Trà hoa cúc là loại trà nổi tiếng với khả năng giúp ngủ ngon và giảm căng thẳng. Thế nhưng loại hoa này không chỉ có mỗi tác dụng như vậy thôi đâu. Không phải ngẫu nhiên mà hoa cúc có thể được làm thành trà, nguyên liệu mỹ phẩm và cả làm thuốc nữa.
Trong bài viết này thì bạn sẽ được Danh Trà cung cấp mọi thông tin cần thiết về các loại hoa cúc cũng như tác dụng của chúng.
Trà hoa cúc là gì?
Trà hoa cúc là loại trà thảo mộc được làm từ hoa cúc khô. Hoặc hoa cúc tươi nếu vườn nhà bạn có trồng hoa cúc. Việc hoa cúc được sử dụng làm trà đã có từ hàng nghìn năm trước. Người Ai Cập cổ đại dùng trà hoa cúc như một phương thuốc để trị bệnh cảm cúm. Và dần dần thì trà hoa cúc được xem là thức uống giúp ngủ ngon.
Nhiều nghiên cứu khoa học hiện đại cũng đã chứng mình hiệu quả thật sự của trà hoa cúc trong việc trị cảm cúm. Cũng như giúp chúng ta ngủ ngon hơn. Và hoa cúc cũng được chứng minh là còn có những ứng dụng khác trong việc làm đẹp cũng như sức khoẻ.
Phân biệt giữa các loại trà hoa cúc
Ở Việt Nam thì bạn có thể tìm mua hoa cúc để pha trà ở nhiều nơi. Thế nhưng trà hoa cúc cũng có nhiều loại và bạn cần phân biệt như sau:
Cúc Hoa
Cúc hoa là một vị thuốc quen thuộc có trong Đông Y. Và đây cũng là loại trà hoa cúc mà bạn hay gặp và mua ở những tiệm bán trà thảo mộc, hay những hiệu thuốc bắc. Loài hoa này đã được những người cổ đại ở Châu Á sử dụng làm thuốc từ 500 năm trước Công Nguyên.
Loài hoa này là một trong những loại thảo mộc đầu tiên được ghi chép là dùng làm thuốc. Trong Thần Nông Bản Thảo Kinh – một trong những sách cổ nhất về nông nghiệp và cây thuốc – cũng có những ghi chép về cúc hoa.
Vào khoảng thế kỷ 12 thì dược lý của cúc hoa được diễn giải rõ ràng hơn. Theo những ghi chép về Đông Y vào giai đoạn này thì cúc hoa được sử dụng để giải nhiệt, thanh lọc cơ thể, trị viêm mắt và một số bệnh ngoài da.
Khi bạn ra ngoài tiệm thuốc bắc hỏi mua hoa cúc thì người bán sẽ hỏi là bạn muốn mua cúc trắng (cúc hoa) hay cúc vàng (dã cúc hoa). Về cơ bản thì cả hai đều có những tác động gần giống nhau. Bạn có thể mua loại nào cũng được. Thế nhưng cần phân biệt thì bạn có thể phân biệt qua hình dạng cũng như màu sắc của 2 loại.
- Hoa cúc trắng: hoa có cánh hoa màu trắng, nụ hoa vàng. Kích thước lớn, khoảng từ 2 đến 5cm.
- Hoa cúc vàng: hoa có cánh hoa màu vàng, nụ cũng màu vàng. Kích thước nhỏ, khoảng từ 1 đến 2 cm.
Trà hoa cúc trắng hay vàng tốt hơn?
Cả cúc trắng lẫn cúc vàng đều có khả năng thanh nhiệt và giúp ngủ ngon. Theo Đông Y thì cúc trắng sẽ tốt hơn cho phần trên cơ thể. Thích hợp nếu bạn bị cảm cúm, mất ngủ và dị ứng da mặt. Còn cúc vàng thì tốt hơn cho phần dưới của cơ thể. Thích hợp hơn cho việc uống thanh nhiệt giúp chữa mụn nhọt ở lưng hay tay chân.
Cúc La Mã
Ngoài loại cúc hoa quen thuộc này thì gần đây ở Việt Nam còn có một loại trà hoa cúc được cúc La Mã. Cúc La Mã hay Chamomile thực chất cũng thuộc họ hoa cúc (Asteraceae) như cúc hoa nêu trên mà thôi. Và cũng có tác dụng tương tự.
