Người xưa có câu:
“Sông sâu tĩnh lặng
Lúa chín cúi đầu”
Câu nói trên ý muốn nói, vẻ đẹp của con người nằm ở sự khiêm tốn, nhún nhường luôn nỗ lực vươn lên. Tự tin vào bản thân là một điều tốt, nhưng thái quá lại hóa thành tự phụ chủ quan. Câu chuyện Rùa và Thỏ là một trong những câu chuyện dạy ta biết thế nào là tự tin vừa đủ cũng như dạy ta cách chiến thắng những người có lợi thế tự nhiên.
Tóm lược truyện ngụ ngôn Rùa và Thỏ
Ngảy xửa ngày xưa, có chú thỏ và rùa đã tranh cãi với nhau xem ai nhanh hơn. Sau một hồi cãi nhau thì chúng đã quyết định chạy đua để giải quyết những tranh luận trên, nếu ai về đích trước thì người đó sẽ là người chiến thắng và được công nhận là người chạy nhanh nhất. Chúng đã bàn bạc và đồng ý với lộ trình sẽ chạy qua. Cuối cùng cuộc thi chạy giữa thỏ và rùa cũng bắt đầu.
Bắt đầu cuộc đua thỏ xuất phát thật nhanh chạy thục mạng như tên bắn về phía đích, sau khi chạy một khoảng khá xa thỏ nghĩ rằng mình đã bỏ xa rùa, thỏ nghĩ thầm trong đầu: “Còn lâu rùa mới đuổi kịp ta, cậu ta rất chậm chạp, thôi thì mình cứ tranh thủ nghỉ ngơi cái đã.” Thỏ cứ thế mà tung tăng dạo quanh hái hoa bắt bướm trong tâm thế rất vui vẻ không hề lo lắng gì, thỏ ta thản nhiên nhìn trời, nhìn đất ngắm mây, thỉnh thoảng nhấm nháp vài ngọn cỏ non, khoan khái nhịp chân. Đến khi mệt rồi thì thỏ vào ngồi bệch xuống một gốc cây gần đó để nghỉ mệt.
Trong khi đó rùa vẫn chăm chỉ cố gắng bước từng bước nặng nhọc hì hục dần dần tiếng về đích phía trước. Thỏ nằm khoan thai ở gốc cây rồi ngủ quên. Rùa vượt qua chỗ thỏ đang nằm ngủ và gần chạm tới vạch kết thúc. Động vật trong rừng hò hét cổ vũ rất lớn cho rùa, thỏ giật mình tỉnh dậy. Thỏ ta còn vươn người và ngáp một cách lười biếng rồi mới bắt đầu dùng hết sức chạy thật nhanh trở lại nhưng đã quá muộn.
Ý nghĩa giáo dục rút ra câu chuyện ngụ ngôn Rùa và Thỏ
Bài học về sự chủ quan có thể dẫn tới thất bại
Một cái đầu tỉnh táo, một trái tim trung thực và một linh hồn khiêm nhường, đó là ba người dẫn đường tốt nhất qua thời gian và cõi vĩnh hằng (Walter Scott)
Thật vậy, trong cuộc sống, ta từng chứng kiến rất nhiều người được trao cho khả năng đặc biệt, tài năng hơn người song lại nhanh chóng bước vào con đường sai lầm vì u mê trong chiến thắng, coi thường người khác. Thỏ trong câu chuyện là một ví dụ. Thỏ tượng trưng cho sự nhanh nhẹn tháo vát, cho tài năng thiên bẩm không cần luyện tập cũng có thể hơn hẳn rất nhiều người. Song nó cũng tượng trưng cho tính tự phụ của con người. Vì quá tự tin coi thường đối thủ mà dẫn tới thua cuộc một cách đau đớn.
Tự tin là một đức tính tốt của con người, song nếu tự tin thái quá sẽ thành chủ quan, khinh địch. Những người tài giỏi nhưng lười biếng, khoe khoang, “dục tốc bất đạt” thì dễ dàng bị ngủ quên trong vọng tưởng của bản thân, kéo bản thân đi lùi về phía sau, thua cả những kẻ yếu thế hơn mình rất nhiều.
