu nâu, màu rỉ sét rất có thể do trong sữa mẹ có lẫn một chút máu hoặc mẹ bị nứt núm vú (hiện tượng nứt cổ gà) nhưng không gây hại gì cho trẻ. Hầu hết trong vòng vài ngày, sữa sẽ tự động trở lại màu sắc bình thường. Mẹ cũng nên đến bệnh viện kiểm tra nếu tình trạng này kéo dài hơn một tuần.
Sữa mẹ phân tách làm hai màu
Khi mẹ vắt sữa cho vài chai/túi và bảo quản sữa mẹ trong tủ lạnh sẽ gặp phải tình trạng sữa mẹ phân tách làm hai màu, điều này hoàn toàn bình thường, không phải dấu hiệu sữa bị hỏng, mẹ chỉ cần trộn đều hoặc lắc nhẹ bình sữa rồi tiếp tục cho trẻ sử dụng như bình thường.
Sữa mẹ có màu đen
Sữa mẹ có màu đen được cho là có liên quan đến chất kháng sinh Minocin (minocycline) mà mẹ sau sinh sử dụng. Do đó, khi đang trong thời kỳ cho con bú, mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào nhằm đảm bảo an toàn cho sức khỏe của cả hai mẹ con.
Sữa mẹ màu vàng tốt hay màu trắng tốt?
Nói chung sữa mẹ màu nào cũng tốt, không phân biệt sữa mẹ màu vàng tốt hay màu trắng tốt bởi vì sữa mẹ được sản sinh ra theo nhu cầu và tình hình sức khỏe của cả mẹ và bé.
Màu sữa sẽ khác nhau ở từng giai đoạn cho con bú nhưng đều có tác dụng thúc đẩy sức đề kháng, tăng cường hệ miễn dịch và góp phần loại trừ các vi khuẩn tấn công cơ thể non yếu của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Sữa mẹ đặc hay loãng thì tốt?
Sữa mẹ đặc và loãng là hai kết cấu của sữa được rất nhiều mẹ quan tâm và băn khoăn không biết sữa mẹ đặc hay loãng thì tốt?
Sữa mẹ đặc
Sữa mẹ đặc sẽ có màu trắng đục hoặc trắng ngà, vàng nhạt. Khi trữ sữa mẹ đặc trong ngăn đông hoặc ngăn mát sẽ thấy một lượng chất béo dày nổi lên ở lớp phía trên. Sữa non cũng có kết cấu đặc sánh, rất bổ dưỡng đối với trẻ.
Sữa mẹ đặc có tốt không? Sữa mẹ đặc mang lại nhiều tác dụng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ:
-
Sữa mẹ đặc, nhất là ở những ngày đầu sau sinh có chứa nhiều protein, trong đó 50% hàm lượng protein là các globulin miễn dịch (đa phần là IgA) sẽ mang lại tác dụng chống vi khuẩn, virus gây bệnh, tăng sức đề kháng cho trẻ trước các bệnh thông thường và bệnh tim mạch.
-
Trong ít nhất 6 tháng đầu, trẻ bú sữa mẹ đặc sẽ có thể tránh được nhiều loại bệnh cấp tính và mãn tính chẳng hạn tiêu chảy , nhiễm trùng đường hô hấp…
Sữa mẹ loãng
Sữa mẹ loãng có màu gì? Sữa mẹ loãng thường có màu trắng trong, gần giống với màu của nước vo gạo, đây cũng là dấu hiệu nhận biết sữa trưởng thành tiết ra sau sữa non. Tình trạng sữa mẹ loãng rất phổ biến và thường gặp ở hầu hết các mẹ đang cho con bú.
Vậy sữa mẹ loãng có tốt không? Sữa mẹ loãng có nên cho con bú? Các chuyên gia cho biết sữa mẹ loãng có chất lượng không thay đổi, vẫn đủ chất cung cấp cho trẻ và câu chuyện sữa mẹ loãng con tăng cân chậm là không chính xác.
Việc trẻ bú mẹ chậm tăng cân chủ yếu do các nguyên nhân:
-
Mẹ không có đủ lượng sữa cho trẻ bú, khiến cơ thể bé thiếu nhiều dưỡng chất cần thiết để phát triển
-
Hệ tiêu hóa của trẻ hoạt động không hiệu quả dẫn đến khả năng hấp thụ thức ăn kém nên không nhận được chất dinh dưỡng đầy đủ. Nếu tình trạng này kéo dài sẽ khiến trẻ chậm phát triển cả thế chất và trí tuệ.
Giải pháp để cải thiện chất lượng sữa mẹ
Để sữa mẹ đặc, mát, con tăng cân thì những phụ nữ nuôi con bằng sữa mẹ cần chú ý những điều sau:
Chế độ dinh dưỡng đảm bảo
Đối với mẹ cho con bú, chế độ dinh dưỡng cần có những nhóm thực phẩm quan trọng như sau:
-
Rau xanh, trái cây: Muốn sữa mẹ mát thì việc ăn nhiều rau xanh, trái cây mỗi ngày rất cần thiết. Bên cạnh đó trong rau xanh, trái cây còn có nguồn dinh dưỡng thiết yếu và hỗ trợ bổ sung vitamin, chất xơ cho cơ thể.
-
Protein: nguồn thực phẩm giàu protein, i-ốt, đạm, DHA cho hai mẹ con chính là thịt, cá. Mẹ sau sinh nên ăn xen kẽ lượng thịt, cá mỗi tuần, chế biến thành nhiều món khác nhau để không bị nhàm chán.
- Canxi : khoáng chất này cần được chú trọng tăng cường trước, trong và sau khi sinh để hệ xương của bé phát triển và phòng chống loãng xương cho mẹ sau này. Mẹ có thể bổ sung canxi qua chế độ ăn hoặc uống thêm sữa, viên uống canxi.
-
Nước: việc uống đủ nước tối thiểu 2,5 lít nước, tương ứng 8 – 10 cốc mỗi ngày rất quan trọng để đảm bảo đủ nước cho cơ thể mẹ và đủ lượng sữa cho con bú.
Cho bé bú đều đặn hoặc vắt sữa theo cữ
Để chất lượng nguồn sữa được cải thiện thì việc cho bé bú đều đặn đóng vai trò quan trọng, Nếu mẹ xa bé, không ở cạnh bé khi đi làm hoặc bận việc có thể áp dụng phương pháp vắt sữa, trữ sữa để việc sản xuất sữa không bị giảm, không gây mất sữa mẹ.
Mẹ cho con bú cần có chế độ nghỉ ngơi khoa học
Sức khỏe của mẹ cũng sẽ ảnh hưởng tới chất lượng sữa cho con bú. Vì vậy mẹ cần có chế độ nghỉ ngơi, thư giãn, ngủ đủ giấc từ 6 – 8 tiếng mỗi ngày, tránh xa căng thẳng mệt mỏi.
** Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc là một trong những bệnh viện tiên phong tại miền Bắc áp dụng triệt để phương pháp da kề da sau sinh và khuyến khích sản phụ nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn ngay từ khi trẻ chào đời. 100% ca sinh tại Hồng Ngọc bao gồm cả sinh thường và sinh mổ sẽ được thực hiện da kề da theo đúng quy trình chuẩn của Bộ Y tế và khuyến cáo của WHO, đảm bảo an toàn và khoa học. Việc được da kề da ngay sau sinh đúng cách cũng góp phần “gọi sữa về” nhanh hơn, để trẻ sớm được đón nhận những giọt sữa non quý giá của mẹ.
**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.
Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: https://www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/