Cúc La Mã thường có cánh hoa nhỏ. Cánh hoa màu trắng, nụ hoa màu vàng. Cả bông hoa chỉ có kích thước khoảng 0.5-1cmcm.
Cúc La Mã có tên như vậy là một nhà thực vật học người Anh tìm thấy mọc hoang ở Đấu Trường La Mã. Người này mang giống hoa về trồng rộng rãi ở Anh. Và đây là một trong những giống hoa cúc phổ biến nhất ở Châu Âu.
Cúc La Mã được sử dụng từ thời Trung Cổ để trị một số bệnh liên quan đến 4 cơ quan sau: tiêu hoá, thần kinh, hô hấp và da. Có nghĩa là cúc La Mã có thể giúp giảm đau bụng, khó tiêu, mất ngủ, căng thẳng, khó thở, đỏ và ngứa ở da.
Tác dụng của trà hoa cúc
1. Trà hoa cúc giúp ngủ ngon
Đây có thể được xem là tác dụng được biết đến nhiều nhất của trà hoa cúc mật ong. Trong hoa cúc có chứa rất nhiều một thành phần chống oxy hoá gọi là apigenin. Thành phần này có khả năng kết hợp với một số cơ quan cảm thụ ở não để có thể giúp chúng ta giảm lo âu và dễ ngủ hơn.
Ngủ không ngon giấc là một triệu chứng hay gặp ở người lớn tuổi. Chính vì vậy nên một nghiên cứu vào năm 2017 đã tìm hiểu tác dụng của chiết xuất hoa cúc lên giấc ngủ. Có 77 người lớn tuổi đã tham gia nghiên cứu này. Kết quả cho thấy những người được cho uống chiết xuất hoa cúc đã cải thiện đáng kể giấc ngủ của mình.
Một nghiên cứu lâm sàng khác của Đài Loan cũng cho kết quả tương tự. Nhưng lần này là 80 phụ nữ sau sinh bị khó ngủ. Thậm chí là cảm giác mệt mỏi và trầm cảm. Những người phụ nữa này được cho uống trà hoa cúc. Và kết quả sau 2 tuần cho thấy tình trạng khó ngủ, mệt mỏi và trầm cảm đã được cải thiện đáng kể.
Nếu muốn ngủ ngon thì bạn nên kết hợp hợp hoa cúc với mật ong. mật ong về cơ bản là một loại đường tự nhiên. Cho nên khi uống mật ong thì nồng độ insulin trong cơ thể sẽ tăng lên một chút. Qua đó giúp tryptophan xâm nhập vào não. Tryptophan là thành phần quan trọng giúp tạo nên melatonin. Đây là một dạng hormone khiến bạn buồn ngủ.
Hầu hết các loại thuốc làm dễ ngủ có bán ở các hiệu thuốc đều có chứa melatonin. Tuy nhiên, cơ thể chúng ta hoàn toàn có thể tạo ra thành phần này. Và để kích thích quá trình này thì một tách trà hoa cúc mật ong là lựa chọn tự nhiên hơn rất nhiều so với dùng thuốc.
2. Trà hoa cúc giúp giảm lo âu
Có khi nào bạn thấy luôn lo âu quá mức cần thiết? Mặc dù sự việc dẫn đến sự lo âu này không đến nỗi nghiêm trọng. Thì có thể bạn đang bị rối loạn lo âu lan toả (GAD). Và phụ nữ dễ mắc chứng rối loạn này gấp 2 lần sp với nam giới.
Việc bạn cần làm là tìm đến bác sĩ đa khoa để tìm tổn thương về mặt thể chất. Nếu không có gì thì bạn cần tìm đến bác sĩ tâm lý.
Bên cạnh việc tìm đến bác sĩ, thì bạn có thể uống trà hoa cúc để giảm các triệu chứng đang có. Trong một nghiên cứu thì trà hoa cúc cho thấy trà hoa cúc có khả năng làm giảm đáng kể các triệu chứng của rối loạn lo âu lan toả.