Câu chuyện để lại cho chúng ta lời khuyên, nhanh nhưng chủ quan thì chắc chắn sẽ thua cuộc. Cần phải có sự tỉnh táo và không ngừng vươn lên, cũng như cần có một tâm hồn khiêm nhường luôn biết phấn đấu, không nên tự cao tự đại cũng như khoe khoang.
Bài học về đức tính kiên trì, “chậm mà chắc”
Rùa trong câu chuyện tượng trưng cho tính ổn định của mỗi người. Rùa không có những lợi thế tự nhiên, không có tài năng đặc biệt nhưng Rùa hơn những con vật khác ở đức tính kiên trì, không bao giờ bỏ cuộc và luôn tin vào bản thân mình. Rùa biết rất rõ mình chạy chậm hơn thỏ nên đã nỗ lực hơn thỏ rất nhiều, cuối cùng đã chiến thắng cuộc đua. Điều này chứng tỏ một điều, chậm nhưng ổn định sẽ dành chiến thắng.
Cuộc sống này không bao giờ là công bằng, luôn luôn có những người được tự nhiên ưu ái, và vì vậy sẽ có một bộ phận khác thuộc bên yếu thế. Song “Nghị lực và bền bỉ có thể chinh phục mọi thứ”. Mọi vĩ nhân đều bắt đầu từ những bước đi chậm chạp như Rùa, song họ biết tin vào bản thân, biết nỗ lực không biết bỏ cuộc nên cuối cùng chắc chắn họ sẽ dành được thành quả xứng đáng.
Truyện ngụ ngôn Rùa và Thỏ ca ngợi những con người có ý chí, kiên trì, bền bỉ, cần cù và chịu khó. Và tất nhiên lên án những người lười biếng, khoe khoang, tự cao, kiêu ngạo, xem bản thân là giỏi nhất và xem thường người khác. Truyện còn nhắc nhở chúng ta rằng nhiều người có tài năng thiên bẩm nhưng lại bị hủy hoại vởi chính sự lười nhác, kiêu ngạo, khoe khoang, mặt khác, điềm tĩnh, nhiệt huyết và bền chí có thể chiến thắng lười biếng. Các thành ngữ “chậm mà chắc” hay “tính kiên trì chiến thắng” là để động viên, khích lệ tinh thần những người làm việc chăm chỉ, cần cù, chịu khó.
Bài học về sự dũng cảm dám đương đầu với thử thách
Cuộc thi giữa Rùa và Thỏ là cuộc thi không cân sức, rõ ràng chúng ta đều biết, Rùa chạy chậm hơn Thỏ rất nhiều và chính Rùa cũng hiểu được điều đó. Song, Rùa đã không quan tâm đến sự mất cân bằng của cuộc thi mà vẫn chấp nhận lời thách đấu của Thỏ. Bởi đây là cơ hội nó được khẳng định bản thân và nỗ lực để dành chiến thắng.
Đừng bao giờ sợ hãi chướng ngại vật quá lớn, bởi vật cản lớn nhất trên con đường dẫn đến thành công chính là bản thân mỗi người. Vượt qua được mặc cảm và tự ti của bản thân, bạn đã là người chiến thắng. Hãy nhớ rằng cần phải có sự dũng cảm để chiến đấu với những kẻ mạnh hơn mình, họ có thể có tài năng thiên bẩm, song mỗi người đều được thượng đế cho cơ hội để trau dồi bản thân, chỉ cần có ý chí nghị lực, cũng như khát khao được khẳng định bản thân, thì mọi khó khăn cũng sẽ bị ta xô đổ. Cũng như Rùa đã làm được điều không tưởng là chiến thắng thắng Thỏ.
Qua hình ảnh chú rùa trong câu chuyện ngụ ngôn Rùa và Thỏ đó là một bài giáo dục về tính kiên trì, siêng năng, nhẫn nại, không tự cao tự đại, không làm việc bất cẩn, thiếu kỉ luật. Truyện tưởng đã quá xa và không còn lạ gì, nhưng đến nay vẫn có không ít điều khiến chúng ta phải suy ngẫm
Thảo Nguyên