Thả cá trước giờ Ngọ và phải là cá chép mới có thể đưa ông Táo lên thiên đình, đây là phương tiện đi lại không thể thay thế bằng con vật nào khác.
Theo phong tục văn hóa người Việt, ngày 23 tháng Chạp hàng năm là ngày Táo quân bay về trời báo cáo việc trong gia đình suốt một năm qua. Vậy nên, vào ngày này, mọi nhà đều làm mâm cúng tiễn ông Công ông Táo về chầu trời và tất nhiên, không thể thiếu chậu cá chép đỏ. Đặc biệt, loài cá được thả với tâm niệm là phương tiện đưa ông Táo về trời chỉ duy nhất là cá chép mà không phải là cá trê, cá rô, cá vàng, hay bất cứ một loài cá nào khác.
Cá chép hóa rồng là một trong những điển tích đẹp của văn hóa Việt Nam.
Giải thích về điều này, có rất nhiều quan điểm thuyết phục được các nhà nghiên cứu văn hóa và tâm lí đưa ra. Theo đó, cá chép là biểu tượng đẹp của văn hóa người Việt, loài cá hóa long (hóa rồng), cá vượt vũ môn (tôn vinh sự học thành đạt) và thể hiện sự từ bi (phóng sinh), qua thời gian, cá chép đi vào tiềm thức là “linh vật” không thể thay thế. Ngoài ra, việc thả cá chép trong ngày 23 tháng Chạp được dựa theo sự tích cá chép vượt vũ môn và hóa rồng, trong tất cả các loài sống dưới nước chỉ có cá chép mới vượt qua vũ môn lên trời và hóa rồng được.
Cũng theo quan niệm dân gian, cá chép phải được thả trước giờ Ngọ (12 giờ trưa ngày 23 tháng Chạp) mới kịp đưa ông Táo lên thiên đình. Cá có thể thả ở sông, suôi, ao, hồ nước gần nhà. Cách thả cá như thế nào mới đúng cũng là vấn đề cần được lưu ý.
Cá chép phải được thả trước giờ Ngọ.
Những năm gần đây, việc nhiều người quăng cá, ném cá cùng với các loại túi nilon xuống nước không chỉ gây ô nhiễm môi trường mà còn sai ý nghĩa của phong tục cổ truyền thiêng liêng tốt đẹp này. Khi thả cá phải thật nhẹ nhàng, từ từ để cá có cơ hội sống, đây là hành động thể hiện sự thành kính thiêng liêng, mang lại điều tốt lành cho bản thân và gia đình.
Phải thả cá nhẹ nhàng, từ từ, không quăng, ném.
Một điều nữa mà không phải ai cũng biết đó là chỉ cần cúng 3 chú cá chép đỏ. Việc cúng một cặp hoặc cúng nhiều hơn là chưa đúng. Nếu mua sớm, thì bạn cần thả cá vào một chậu sạch có thêm một vài cọng rêu nhỏ. Khi cúng, đặt chậu cá chép cạnh mâm cúng ông Táo. Trường hợp không thể mua cá chép sống thì có thể cúng cá chép giấy. Tuy nhiên, theo phong tục thì cúng cá chép sống vẫn mang nhiều ý nghĩa hơn.
Chỉ cần cúng 3 chú cá chép đỏ.
Có thể cúng cá chép giấy.
Lâu nay gia đình bạn có làm đúng với phong tục như đã chia sẻ ở trên không? Bỏ túi ngay nguồn gốc của loài cá chép cúng ông Táo cũng như những điều liên quan đến phong tục tốt đẹp này của người Việt nhé. Đừng quên chia sẻ để mọi người cùng biết và làm đúng nào!
(Ảnh: Internet)