Nhiều chị em còn phải liên tục đối mặt với PMS. PMS hay hội chứng tiền kinh nguyệt là triệu chứng khó chịu về thể chất lẫn tinh thần. Triệu chứng này thường xảy ra khoảng 1-2 tuần trước khi kỳ kinh nguyệt bắt đầu.
Để giảm các triệu chứng của PMS thì bạn có thể uống trà hoa cúc. Đã có khá nhiều nghiên cứu cho thấy trà hoa cúc có khả năng làm giảm các triệu chứng đau bụng kinh, lo âu và rất nhiều vấn đề về tâm lý khác. Qua đó giúp bạn dễ chịu đi phần nào khi đang bị PMS.
3. Trà hoa cúc giúp đẹp da
Mặc dù khi nghe đến trà hoa cúc mật ong thì chúng ta hay nghĩ đến việc uống trà. Nhưng combo này cũng rất hữu hiệu khi dùng ngoài ra. Bằng cách giã nhỏ hoa cúc và trộn với mật ong là bạn có một hỗn hợp giúp đẹp da rất hiệu quả. Chỉ cần dùng hỗn hợp này như dạng mặt nạ bằng cách bôi lên da và để như vậy trong vòng 30 phút là được.
Các thành phần polyphenol và hoá chất thực vật có trong hoa cúc giúp làm nhanh liền sẹo, giảm nếp nhăn và mụn. Còn mật ong thì có khả năng trị một số vấn đề về da như mụn, vảy nến và chàm. Mật ong còn có khả năng giúp tẩy da chết nhẹ nên có thể làm sáng da, đều màu da và liền sẹo.
4. Trà hoa cúc tốt cho tim mạch
Theo thống kê thì cứ 4 người Việt Nam thì có 1 người mắc bệnh tim mạch. Và con số này có thể tăng thêm nữa do chế độ sinh hoạt cũng như ăn uống không lành mạnh. Theo nghiên cứu thì hoa cúc là một trong những loại thực phẩm có khả năng làm giảm đường huyết cũng như cholesterol ‘xấu’.
Còn mật ong thì có chứa rất nhiều các hợp chất phenolic có khả năng chống oxy hoá. Một nghiên cứu tổng hợp từ Malaysia cho thấy việc ăn mật ong thường xuyên sẽ có những tác dụng tốt cho tim mạch. Tuy nhiên những nghiên cứu về tác dụng tốt của mật ong lên tim mạch vẫn là kết quả từ phòng thí nghiệm. Cần có thử nghiệm trên người để cho thấy tính hiệu quả thật sự.
5. Trà hoa cúc tốt cho tiêu hoá
Trong một nghiên cứu của Ai Cập thì hoa cúc là một trong những loại thảo mộc tốt nhất cho việc ngừa loét dạ dày. Các hợp chất và thành phần chống oxy hoá có trong hoa cúc giúp làm giảm tiết acid và leukotriene. Đây là là những nhân tố gây nên viêm loét.
Trà hoa cúc còn có khả năng làm giảm tiêu chảy. Cũng như triệu chứng trào ngược acid. Tuy nhiên, đây cũng chỉ những nghiên cứu ban đầu trên động vật.
Cách pha trà hoa cúc
Trà hoa cúc mật ong
Trà hoa cúc mật ong có thể nói là sự kết hợp hoàn hảo. Vì bản thân mật ong cũng được xem là một vị thuốc giúp hỗ trợ tiêu hoá và bệnh ho. Nếu bạn bị khó ngủ thì trà hoa cúc mật ong có thể là cách chữa trị hiệu quả và an toàn. Hoa cúc giúp đầu óc thư giãn, còn mật ong giúp tăng huyết áp nhẹ để bạn dễ chìm vào giấc ngủ hơn.
Tuy nhiên, nếu bạn đang muốn giảm cân thì nên sử dụng hạn chế mật ong. Mặc dù ít năng lượng hơn đường nhưng mật ong vẫn là loại thực phẩm có nhiều năng lượng. Dùng quá nhiều mật ong khi pha trà hoa cúc mật ong có thể ảnh hưởng đến cân nặng của bạn.
Chuẩn bị:
- 2 muỗng canh hoa cúc
- 500ml nước sôi
- ấm trà
- 2 muỗng canh mật ong
Cách pha:
- TRÁNG TRÀ: cho hoa cúc vào ấm trà. Rót một ít nước sôi vào ấm để vừa đủ ngập bông hoa cúc. Sau 10 giây thì rót bỏ phần nước này đi. Công đoạn này giúp loại bỏ bớt bụi cũng như tạp chất khác bám trên cánh hoa.
- PHA TRÀ: cho nước sôi vào gần đầy ấm. Hãm trà như vậy trong khoảng thời gian ít nhất là 10 phút. Rồi thêm mật ong vào chung với nước trà đã hãm.
Trà hoa cúc táo đỏ
Trà hoa cúc táo đỏ là sự kết hợp giữa hoa cúc và táo đỏ. Trà táo đỏ cũng là một loại thức uống bỗ dưỡng với nhiều tác dụng tốt. Thế nên việc pha kết hợp 2 loại thảo mộc này thành trà sẽ mang lại nhiều lợi ích sức khoẻ cho bạn.
Chuẩn bị:
- 2 muỗng canh hoa cúc
- 4 trái táo đỏ
- 500ml nước sôi
- ấm trà
- 2 muỗng canh mật ong (nếu uống ngọt)
Cách pha:
- THÁI LÁT TÁO ĐỎ: dùng dao thái lát trái táo đỏ thành từng lát mỏng vài mm. Thái mỏng táo đỏ sẽ giúp những thành phần có ích trong táo đỏ dễ dàng tan vào nước hơn khi pha.
- TRÁNG TRÀ: cho hoa cúc và táo đỏ đã thái lát vào ấm trà. Rót một ít nước sôi vào ấm để vừa đủ ngập bông hoa cúc và táo. Sau 10 giây thì rót bỏ phần nước này đi. Công đoạn này giúp loại bỏ bớt bụi bẩn cũng như tạp chất khác có ở hoa cúc và táo đỏ.
- PHA TRÀ: cho nước sôi vào gần đầy ấm. Hãm trà như vậy trong khoảng thời gian ít nhất là 10 phút. Rồi thêm mật ong vào chung với nước trà đã hãm.
Trà hoa cúc đường phèn
Trà hoa cúc đường phèn được bán ở nhiều trang thương mại điện tử. Loại trà này thường được đóng gói thành từng thỏi đường nhỏ có đính kèm một bông hoa cúc. Loại trà này có một lợi thế là rất tiện dụng. Khi pha chỉ cần bỏ một thỏi vào ly nước sôi là dùng được ngay.
Tuy nhiên, loại trà này có nhược điểm là quá nhiều đường. Nên đôi khi uống thấy vị đường thì nhiều. Còn vị hoa cúc thì ít. Thế nên thay vì dùng những viên trà hoa cúc đường phèn làm sẵn. Thì bạn hoàn toàn có thể tự mình pha một ấm trà hoa cúc đường phèn
Chuẩn bị:
- 2 muỗng canh hoa cúc
- 1 muỗng canh đường phèn
- 500ml nước sôi
- ấm trà
Cách pha:
- TRÁNG TRÀ: cho hoa cúc vào ấm trà. Rót một ít nước sôi vào ấm để vừa đủ ngập bông hoa cúc. Sau 10 giây thì rót bỏ phần nước này đi. Công đoạn này giúp loại bỏ bớt bụi cũng như tạp chất khác bám trên cánh hoa.
- PHA TRÀ: cho nước sôi vào gần đầy ấm. Hãm trà như vậy trong khoảng thời gian ít nhất là 10 phút. Rồi thêm đường phèn vào chung với nước trà đã hãm.
Lưu ý khi uống trà hoa cúc
Bạn không nên dùng trà hoa cúc mật ong trong các trường hợp sau:
- Đang mang thai: chưa có nghiên cứu nào cho thấy trà mật ong có những tác dụng không tốt khi mang thai. Nhưng một số chuyên gia có gợi ý việc không nên uống trà hoa cúc khi mang thai. Bạn cần hỏi ý kiến của bác sĩ khi muốn uống trà hoa cúc mật ong trong lúc mang thai.
- Sau khi phẫu thuật: trong hoa cúc có chứa một lượng rất nhỏ coumarin có thể làm chống đông máu. Thế nên bạn cần nên bỏ uống trà hoa cúc vài tuần trước và sau khi phẫu thuật.